Page 85 - KobiEfor_Mayis_2013

EKONOM‹ST

Prof. Dr. Ömer Faruk Çolak:

Yüksek oranl› büyüme hayal

Türkiye’nin ‘not art›r›m›’na ‘›smarlama’ diyen Türkiye ‹flveren Sendikalar›
Konfederasyonu (T‹SK) Ekonomi Dan›flman› Ömer Faruk Çolak,
iç talebe dayal› büyümede s›n›rlar›n zorland›¤› görüflünde; bu y›l ve gelecek y›l
yüksek büyüme oranlar›na ulaflman›n zor olaca¤›n› söylüyor.

T ürkiye ‹flveren Sendikalar› Konfederasyonu mekte) yoksa d›fl talep a¤›rl›kl› m› büyüyor sorusu-
(T‹SK) Ekonomi Dan›flman› Ömer Faruk Ço-
na yan›t arayal›m:
Türkiye’nin büyüme dinami¤i iç talep a¤›rl›kl›d›r.
lak ile konufltuk. Çolak, elbette iflverenler
Her ne kadar 1980’den bu yana ihracata yönelik bü-
dünyas› ad›na konuflmad› ama ekonomi-
nin can damar›na en yak›n bir konum-
rükledi¤i bir ekonomik yap› tam anlam› ile kuru-
dan ve “söz konusu olan siyasetse ekonomi- yüme modeli önceli¤imiz dense de, d›fl talebin sü-
nin gerçekleri teferruatt›r” demeden konufltu. lamad›. Bundan dolay› iç talep, özellikle tüke-
tim harcamalar›, büyümeyi sürükleyen ana har-
2012 y›l› büyümesi için ‘sert düflüfl’ cama kalemidir. Tüketimin olabilmesi için ya ge-
ifadeleri kullan›ld›. Türkiye ekonomisi lir ya da borçlanma imkan› olacak. Türkiye’de
yumuflak inifl mi yafl›yor, sert bir özellikle 2000’li y›llardan sonra uygulanan ikti-
düflüfl mü? sat politikalar› tüketiciye flunu söyledi:
Ömer Faruk Çolak: GSYH ger- “Gelirin yeterli olmasa da, iflsiz
çekleflmesine iliflkin alt veriler de olsan, asgari ücretli de olsan,
incelendi¤inde ortaya iki basit tüket. ‹htiyaç duydu¤un kayna¤›
sonuç ç›k›yor. Birincisi bu bü- bankalar sana, kredi kart› ya da
yüme oran› sürpriz de¤il, bü- kredi yoluyla sa¤layacak. Hane
yüme oran›n›n yüzde 2-3 halk› bu ça¤r›ya olumlu yan›t
band›nda gerçekleflece¤i da- verdi. Bankalar yüksek faizler-
ha y›l›n ikinci çeyre¤inde bel- le tüketiciyi fonlad›lar. Yüksek
li olmufltu. ‹kinci sonuç; Tür- karlar elde ettiler. Tüm ke-
kiye ekonomisinin yüksek simler mutlu oldu.
oranl› büyüme flans›n›n ya- Tüketici mutlu, y›llard›r
k›n dönemde olamayaca¤›- almak istedi¤i otomobile,
d›r. Ç›kard›¤›m›z bu iki so- TV’ye ulaflt›, yüksek faizle
nuçtan hareket edersek, de olsa ufak ufak kredi bor-
2012 y›l›nda yüzde 2.2’lik cunu ödüyor. Hükümet mut-
büyüme oran› ile sert bir dü- lu; tüketim harcamalar› artt›-
flüfl de¤il, yumuflak bir inifl ¤› için büyüme oran› yüksek
yafland›¤›n› söylememiz daha seyrediyor. Üretici mutlu;
do¤ru olur. üretti¤i ürün sat›l›yor. Banka-
c› mutlu, hemen hemen hiçbir
BORÇLULUK ülkede bulamayaca¤› bir faiz ora-
YÜZDE 7.5’TAN 49’A ÇIKTI n›nda para sat›yor, plasman yap›-
yor, muhteflem karlar elde ediyor.
‘Sert’ veya ‘yumuflak’, Bu mutluluk tablosunun sonucunda
ekonomimiz için ‘düflüfl’ hanehalk› harcanabilir geliri içinde
çok mu gerekliydi? borç stoku oran› 2003 y›l›nda yüzde
Ömer Faruk Çolak: Do¤al olarak bu 7.5 iken, 2012‘de oran yüzde 49’a
noktada neden ‘Türkiye ekonomisinin yükseldi.
önümüzdeki dönemde yüksek oranl› Önümüzdeki y›llarda yüksek bü-
büyümesi zor’ dedi¤imi merak ediyor- yüme oran›n› yakalamak zor derken,
sunuz. Bunun da birkaç nedeni var. Ön- buraya dayan›yorum. Yani, hanehal-
celikle büyümenin belirleyicilerine baka- k›n›n borçlanma s›n›r› daral›yor. Dola-
l›m. Yani Türkiye iç talep a¤›rl›kl› m›, (iç y›s›yla hanehalk› daha az tüketecek;
talebin içinde kamu, özel yat›r›mlar; böylece de iç talep de yüksek oranl›
kamu, özel, hane halk› tüketimi gir- art›fllar sa¤lamak mümkün olmayacak.

84 KobiEfor May›s 2013