Page 97 - KobiEfor_Kasım_2019
P. 97
bir yer tutuyor. Demiryolu ile yap›lan yük tafl›mac›-
l›¤› ise hem ihracatta hem de ithalatta hala son de-
rece az bir paya sahip.
D›fl ticarette tafl›mac›l›k
Türkiye’nin d›fl ticaret verilerine tafl›ma flekille-
rine göre bak›ld›¤›nda, son 15 y›ld›r belirgin bir
trend gözleniyor. Denizyolu tafl›mac›l›¤›n›n hem ih-
racatta hem de ithalattaki pay›n›n artt›¤› görülüyor.
Buna karfl›n karayolu ile yap›lan tafl›mac›l›k zaman
içerisinde geriliyor. ‹thalat taraf›nda boru hatlar›y-
la yap›lan ham petrol ve do¤algaz ithalat›n›n tafl›-
mac›l›¤› önemli bir yer tutuyor. Ayn› dönemde ithalat›n denizyolu ile tafl›nan k›sm›-
n›n oran› yüzde 46.0’dan yüzde 59.6’ya ç›kt›.
Denizyolu tafl›mac›l›¤›n›n d›fl ticaretin yan›nda
kabotaj ve transit amaçl› tafl›mac›l›k ile limanlarda
elleçlenen yük miktar› da genel itibar›yla artmaya
devam ediyor. 2003 y›l›nda 190 milyon ton olan el-
leçlenen toplam yük miktar› 2018 sonunda 460 mil-
yon tona ulaflt›.
Denizyolu ile yolcu tafl›mac›l›¤›nda ise son y›llar-
da çok dramatik geliflmeler yafland›. 2011 sonra-
s›nda limanlara gelen kruvaziyer gemi say›s›nda
bafllayan düflüfl e¤ilimi 2015 sonras› h›z kazan›rken
yolcu say›s› da sert bir flekilde geriledi. 2015 y›l›nda
Karayolu tafl›mac›l›k 1456 olan gemi say›s› 2018 y›l›nda 247’ye geriler-
Yurtiçi yolcu ve yük tafl›mac›l›¤›nda en çok tercih ken ayn› dönemde yolcu say›s› 1 milyon 889 bin 370
edilen karayolu tafl›mac›l›¤›nda son 16 y›lda önem- kifliden 213 bin 771 kifliye indi.
li kalite iyilefltirmeleri yap›ld›. Toplam karayolu
uzunlu¤u 2003 y›l›ndaki 63 bin 244 km’den 2018’de
67 bin 891 km’ye yükselirken bunun içinde bölün-
müfl yollar›n uzunlu¤u befl kattan fazla artt›. Bu-
nunla birlikte otoyol uzunlu¤u da 2003 y›l›ndaki bin
753 km’den 2018’de 2 bin 717 km’ye uzad›. Bunun-
la birlikte, büyükflehirlerde trafi¤i azaltmak ve ka-
rayolu ulafl›m›n› kolaylaflt›rmak üzere çok say›da,
köprü ve tünel yap›ld›.
Karayolu ile yap›lan yük tafl›mac›l›¤› ise çok say›-
da oyuncu taraf›ndan
yurtiçindeki faaliyetle-
rin çok büyük bir k›s-
m›n› oluflturuyor. Ka-
rayolu ile yap›lan yük Havayolu tafl›mac›l›k
tafl›mac›l›¤› 2009 krizi Havayolu tafl›mac›l›¤› sektörün serbestlefltiril-
d›fl›nda genel olarak mesiyle ve kamunun büyük alt yap› yat›r›mlar›yla
art›fl e¤ilimini korur- devaml› olarak geliflme gösteriyor. Havayolu tafl›-
ken yolcu tafl›mac›l›¤› sadece 2008 y›l›nda s›n›rl› bir mac›l›¤›nda genellikle çabuk bozulabilen, de¤eri
azal›fl gösterdi. yüksek, h›zl› ve güvenli bir flekilde tafl›nmas› gere-
ken ürünler tercih ediliyor. Oldukça h›zl› ve güven-
Denizyolu tafl›mac›l›k li olmas›na karfl›n göreceli yüksek maliyeti dolay›-
D›fl ticaret verilerinde de görüldü¤ü üzere, de- s›yla yük tafl›mac›l›¤›nda daha az tercih edilse de
nizyolu tafl›mac›l›¤› büyük ölçüde ihraç ve ithal edi- Türkiye’de havayolu ile tafl›nan yük miktar› 2002-
len mallar›n tafl›nmas›nda kullan›l›yor. 2002 y›l›nda 2018 aras›nda 2012 y›l› hariç sürekli olarak art›fl
yüzde 47.2 olan ihracat›n denizyolu ile tafl›nan k›s- gösterdi. 2002-2003 y›llar›nda 1 milyon tonun alt›n-
m›, 2018 y›l›na gelindi¤inde yüzde 62.8’e yükseldi. da olan y›ll›k havayolu yük tafl›mac›l›¤› 2018 y›l›nda
Kas›m 2019 KobiEfor 97