Page 68 - KobiEfor_Ekim_2018

EKONOM‹ST

Türkiye’de reel sektör s›k›nt›s› yaflan›yor. Nedeni:

“Borçla büyüdük”

Marmara Üniversitesi Ö¤retim Üyesi bu ‘s›k›nt›n›n’ nereye kadar
Prof.Dr. Burak Arzova, ekonomide derinleflece¤i ise net de¤il. Arzova, iyi
yaflananlar› ‘s›k›nt›’ olarak yönetilemeyen, y›llardan bu yana iflini
nitelendiriyor. Ama bugüne kadar baflaramam›fl baz› flirketlerin feda
yaflananlardan daha fliddetli bir s›k›nt› edilebilece¤ine dikkat çekiyor.
ile karfl› karfl›yay›z. Çünkü direkt reel
sektör kaynakl› bir s›k›nt›. Ve henüz n Röportaj: Kader Karaçay YILMAZ
T ürkiye ekonomisinin mevcut yap›s› için Prof.Dr. Burak

birçok görüfl var. Bunlar içinde ‘kriz’ tan›-
Arzova
m›n› yapan da var, ‘resesyon/durgunluk’
diyen de. Tan›m› önemsiz görüp reel eko-
nominin içindeki birer fert olarak gelifl-
melere tan›kl›k edebiliyoruz. Dolay›s›yla ekonomi
aktörlerinin birbiri ard›na yapt›¤› aç›klamalar daha
önemli hale gelmifl durumda. Alt›n fiyatlar›, kurda-
ki son durum, sektörlere aç›klanan destek-teflvik-
ler çok yak›ndan takip ediliyor.
Ekonomide yaflan›lanlar› ‘s›k›nt›’ olarak nite-
lendiren Prof.Dr. Burak Arzova ile biraraya geliyo-
ruz. Marmara Üniversitesi Ö¤retim Üyesi olan Ar-
zova, 2001 y›l›nda Türkiye ekonomisinin yaflad›¤›
‘krize’ at›fta bulunarak, “Daha önce yaflan›lanlar
kamu borçlar›ndan kaynakl›yd›. Kamu yo¤un
borçlu durumunu sürdüremedi. O dönemde kur
çok artt› ve kamu borç stokundan dolay› Türki-
ye’de kriz yafland›. Ama flu anda yaflananlar fark-
l›. Çünkü kamu de¤il bu kez reel sektörün yafla-
d›¤› bir s›k›nt› var. Üstelik bu yeni de¤il” diyor.
Yaklafl›k 2 y›ld›r özellikle nakit s›k›nt›s› yafland›¤›-
n› hat›rlatan Arzova, flu de¤erlendirmeyi yap›yor:
“S›k›nt›lar nedeniyle vadeler uzad›. Birçok sektör-
de güvene dayal› yap›yla ilerliyoruz. A¤ustos’ta dizi yanl›fll›klar da bugün yaflan›lanlar›n nedeni:
yaflanan kur flokuyla birlikte TL inan›lmaz de¤er “Yo¤un sermaye girifli oldu¤u dönemde bunlar› iyi
kaybetti. Yaklafl›k yüzde 40’l›k bir oran.” de¤erlendirip büyümeye katk› sa¤layacak unsurla-
r› yakalayabildik mi? Hay›r. Bunu net söyleyebiliyo-
“fiiddetli ‘s›k›nt›’ ile karfl› karfl›yay›z” ruz. Borçla büyümek çok hoflumuza gitti ve borçla
Öte yandan yap›sal sorunlar bulundu¤unun alt›- büyüdük. Geldi¤imiz noktada flirketlerimiz borçlu.
n› çizen Arzova, yüksek cari aç›kta enerjinin aslan Kamunun borç yap›s› yok. Üstelik bankac›l›k sektö-
pay›n› ald›¤›n›, yenilebilir enerji veya nükleer kay- rüne yönelik de çeflitli endifleler var.” 2001 krizin-
naklar›yla telafisi konusunda ad›mlar›n k›sa vade- den sonra en önemli yap›lanmay› bankac›l›k sektö-
de enerji ba¤›ml›l›¤›n› çözmeyece¤ini kaydediyor. rü yaflam›flt›. 2008’de yaflanan krizde ise bankac›l›k
100 birim ihracat yap›lmas› için 60 birim ithalat ge- sektörünün sa¤lam duruflu büyük avantaj sa¤la-
reklili¤inin büyük bir handikap oldu¤unu kaydeden m›flt›. fiu anda konjonktür ise biraz farkl›. Zira uzun
Arzova, tüm bunlar›n ciddi k›r›lganl›k yaratt›¤›na zamandan sonra ilk kez bankac›l›k sektörüne ilifl-
dikkat çekiyor. Arzova’ya göre geçmiflte yap›lan bir kin endifleler yüksek sesle dile getirilir oldu. Burak

68 KobiEfor Ekim 2018