Page 49 - KobiEfor Ağustos 2023 Sayı 287

ne hizmet verilebilmektedir. Türkiye, 1.583 yük gemisiyle
dünya sıralamasında 16. sırada yer almaktadır. Bu gemi- Parsiyel taşımacılığı nedir?
lerin 406 adeti ise ulusal bayraklı gemilerdir” diyor.
Parsiyel taşımacılık, “Bir ya da birden fazla alıcı
Dünyadaki gelişmeler: Ayşem Ulusoy, şu bilgileri ve-
tarafından ve farklı firmalardan sipariş edilen ürün
riyor: “2021’de 849 milyon TEU olarak gerçekleşen kü-
ya da malların tek ve birleştirilmiş yük halinde taşı-
resel konteyner hacmi, ilk beş büyük küresel konteyner
ma sürecine verilen isimdir. Yük teslimatı genellikle
hattının yayınlamış olduğu ra-
denizyolu, havayolu, karayolu ve demiryolu aracılı-
porlardan yola çıkarak, yaklaşık
ğıyla gerçekleştirilmektedir. Parsiyel taşımacılıkta,
yüzde 4’lük bir düşüşle 2022 yı-
alıcıları farklı olan mal ya da ürünler aynı taşıma
lını kapatmıştır. 2023 beklentileri
aracı (konteyner, uçak, tır, kamyon, kamyonet veya
de aşağı yönlü olup bunun ana
vagon) içinde taşınabilmektedir” diye tanımlanıyor.
nedeni, küresel ekonomik büyü-
Bir diğer tanıma göre; “Parsiyel taşımacılık, aynı
meye yönelik zayıf göstergelerdir.
güzergahta yer alan birbirinden farklı müşterilerin
Merkez bankalarının sıkı para
eşya, ürün veya yüklerini, aynı taşıma aracıyla ta-
Ayşem politikası uygulamalarına rağ- şıma lojistiğine denir. Parsiyel taşımacılığı, ayrıca
Ulusoy men; küresel ekonomideki ya-
parça eşya taşımacılığı olarak da bilinir. En temel
vaşlama devam etmekte ve bazı
amaç; aynı istikamet üzerinde taşınması talep edi-
gelişmiş ülkelerde resesyon ihtimali devam etmektedir.”
len bütün yükleri, toplam yük miktarı bir taşıma
Ulusoy, 2020-2021 periyodunda tedarik zincirinde ciddi
aracını doldurmasa bile, aynı araca yükleyerek ta-
bozulmaların söz konusu olduğuna değiniyor: “Pandemi
şıma işleminin gerçekleştirilmesi.”
sonrasında ertelenen talep hızlı bir şekilde dünya mar-
ketlerine aktı ve Pandemi’de darbe alan lojistik network lunların sert bir şekilde düşmesi ve bunun bir süreklilik
ertelenmiş talebi karşılamaya çalışırken büyük tıkanma- arz etmesinin küresel bir daralmanın habercisi olarak
lara yol açtı. Bu tıkanma navlunların da tarihte görülme- değerlendirildiğini ifade eden Ulusoy, bu nedenle kon-
miş seviyelere çıkmasına sebep oldu. Özellikle Çin’den teyner taşımacılık verilerinin global ekonomi için öncü
Amerika’ya yapılan taşımalarda ithalat ihracat dengesinin göstergelerden biri olarak kabul edildiğini söylüyor:
kurulabilmesi için dolu giden konteynerlerin boşaldıktan “Bir önceki yıla oranla ülkemiz limanlarında elleçlenen
sonra geri dönmesi gerekmekteydi ancak giden kontey- sıvı dökme yükler yüz-
nerlerin geri gelmemesi tedarik zincirinde büyük sıkıntı- de 13.7 oranında, genel
ların yaşanmasına sebep oldu.” kargo yükleri ise yüzde
Bu süreçte başta Çin olmak üzere Hindistan ve 5.1 oranında artmıştır.
Malezya’nın konteyner üretimine ağırlık verdiğini kay- RO-RO yükleri yüzde 4.4,
deden Ulusoy, takviye yatırımlar yapılarak ekipman sı- kuru dökme yükler yüzde
kıntısının aşılmaya çalışıldığını, ancak gelinen noktada 3.1 ve konteyner yükle-
geçen sene itibarıyla Pandemi kısıtlamalarının ortadan ri ise yüzde 1.2 oranın-
kalkması, tedarik zinciri da artmıştır. Limanlarımızda elleçlenen yük toplamda
akışının tekrar normal- bir önceki yıla oranla ton bazında yüzde 3.1 oranında
leşmesi ve konteyner ha- artmıştır. 2023’ün ilk yarısında transit yüklerde görü-
reketlerinin normal hale len düşüşün ivme kaybederek devam etmesi ve lokal
gelmesi ile üretilen yeni yüklerde dünya ve Türkiye ekonomisindeki büyüme ra-
konteynerlerle kapasite kamlarının daha düşük seviyelerde gerçekleşmesi bek-
fazlası oluştuğunu akta- lenmekte, 2023’ün ikinci yarısında ise depremin ihracat
rıyor: “Dünyada kontey- üzerindeki olumsuz etkisinin azalmasıyla birlikte kon-
ner üretiminin yüzde doksanını yapan Çin, 2024 yılında teyner iş hacminin yaz aylarıyla birlikte yılın ilk yarısına
artık üretim kapasitesini tam anlamıyla kullanmayarak kıyasla toparlanması öngörülebilir. 2023 yılı geneline
konteyner üretiminde yavaşlamaya gidecek ve dolaşım- bakıldığında, konteyner iş hacminin geçen sene başla-
daki konteyner sayısında denge sağlamaya çalışacak. yan düşüş trendini sürdüreceği öngörülmektedir.”
Bununla beraber her bir konteynerin on beş yıl kadar “Konteyner ticaretinin 2023’te yüzde 1.9 artma-
ekonomik ömrü var, büyük konteyner hatları ekonomik sı bekleniyor”: UNCTAD’ın (Birleşmiş Milletler Tica-
ömrü dolan konteynerleri hurdaya çıkartıp yeni kontey- ret ve Kalkınma Konferansı) öngörülerine göre dünya
nerleri devreye alarak arz fazlasını normal seviyelere deniz ticaretinin 2022’de yüzde 1.4, 2023-2027’de ise
getirmeye çalışacaklar.” yıllık ortalama yüzde 2.1 oranında artış göstereceğinin
Konteyner iş hacminde düşüş trendi sürecek: Glo- tahmin edildiğini paylaşan Ulusoy, bu artış oranları-
bal ticarette bitmiş ürünlerin yüzde 90’ının konteyner ge- nın deniz ticaretindeki son 30 yılda ortalama yüzde 3.3
mileriyle taşındığını, dolaşımdaki yükün azalması, nav-
büyüyen verilerle karşılaştırıldığında oldukça düşük
$ðXVWRV KobiEfor 49