Page 81 - KobiEfor_Aralik_2013

luklar›n› zaman›ndan erken kesmeyecek. O bak›m- bir tuzak olarak karfl›m›zda duruyor. Yüksek gelirli
dan ilginç bir ruh hali ve beklenti olufltu. Buna ‘Ali- ‹stanbul, Ankara, Kocaeli ve Bursa gibi flehirler Tür-
ce Harikalar Diyar›’ diyorum. Çünkü reel ekonomi ile kiye’nin geri kalan›nda yoksulluk üretiyor. Bu yok-
finansman›n birbirinden koptu¤u, beklenti, kazanç sullu¤un afl›lmas› sadece yat›r›m teflviki, sadece tek-
ve ç›karlar›n birbiriyle z›t hale geldi¤i sürdürülemez nolojik knowhow veya nasihat ile çözülmez. Yüksek
k›r›lgan bir dünyaya geldik. maliyetli yat›r›mlar gerekiyor.

Bu dünyan›n Türkiye ve benzeri ülkeler aç›s›ndan Reel ekonomiye KOB‹’ler gözünden bakarsak
önemi ne? nas›l bir dönemdeyiz?
Erinç Yeldan: Art›k kendi içimizdeki ulusal tasar- Erinç Yeldan: Mevcut krizi karfl›laflt›rma durumu-
ruflara, yerli üretimden kaynaklanan ihracat geliri muz yok. Bundan önce yaflad›¤›m›z krizler, ço¤un-
veya uzun vadeli do¤rudan yabanc› sermaye yat›r›- lukla finansal sistemin üzerinden reel sektöre bula-
m› gibi kaynaklara ihtiyac›m›z var. Türkiye’nin, bir flan ve V tipi çöküfl içeren krizlerdi. Mevcut kriz dal-
yandan çok yüksek bir d›fl aç›k vererek, bir yandan gas› böyle bir çöküntüden ziyade bir durgunluk ola-
da ihracat›n› ithalat girdileriyle finanse ederek bu rak uzun dönemli devam ediyor. Türkiye de krizi re-
tempoyu yakalamas› mümkün gözükmüyor. Türki- el sektör üzerinden, yani KOB‹’ler ve istihdam üze-
ye’nin 2023 hedeflerine ulaflmas› için reel olarak rinden yafl›yor. Hatta sürdürülebilir reel ekonomi ka-
yüzde 7.5’un üzerinde büyümesi gerekiyor. Bu TL nallar› tahrip edilmifl durumda. Reel ekonominin
baz›nda reel büyüme ile mümkün de¤il. Po- kendi kendini tamir etmesi gerekiyor. Bu da
tansiyel büyüme h›z›n›n 5, hatta yavafl Tüm ciddi arz yönlü, reform yönlü politikalar
yavafl 4.5 gibi geriye çekildi¤i düflü- dünyada özel ile mümkün. Bunun için de siyasi kon-
nülürse yüzde 4’lük büyüme makul piyasalar için faizler jonktür uygun gözükmüyor.
görünüyor. Dolay›s›yla bir o kadar düflük. Kamunun yerine özel
da ‘sanal büyüme’ye ihtiyaç var. sektör borçlanmas› ikame Bütçe aç›k vermiyor ve kamu
Yani TL’nin yüzde 4 de¤er kazan- edildi. Bu bilinçli de¤il, dünya borcu yok ifadeleri için
mas›, tersten dolar›n yüzde 4 de- ne diyorsunuz?
¤er kaybetmesi anlam›na geliyor. ekonomilerinden gelen bir Erinç Yeldan: Türkiye’de kamu
Dolay›s›yla bu hedef kendi içinde sonuçtur. Ama o borç ileriki dengelerinin sa¤l›kl› oldu¤u görü-
tutars›z bir politikaya dönüfltü. Bu nesiller yönünden ülke flüne benim ciddi itirazlar›m var.
gidiflle Türkiye, ne ihracat yapabilir kaynaklar›n›n üzerine Bunlardan biri; asl›nda kamu harca-
ne ithalat ile rekabet edebilecek üre- konmufl olan mas› niteli¤inde olan kamu inflaat› ve
timi yapabilir. Sanayileflmeden vazge- ipotektir. yat›r›m› merkez yönetim bütçesi d›fl›n-
çer. Ne olur? Tafleron, turizm ve hizmet- da, TOK‹ eliyle sürdürülüyor. Dolay›s›yla
ler, müteahhitlik hizmetleri gibi içeride istihda- kamuya ait birçok harcama kalemi bütçe içeri-
m› art›rmayan ve sanayide do¤rudan do¤ruya ba- sinde görülmüyor. Türkiye buna benzer mali makyaj-
¤›ml› bir ülke haline gelir Türkiye. Dolay›s›yla sanal lar› Özal’›n bütçe d›fl› fonlar›nda çok gördü.
rakamlar üzerinden kurgulanm›fl hedefler yerine Tür- Tüm dünyada özel piyasalar için faizler düflük.
kiye, ekonomisini kendi ulusal k›s›tlar›n› de¤ifltire- Kamunun yerine özel sektör borçlanmas› ikame edil-
cek ve enerji ba¤›ml›l›¤›n› azaltacak ciddi ad›mlar at- di. Bu bilinçli de¤il, dünya ekonomilerinden gelen
mal›. Çünkü enerji ba¤›ml›l›¤›n› azaltacak giriflim ca- bir sonuçtur. Ama o borç ileriki nesiller yönünden ül-
ri a盤› da önleyecektir. Ayr›ca gelirin artmas›na da- ke kaynaklar›n›n üzerine konmufl olan ipotektir. Bor-
yal› tasarrufu sa¤layacak stratejilerin devreye sokul- cun özel veya kamu olmas› sonucu de¤ifltirmiyor.
mas› gerekiyor.
Son olarak Ar-Ge ve inovasyon konular›n›n
Bu dönem tüm bu ad›mlar için f›rsat sunuyor mu? önemine iliflkin görüflünüz nedir?
Erinç Yeldan: Dünya konjonktürü bu tür f›rsatlar› Erinç Yeldan: Ar-Ge ve inovasyon fetiflizmine
yakalamak aç›s›ndan uygun. Özellikle 2015 Türkiye düflmeyelim. Hep diyoruz ya Türkiye çok anlaml›
için f›rsat y›l›d›r. Çünkü Türkiye bu dönem G20’nin olmayan hedefler koyup sonra o hedeflere ulafla-
dönem baflkanl›¤›n› da üstlenecek ve entelektüel bir may›p bir y›lg›nl›¤a düflebilir. Ar-Ge’de de durum
merkez olacak. Bu dönem sürdürülebilir hedeflerin ayn›. Ar-Ge’de milli gelirimizin binde 8’i olan raka-
önderli¤i yap›labilir. Özellikle yoksul Güneydo¤u ve m› yüzde 3’e ç›karaca¤›z dedik. Evet bu rakama ç›-
Do¤u Anadolu’da özel ve kamu a¤›rl›kl› bölgesel kal- kar›rs›n›z ama sadece üniversite ö¤retim üyelerinin
k›nma stratejisinin ana unsurlar› oluflturulabilir. fiu- maafllar›n› yükseltirsiniz. Veya her üniversiteye la-
nu da ifade etmekte fayda var: Geleneksel ekono- boratuvar koyarsan›z. Ar-Ge’de anlad›¤›m›z fley en-
mik aletlerle bölgesel geliflmeyi harekete geçireme- telektüel kapasiteyi art›rmakt›r. Yani Türkiye’nin ta-
yiz. Kad›n eme¤inin iflgücüne kat›l›m›, inovasyon, sar›mlar›n› Türkiye’nin sanayi modellerini veya çev-
ulafl›m a¤lar›n›n geniflletilmesi gerekiyor. Türkiye re modellerini üretmektir. Bu bir iki sene içerisinde
için bir yoksulluk tuza¤›ndan bahsediyoruz. O yok- kendili¤inden olacak fley de¤il. Bunun için e¤itim
sulluk tuza¤› zengin ve geliflmifl Türkiye’nin üretti¤i reformu gerekiyor.
Aral›k 2013 KobiEfor 81