Page 55 - KobiEfor_Temmuz_2020
P. 55
Düflük teknoloji yüzde 36.1
Orta-yüksek teknoloji yüzde 17.8
Yüksek teknoloji yüzde 2.6
Bahç›van bu tabloyu flöyle de¤erlendirdi: “Bu
noktada yüksek teknolojili sektörlerin dünya imalat
sanayi içindeki pay›n›n ortalama yüzde 16.7 oldu¤u-
nu hat›rlatmak isterim. Güney Kore’de bu oran yüz-
de 21.6, Singapur’da yüzde 49.9, ABD’de yüzde
20.6. Türkiye bu oranlar› teknoloji lehine çevirmek
zorunda. Aksi takdirde bu tablonun sanayideki kar-
‹SO 500 BÜYÜK ‹LK 10 l›l›k yans›mas›n› da de¤ifltiremeyiz.”
Bahç›van, ileri sanayi ülkelerinde flirketlerin Ar-Ge
fi i r k e t 2013 y›l› üretimden sat›fl harcamalar›n›n sat›fllara oran›n›n yüzde 6 ila 8 oran-
1. Tüprafl 39 milyar 729 milyon lira lar›na kadar yükseldi¤ini kaydetti: “500 Büyük flir-
2. Ford Otomotiv 9 milyar 714 milyon lira ketlerimizin bu konudaki karnesi Türkiye ortalamas›-
3. Elektrik Üretim A.fi. 9 milyar 263 milyon lira n›n alt›nda. Türkiye’de bu oran binde 8. fiirketleri-
4. Oyak-Renault 8 milyar 646 milyon lira miz Ar-Ge’ye üretimden sat›fllar›n›n ancak binde
5. Arçelik 7 milyar 791 milyon lira 47’sini ay›r›yorlar.”
6. Tofafl 5 milyar 819 milyon lira
7. ‹çdafl Çelik 5 milyar 641 milyon lira 2013 y›l›n›n en karl›lar›
8. Ere¤li Demir Çelik 5 milyar 265 milyon lira Kar eden 2012’de en karl› 10 sanayi kuruluflu içe-
9. ‹ske n d e r u n Demir Çelik5 milyar 171 milyon lira risinde, kamu sektöründe faaliyet gösteren iki kuru-
10. Aygaz 5 milyar 26 milyon lira lufl yeral›rken 2013’te bu say› üçe ç›km›fl durumda.
Kar eden ilk dört kurulufltan üçünün kamu kuruluflu
kaynak yaratma olanaklar›nda yavafllama, uzun olmas› da yoruma aç›k bir durum. ‹smini aç›klama-
vadeli borçlanma olanaklar› ve TL’deki de¤er kay- yan bir flirket d›fl›ndaki 9 flirketten sadece üçü Mer-
b› etkili oldu. fiirketler, öz kaynak yetersizli¤i ne- cedes, Philip Morris ve Soda Sanayii, imalat sanayi-
deniyle daha çok banka kredilerini tercih ederek sini temsil ediyor. Di¤erleri enerji ve madencilik sek-
finansman giderlerini plans›z bir flekilde art›rd›. töründen. As›l ironik olan; bu flirketlerin karlar›n›n
Karl›l›¤› düflen flirketlerin, öz kaynaklar›n›n büyü- sanayinin en temel girdisi olan enerji sektöründen
mesi de olumsuz etkilendi. kaynaklan›yor olmas›…
Erdal Bahç›van, dünyada, öz kaynaklar›n toplam Önceki y›l en karl› firmalar aras›nda 12’nci s›rada
aktifler içindeki pay›nda yüzde 50 oran›n›n kritik bir bulunan Elektrik Üretim A.fi., 2013’te 2 milyar 569
eflik oldu¤unu ifade etti: “fiirketlerimiz ne yaz›k ki milyon liral›k kar›yla birinci oldu. 2012’nin kar flam-
bono, tahvil, halka arz, uzun vadeli finansman, hed- piyonu Türkiye Petrolleri; 1 milyar 634 milyon liral›k
ging gibi borçlanma araçlar›ndan yararlanmamakta- kar›yla ikinci oldu. Dördüncü olan flirket ise 842 mil-
d›r. Kendi faaliyet alanlar›nda baflar›l› bir performans yon liral›k kar›yla Eti Maden ‹flletmeleri. Mercedes
sergileyen sanayi flirketlerimizin, finansman sa¤lama Benz 805 milyon liral›k kar›yla beflinci olurken alt›n-
ve kullanmada ayn› baflar›y› sergileyememesi üzün- c› s›rada 761 milyon liral›k karla Philsa Philip Morris,
tü vericidir. Bu noktada Türkiye Kalk›nma Banka- yedinci ve sekizinci s›ralarda 669 milyon lira ve 543
s›’n›n daha ifllevsel hale getirilerek sanayicinin yat›- milyon liral›k karlar›yla Tüprag Metal ve Koza Alt›n,
r›mlar›nda uygun finansman çözümleri oluflturmas›- dokuzuncu s›rada 523 milyon lira kar ile Soda Sa-
na ihtiyaç oldu¤unu vurgulamak istiyorum.” nayii A.fi., onuncu s›rada da 442 milyon liral›k kar›y-
la Eti Bak›r yer ald›.
fiirketler kur ve faiz nedeniyle
finansman bask›s›na yenildi 2013 y›l›nda en fazla ihracat yapan 3 kurulufl:
Bahç›van, sanayicinin kur bask›s› ve faizler nede- fiirket ihracat›
niyle finansman bask›s›na yenilmifl gözüktü¤ünü 1. Tüprafl 4 milyar 118 milyon dolar
söyledi. Araflt›rma’n›n çarp›c› verilerinden biri, flir- 2. Ford Otomotiv 3 milyar 696 milyon dolar
ketlerin esas faaliyetlerinden elde ettikleri karlar›n›n 3. Oyak-Renault 3 milyar 523 milyon dolar
yar›s›ndan fazlas›n› finansman giderlerine harcamas› Genel tabloya göre; 2013’te bir önceki y›la göre
oldu. 2013 y›l›nda faaliyet karlar› olan 36.5 milyar en büyük 500 sanayi kuruluflunun ihracat›nda binde
TL’nin 19 milyar TL’sini finansman gideri olarak har- 7’lik bir daralma sözkonusu.
cayan flirketlerin, 2013 y›l› dönem karlar› ise bir ön-
ceki y›la göre yar› yar›ya düfltü, yüzde 4.9’a geriledi. Büyüme Oranlar› (yüzde)
Araflt›rma’n›n ortaya koydu¤u bir gerçeklik de 2012 2013
teknoloji-katmade¤er denklemindeydi: Ekonomik Büyüme 2.1 4.0
Teknoloji grubu Katma-de¤er üretimi pay› ‹malat Sanayi Büyüme 1.7 3.8
Orta-düflük teknoloji yüzde 43.6 ‹malat Sanayi /GSYH 15.5 15.3
Temmuz 2014 KobiEfor 55