Page 83 - KobiEfor_Aralik_2012

imkans›zd›r. Di¤er durum ise d›fl girifllerdir (yabanc›
girifllerin her türü). Türkiye’de d›fl girifller fevkalade
yüksektir. Bu d›fl girifllere döviz cinsinden her türlü
girifli sayarsak yine emek fiyatlar› yüksektir.

Yani Türkiye sermaye gelirleri ile emek gelirleri
aras›nda s›k›fl›yor mu?
Sermaye geliri ile emek geliri 1930’lu y›llardaki
teorik kural› ortaya ç›kar›yor. Pazar-fiyat sisteminin
oldu¤u ekonomilerde bu denge de¤ifltirilemez. Ör-
ne¤in SSCB’ye bakarsak bu dengeyi de¤ifltirdiklerini
düflündüler. Emek gelirleri yüksek görünüyordu ama
o paralar komünist parti üyelerinin yast›k alt›ndan
ç›kt›. fiimdi konuyu biraz açal›m. 1950 ile 1975 ara-
s›nda Türkiye’nin büyüme h›z›n›n yüzde 6.14 oldu¤u
söyleniyor. Hesaba göre yüzde 45-55 olan sermaye
ve emek gelirinin yüzde 19-81 fleklinde hesaplanma-
s› gerekir. Bu da imkans›z oldu¤una göre Türkiye
sözkonusu y›llar aras›nda yüzde 6.14 büyümedi. Ya- me de yabanc› sermayenin Türkiye’ye gelmesi anlam›-
ni bir ekonominin Pazar- fiyat sisteminde olmas›, it- na geliyor. Türkiye ekonomisine etkisi k›sa sürede
halat ve ihracat yapmas›, ulusal ekonomiye entegre olumlu olsa da bu tasarruf oranlar› nedeniyle Türki-
olmas›n› istiyorsan›z bu denge ile oynayamazs›n›z. ye’nin istenilen düzeydeki geliflmesine yard›mc› ol-
Gerçek büyüme demek ki yüzde 4, 4.5’tir. Ondan maz. K›sa vadede Türkiye’nin yüzde 4 büyüme ora-
sonraki 30 sene de yüzde 4 oldu. Türkiye hiçbir za- n›nda devam edece¤ini düflünüyorum. Yüzde 1’in üze-
man yüzde 5 büyüyemez. K›sa vadeli olur ama uzun rindeki nüfus art›fl›na göre bu büyüme oran› iyidir. K›-
vadeli imkans›z. Türkiye’nin 2002 ve 2012 ara- sa vade için de bir tak›m önlemler al›nmal›.
s›ndaki büyüme h›z› da yüzde 4’tür. Bu
büyüme oranlar›yla 2023 hedefleri ise Zeyyat Peki nedir bu önlemler?
olmayacak duaya amin demektir. Hatipo¤lu ‘büyük ‹lk aflamada dolar›n gerçek de¤e-
ak›l’ dedi¤i Marx’›n rine ulaflt›r›lmas› gerekiyor. Bu da 2
Rakamlar bilinçli olarak görüflüne kat›l›yor. “Eme¤in liran›n üstü anlam›na geliyor. Çok
flifliriliyor mu? yavafl bir düzenleme ile bu ger-
Türkiye’ye bak›nca kifli bafl›na de¤erinin ne oldu¤unu bilmek çekleflmeli. Gerçi Merkez Banka-
milli gelirin bu nedenle 3 bin 500 ve milli geliri emek ile s›’n›n görüflü de bu do¤rultuda.
dolardan 10 bin 500 dolara ç›k- ölçmek gerekiyor” diyor ama TL’nin afl›r› de¤erlendi¤i ifade
mas› da imkans›z. Çünkü bu yüz- Marx’tan farkl› olarak edilmeye baflland›. Ayr›ca faizler
de 11 büyüme anlam›na gelir. Yan- ‘her fleyi devlet yaps›n önemli. Türkiye vatandafl› için faiz
l›fl büyük. Özellikle verimlilik hesap- yüzde s›f›r. Ama yabanc› için çok yük-
lamalar› da yanl›flt›r. Çünkü gelir da¤›- demiyorum’ diye sek. Bu faiz de ciddi sermaye ak›m› ge-
l›m›n›n iyi olmas› ve düzelmesi için ve- ekliyor. tiriyor. Bu çok önemli bir s›k›nt›. Faizi ta-
rimlilik oran›n›n yüksek olmas› gerekiyor. sarruf oranlar› nedeniyle düflüremezsiniz ama
Çünkü verimlilikte art›fl son 70 y›lda yüzde 4.12 olan dolar› yükseltmeniz mümkün, böylece yabanc›lara
büyüme h›z›m›z›n yüzde 5’i kadard›r. Büyümenin verilen faiz oranlar› da düflürülebilir. Yani faiz lobisi-
kayna¤› daha fazla sermayedir. Öyle bir zemin yok. ne kat›lm›yorum. Yabanc› girifllerin azalmas› da mil-
‹ktisatç›lar yanl›fl söylüyor, bilmiyor ya da yalan söy- li gelirin azalmas› anlam›na gelir, büyümenin yavafl-
lüyorlar. Türkiye’de nüfus art›fl› yüzde 1.2, ama ser- lamas› anlam›na gelir. Buna da katlanaca¤›z. Hükü-
maye büyümesi o kadar de¤il. Çünkü Türkiye’de ge- met ise bu süreçte rey kayg›s› nedeniyle almas› ge-
lirlerin yüzde 70’i dolayl› vergilerden. Kanaatimce reken önlemleri alm›yor.
büyümenin olmas› için acil dolayl› vergilerin de art›- S›ralarsak: Dolar›n 2 bin 500’e ç›kmas› gerekir. Fa-
r›lmas› gerekiyor. Gerçek milli gelir rakam›m›z ise 7 iz oranlar› düflürülmeden bu yap›lmal›. Tasarruf oran-
bin 500 ile 8 bin dolar aras›ndad›r.
lar›n›n artmas› gerekiyor. Özellefltirmelere h›z veril-
meli. Dolayl› vergiler art›r›lmal›. Emeklilik yafl›n›n
Tüm bu anlatt›klar›n›za bir ara verirsek Fitch’in yükseltilmesi gerekiyor. Devletin sosyal yard›mlarda
not art›rmas›na ne diyeceksiniz? konuta yönelmesi gerekiyor. Cari a盤›n gayri safi
Türkiye’de Ak Parti hükümetinin önlemler almad›¤› milli has›lan›n yüzde 5’ini geçmemesi gerekiyor. Ban-
takdirde Haziran 2013’te ciddi bir krize girebilece¤ini kalar›n üzerindeki bask›n›n azalt›lmas› gerekiyor. Si-
söyledim. Fitch’in not art›r›m› bu öngörüyü biraz öte- yasette ise; komflu ve gayri komflular ile s›cak iliflki-
ler. Ama sadece öteler. Çünkü not art›r›m›yla beraber ler kurulmal›. fiiiler ile Sünnilerin ayr›lmamas› önem-
mutakabiliyet yasas› da önemli. Çünkü her iki gelifl-
li. Türkiye’de üniversite say›s› ise 60-70’de kalmal›.
Aral›k 2012 KobiEfor 83