Page 133 - ERP Satin Alma Rehberi

Konsept

• Bilginin şeffaflığı (Information transparency): da önem kazanır.
Bilgi sistemlerinin sayısal sistem modellerini sensör Tekrar pandemi dönemine dönersek konuyu daha
verileriyle zenginleştirerek fiziksel dünyanın sanal bir rahat kavrayabiliriz. Sistemsel olarak hazır olmayan

kopyasını oluşturma becerisidir. Bu ham sensör veri- şirketler, gerekli durumda insanlar veya makineler
lerinin anlamlandırılmasını da içerir.
tarafından merkezî oluşturulan verilerin ihtiyacı olan
• Teknik yardım (Technical assistance): Birinci- çalışanlara uygun formlarda ve zamanında ulaştırı-
si bilgi toplanması ve görselleştirilmesi yoluyla tüm lamamasından dolayı bir dizi sıkıntı yaşadılar. Kimi
sistemlerin, insanların hızlı ve doğru karar almasına vizyon olarak hazır olduğu için hızlı bir şekilde uyum
yardım etmesini içerir. İkincisi ise tehlikeli veya yoru- sağladı ve işleyişine devam etti, kimi ciddi boyutta
cu iş yapan insanların, eldeki veri ile işlerinin kolay- para kaybetti, kimi de eksikliğin ne olduğunu henüz
laştırılmasını, daha güvenli hale getirilmesini içerir. anlayamadı.
• Merkezi olmayan kararlar (Decentralized deci- 2010’lu yılların başında bu dönüşüme yakalanan
sions): Sadece istisnalar, müdahaleler veya çelişen çoğu fi rma tüm ihtiyacını ERP sistemleri üzerinde

hedefler söz konusu olduğunda kararların daha üst çözmeye çalıştı. ERP kavramının ilk çıkışı aslında bu-
seviyeye bırakılması, rutin işlemlerin tamamın- günkü anlamından çok farklı oldu. Merkezî bir veri
da sistemin kendi kendine karar vermesini tabanına çok değişik noktalardan veri yazma ve oku-
ERP & BPM içerir. Yapay Zekâ (AI) kavramı bu nokta- ma ihtiyacı ile ilk ERP sistemlerinin atası şekillendi.

Bu, yapılan işlemlere büyük oranda görünürlük sağladı ve departmanla-
rın birbiri ile ilişkilerinde çığır açtı.
nsan hayatında değişik dönemler vardır ya, bir şeylere derin- Atasözünde olduğu gibi, “Elinizde sadece çekiç var ise gözünüze her şey

lemesine merak sararsınız. İşte öyle bir dönemde dünya dö- çivi görünür.” ERP sistemleri de aynı akıbete uğradı. Bir ERP sisteminin

tam amacı çok net anlaşılamadığı için firmalar tüm ihtiyaçlarını bu plat-
İnüm noktalarına, devrimlerine merak sarmıştım. Gençliğin formlar üzerinde gidermeye çalıştı. Zaman içinde CRM işlevlerini içeren
verdiği heyecan ile önüme ne geldiyse okumaya çalıştım. Bir ama CRM olmayan, İK işlevlerini içeren ve İK olmayan, SRM (Suppli-
er Relationship Management) işlevlerini içeren ve SRM olmayan, en so-
müddet sonra gördüm ki okuduklarımın tamamını bulunduğum Gürcan Yücel nunda da MES (Manufacturing Execution System) işlevlerini içeren ama
CTO
onun kadar fonksiyonel olmayan birçok uyarlama doğdu. Bunun üzerine
zaman ile yorumlamaya çalışıyorum. Bunu fark ettikten sonra PaperWork “kurumun iş yapış şekli”ni değil de kendi iş yapış şeklini sistemlere uy-
tekrar tekrar okuduğumda, ihtiyaçları, yaşananları, sonuçlarını gulamayı doğru bulan çalışanlar, ara yöneticiler sayesinde onlarca rapor,
kullanılmayan ekranlar, ekranlarda garip tuşlar ortaya çıkmaya başladı.
daha rahat anladığımı fark ettim. Ek yazılmış kodlardan oluşan devasa bir mimari ortaya çıktı. Bu mimari
de zaman içerisinde kullanılan ürünün yeni versiyonlarına geçemeyen,
güncel teknolojileri içermeyen, mobil kullanımı olmayan veya sınırlı
Aslında “Dijital Dönüşüm” de bu şekilde hayatımıza girdi. olan sistemler haline geldi. Tabii ki “Bu ERP bana yetmiyor” yoru-
Çoğu insan akademik makaleleri okumaktan öteye geçemedi. munu da unutmamak lazım. Bu apayrı bir yazı konusu.
Bazıları dijital dönüşümü 1’inci, 2’nci, 3’üncü endüstri devri- Bu esnada teknolojiler değişti, ihtiyaçlar arttı, mevcutlar şekil de-
mini, Endüstri 4.0’ı anlatarak açıklamaya çalıştı. Hep kafalar- ğiştirmeye başladı. ERP projelerinde yer alan çalışanlar iş veya
pozisyon değiştirdi. Kurumsal hafıza darbe gördü. Nerede ne
da sorular kaldı ve hep örneklere dökülmeden anlaşılamadı. çalışıyor, neden çalışıyor unutuldu. Sistemler için hep konu-
Bu nedenle de bilginin genele yayılması uzun sürdü. şulan Sürdürülebilirlik ve Çeviklik kavramları zarar gördü.

Aslında “Dijital Dönüşüm” en rahat pandemi ile anlaşıldı. Dijital dönü- Çoğu firma bunu “Yeni ERP” uyarlamaları ile çözme kararı
şüm iş yapış şeklini değiştirmek demek. Bunu yaparken de 4 temel pren- aldı. Tüm bu problemler ile beraber zaman içerisinde Yalın
sibi daha iyi, daha uygun hayata geçirmek demek. ERP (Lean ERP) kavramı gelişmeye başladı.
• Birlikte çalışabilirlik (Interoperability): Tüm insan ve makinelerin Aslında ERP kadar eski olan BPM kavramı da bu noktada
birbiri ile ilişkili ve bağlı olmasını ifade eder. Tabii ki bu bilim kurgu devreye girdi. BPM mimarisinin ilk yaygınlaştığı yer 1980’le-

filmlerinde gördüğümüz gibi insanların sağından solundan sarkan kablo- rin başında Amerika’da “Machine Flow” adı verilen ve ima-

ları ifade etmiyor. Bu basit anlamda insanların, makinelerin, sensörlerin lat tesislerindeki makineleri yönetmeyi hedefleyen yapı ile
birbiri ile iletişime geçmesini ifade ediyor. IoT (Internet of Things) ve gerçekleşti. İlk amaç da aslında pek değişmedi: sahadaki
IoP (Internet of People) kavramları bu yaklaşımı desteklemek amacıyla makineleri izlemek, hangisinde hangi işin beklediğini gör-
zaman içerisinde geliştirilmiştir. mek, ölçümleyerek daha fazlasını yapabilmek. Daha sonra
bu ürünler de evrildi ve “Human Centric” denilen ürünler
ortaya çıktı. Sadece makineleri yöneten sistemler insanlarla
da iletişime geçmeye başladı.

ERP SATIN ALMA REHBERİ 133