Page 75 - KobiEfor_Nisan_2016

parça parça olumlu ad›mlar at›l›yor ama bunun bü-
yük bir resme nas›l dönüfltürülece¤i hikayesi san-
ki eksik. Mikroda veya makro politikalardaki hare-
ket topyekûn bir hikaye oluflturmal›. Resmi komple
göremiyoruz. Oysa Türkiye’nin yeni bir hikayeye ih-
tiyac› var.”

Reformlar finansman boyutu ile de
tart›fl›lmal›
Üretim kavram›n›n sermayeden ayr› tutulamaya-
ca¤›n› kaydeden Burak Salto¤lu, kur, para politika-
s› ve sanayileflmeyi bir bütün olarak ele almak ge-
rekti¤ini savunuyor. Salto¤lu, 2001 krizinden sonra BURAK SALTO⁄LU: “BANKACILIK
bankac›l›k sektörüne a¤›rl›k verildi¤ini ve reel sek- SEKTÖRÜNÜN KRED‹ MEVDUATI YÜZDE
töre istenilen ilginin gösterilmemesi nedeniyle s›- 120’YE ULAfiMIfi DURUMDA.
k›nt› yafland›¤›n› anlat›yor: “fiimdi üretim diyoruz ve
ama sanki finans taraf› ile nas›l koordine edilece¤i BU NOKTADA BANKACILI⁄I BÜYÜTEREK
k›sm› iyi anlat›lam›yor. EKONOM‹Y‹ BÜYÜTMEYE ÇALIfiMAK
Örne¤in; yeni dönemde faizin reel olarak düflük R‹SKL‹ OLAB‹L‹R.”
tutulmas› istenebilir. Bunlar sa¤l›kl› tart›flmalar
ama bunlar›n yan etkileri de tart›fl›lmal›. Enflasyon “Büyüme yüzde 4 olur, fazlas› zor”
riskini nas›l bertaraf edebiliriz, biraz daha iyi tart›- Türkiye’nin büyümede performans›n› da de¤er-
flabiliriz. Bu nedenle planlanan reformlar›n daha lendiren Burak Salto¤lu, yüzde 4 büyümeyi tüm
olumlu bir beklenti yönetimi sa¤lamas› zor oluyor. dünyay› baz alarak ‘s›n›f ortalamas›n›n üstü’ flek-
Halbuki bu tür mesajlar güçlü oy oranlar› ile gelen linde tan›ml›yor: “Yüzde 4’ü aflk›n büyüme ise risk-
iktidarlar aç›s›ndan daha kolay gerçeklefltirilebilir. li. D›fl konjonktürden kaynakl› olarak yüzde 4’ü afl-
Ayr›ca model olarak Güney Kore'yi örnek almak ya mak zor. Evet ülke olarak potansiyelin alt›nday›z.
da bizden de bir Silikon Vadisi ç›karma fikri de tar- Ancak yap›labilece¤in de en iyisini yap›yoruz. Yüzde
t›fl›labilir. Belki sosyoloji ve insan karakteri aç›s›n- 4’lük büyümeye üzülmeyelim. Bu yap› kamu kay-
dan daha farkl› sektör ve üretim yöntemleri de tar- nakl› bir süre daha sürdürülebilecek. Özel sektö-
t›fl›labilir. Bunun bilinci ile Türkiye’ye özgü bir üre- rün yat›r›mlar› yetersiz. Zira yüzde 70 iç tüketim ile
tim modelinin de kurgulanmas› gerekti¤ini düflün- büyüyen ekonomimizde flu anda tüketim ortalama
memiz gerekiyor.” gidiyor. Kurun art›fl› bu seviyede olursa tüketimin
hemen harekete geçmesi zor. Türkiye’nin kamu
Finansmanda bak›fl aç›s› de¤iflmeli kaynaklar› sürdürülebilir durumda. Ama bu sonsuz
Bankac›l›k ve sermaye piyasas› denildi¤inde bir kredi anlam›na gelmez. Daha kendi kendini besle-
ikilem var. Bankac›l›k sektörünün nakit kredi des- yen yap› oluflmal›. fiu anda bundan uza¤›z.”
te¤i 1.5 triyon TL. Sermaye piyasalar›n›n tüm Türki-
ye’ye katk›s› 100 milyar TL. Bankac›l›k sektörünün “‹ran’dan k›sa vadeli büyüme için
sermaye piyasalar›ndan 15 kat daha geride oldu¤u- çok fley beklememek laz›m”
nu, ABD’de tam tersi bir durumun sözkonusu oldu- Tüm dünyada ihracatta ve ithalatta daralma ya-
¤unu vurgulayan Salto¤lu, Avrupa’da da bankac›l›k fland›¤›n› hat›rlatan Burak Salto¤lu, Türkiye’nin de
sektörünün daha büyük ve derinlikli oldu¤unu ifa- benzer bir s›k›nt› ile karfl› karfl›ya oldu¤unu an›msa-
de ediyor: “Türkiye’deki baz› tart›flmalar bana ga- tarak, yurtd›fl›nda ihracat için keflfedilmemifl pazar
rip geliyor. Bankac›l›k sektörünün kredi mevduat› olmad›¤›n› savunuyor. Salto¤lu, yüzde 50 Avrupa
yüzde 120’ye ulaflm›fl durumda. Bu noktada banka- a¤›rl›kl› ihracat yap›s›n›n önümüzdeki dönem de de-
c›l›¤› büyüterek ekonomiyi büyütmeye çal›flmak vam edece¤ini kaydediyor: “Bölgesel sorunlar, Orta-
riskli olabilir. Acil olarak finansal çeflitlenme sa¤- do¤u’daki haraketlilik nedeniyle ihracat potansiyeli-
lanmal›. Hanehalk›n›n sahip oldu¤u baflta alt›n ol- miz daralm›fl durumda. Avrupa a¤›rl›kl› ihracat› sür-
mak üzere yast›k alt› tasarruflar›n› ekonomiye çek- dürece¤iz ancak Avrupa’da bankac›l›k yap›s›ndan
mek flart. Daha da önemlisi sermaye piyasalar› im- kaynakl› h›zl› bir toparlanma ufukta gözükmüyor. Bu
kanlar›n› daha fazla müflteriye ulaflt›rmal›. Çünkü konjonktürde ‹ran dikkat çekici. Ancak ‹ran’›n hem
giriflimci veya yat›r›mc› için sermayeye ihtiyaç var. risk hem de potansiyel oldu¤unu gözönünde bulun-
Tüm bu imkans›zl›klar nedeniyle finansman ve sa- durmal›y›z. Bu ülkenin milli gelirinin bizden çok da-
nayi aras›nda iliflki s›n›rlan›yor.” ha düflük oldu¤unu da düflünmeliyiz.”
Nisan 2016 KobiEfor 75