Page 53 - KobiEfor_Subat_2018
P. 53
“MB do¤ru zamanda MB’nin de önemli bir etkisi ol-
do¤ru hamleyi yapmad›” du¤unu savunan Tunca, MB’nin
geçmiflte dönem dönem uygula-
Kurdaki art›fllar› de¤erlendirirken d›¤› dolar ile kuru yönetme ça-
Merkez Bankas›’n›n (MB) politikalar›- l›flmas›n›n do¤ru bir yaklafl›m
na teknik olarak yaklaflarak elefltiriler olmad›¤›n›n alt›n› çiziyor. Tunca,
sunan Arda Tunca, faiz konusuna ge- flu görüflleri dile getiriyor: “Bir
re¤inden fazla önem verildi¤ini düflü- söz vard›r; ‘Co¤rafya kaderdir’
nüyor. denilir. Do¤ru. Zorlu bir co¤raf-
“Faizi e¤er art›rman›z gerekti¤inde yaday›z. Türkiye’nin güneyi tüm
art›rmazsan›z indirmeniz gerekti¤inde dünyan›n kafa kafaya geldi¤i bir
ise indiremezseniz. Son dönemde bak›- alan oldu. Her an konjonktür
yoruz; FED faiz art›r›m sürecine bafllad›. Geliflmifl de¤ifliyor. Bu co¤rafyada e¤itimimizle, bak›fl aç›-
ülkelerin merkez bankalar› normalleflme süreci- m›zla gerçekten donan›ml› insanlar olmam›z la-
ne girdi¤i dönemde, geliflmekte olan ülkelerin z›m. Zira co¤rafyam›z›n getirdi¤i ekonomik zor-
merkez bankalar› faiz indirdi. Türkiye hariç. Faiz- luklar var. Hepsiyle bafl etmek gerekiyor. MB bafl
lerin inmesini istemez miyiz? ‹steriz tabii ki. Zira edecek kurumlardan biri olmal›d›r. Bunu da örtü-
maliyetler düfler, onunla birlikte bir tak›m yat›- lü mekanizmalar ile yapmamal›, olmas› gereken
r›mlar›n önü aç›labilir. Ama do¤ru zamanda do¤- neyse ona göre hareket etmelidir.”
ru hamle yap›lmad›¤› için indiremiyoruz. Çünkü Arda Tunca, kurun neden bu kadar yüksek ol-
boflu bofluna rezervleri tükettik. Silah kalmad›. du¤unu ise flu ifadeyle aç›kl›yor: “Tüketimin ar-
MB do¤ru zamanda do¤ru hamleyi yapmad›” kas›nda üretimin gücünü göremezseniz kur et-
elefltirisini yap›yor. Kurun bu duruma gelmesinde kilenir.”
si kavram›nda ben a¤›rl›kl› makine teçhizat taraf›na ‹thalat oranlar› bilinmedi¤i için kur oranlar›n›n
bak›yorum. Oysa bunun karfl›s›nda inflaat tüketimi- çok konufluldu¤unu savunan Tunca, Türkiye d›fl›n-
ni görünce reel sektörde zay›fl›k görüyorum. Dola- da birçok ülkenin reformlar› gerçeklefltirerek ithal
y›s›yla büyümenin kalitesiyle ilgili kafamda soru girdi miktarlar›n› az tuttu¤una dikkat çekiyor.
iflaretleri olufluyor. Bunun de¤iflimi için ekonomik Ülke olarak her sektörde dünyaya kafa tutma
reformlara dönülmesi laz›m. Türkiye kafay› seçim- yaklafl›m›n›n gerçekçi olmad›¤›n›n alt›n› çizen Tun-
lere takm›fl durumda, seçimlerden sonra ekono- ca, “Bugün bu alanda çal›flmaya bafllasak ufak ufak
mik reformlar devreye al›nacak m› ona iliflkin de sonuçlar› 10 y›l sonra görebiliriz. Bu yap›lm›yor.
soru iflaretleri oluyor.” Onun için enflasyon, kur vs. konularda debelenip
duruyoruz” diyor.
“Yap›sal reformlar ötelenmesin”
Arda Tunca, Türkiye’nin istikrarl› geliflimi yolun- “Bu dönem enflasyon zorlar”
da kritik efli¤i atlamas›n›n yolu olarak yap›sal re- Ekonomide bir dizi yap›sal sorun var. Bunlar dö-
formlar› görüyor. Ancak bu yap›sal reformlar›n ne nem dönem de¤iflmekle birlikte ilk akla her zaman
olmas› gerekti¤i konusunda farkl› bir bak›fl aç›s› cari aç›k veya enflasyon geliyor. Tunca, önümüzde-
var. Madde madde bir bilgi vermek yerine tek bir ki dönem Türkiye ekonomisi için enflasyonla müca-
noktaya odaklan›yor: “Sanayiye ve reel sektöre ya- delenin daha önemli oldu¤unu düflünüyor. Ayr›ca
k›n bir insan›m. Türk markas› olarak gördüklerimin cari a盤› kapatmak için reformlar›n olmazsa olmaz
Türklükle ilgili olmad›¤›n› yak›ndan gözlemliyorum. kriter oldu¤unun alt›n› çizen Tunca, ayn› zamanda
Çünkü üretim yapmak için sa¤lad›¤›n›z girdilerin tasarruf a盤› olarak yorumlanan cari a盤› kapat-
büyük bölümünü ithal ürünler oluflturuyor. Dolay›- mak için üretim mekanizmalar›n›n harekete geçi-
s›yla reformdan benim anlad›¤›m sektör sektör de- rilmesi önerisini sunuyor.
tayl› analizlerin, envanterlerin yap›lmas›d›r. Onun Tunca’ya göre Türkiye’nin en büyük art›s› ise
d›fl›nda yap›lmak istenen vergi sisteminde de¤iflik- dinamizmi. Her fleyin afl›r› siyasallaflt›¤› günü-
lik veya bölgesel teflvikler reform de¤ildir. Bu ana müzde Türk reel sektörünün hareket halinde ol-
noktaya odaklanmazsan›z birçok çal›flma havada du¤unu vurgulayan Tunca, “Bofl durmak isteme-
kal›r. Onun için her sektörün üretimden, sat›fltan, yen, yat›r›m yapmak isteyen bir yap› var. Buna biz
tedarikten her noktaya ithalat kullan›m oranlar› ç›- dinamizm diyoruz ve bu zorunluluktan olufluyor”
kart›lmal›d›r.” diyor.
fiubat 2018 KobiEfor 53