Page 77 - KobiEfor_Temmuz_2011

lardan itibaren ortalama büyümesi yüzde 5’tir. Son 8 edilmifl. Haraç alamaz hale gelince borç al›r hale gel-
y›lda ise ‘ortalama’ dersek yine yüzde 5 büyümüflüz. mifl. Sonunda 1880’lerde ödeyemiyorum demifl ve Dü-
1923-1938 y›llar› aras›nda yüzde 7.8’lik y›ll›k büyüme yun-u Umumiye kurulmufl.”
rakam›yla Atatürk dönemi var. Cumhuriyet tarihinin
ikinci en yüksek büyüme ortalamas› y›ll›k olarak 1950- Borç almad›¤›m›z, sadece 1923-1950
1960 aras›nda yüzde 6.3 ile Adnan Menderes dönemi. dönemidir
1965-1971 y›llar› Süleyman Demirel döneminde y›ll›k “Osmanl› resmen iflas etmifltir. Türkiye sadece
ortalama yüzde 5. 1983-1991 y›llar› aras›nda Turgut Cumhuriyetin ilk döneminde; 1923 ile 50 aras›nda d›fl
Özal döneminde yüzde 5.1. 2003-2010 Ak Parti döne- borç almam›flt›r. Bunun elbet siyasi gerekçesi de var-
minde ise y›ll›k ortalama büyüme rakam› yüzde d›r. Lozan müzakereleri s›ras›nda; ‹ngiliz Lord Curzon;
4.8’dir. Demek ki büyümemiz; nereden nereye geldik Malatyal› ‹smet ‹nönü’ye; ‘Sen siyasi tavizler al›yorsun,
deniliyor ya, iyi de de¤il kötü de de¤il. Demek ki ha- yar›n paraya ihtiyac›n olacak o zaman bizden ald›¤›n
yat devam etmifl.” tüm tavizleri; para için geldi¤inde ben senden geri ala-
ca¤›m’ demifl. ‹smet ‹nönü de ‘Ben sana para için gel-
Cari a盤›n finansman› aman aman meyece¤im’ demifl. Lozan Anlaflmas› imzalan›yor; ka-
nitelikli de¤ildir fada borç istememek var. Aç kalal›m, ç›rp›nal›m ama
el açmayal›m deniliyor. Halk s›k›nt› çekiyor ve tasarruf
Cari a盤›n finansman› nitelikli mi niteliksiz mi sa¤lanmaya çal›fl›yor. Karl Marx –anti komünist olma-
sorusunun yan›t› önemli mi? ma ra¤men onun filozoflu¤unu inkar edemem– der ki;
“Cari a盤›n nitelikli finansman› demekle do¤rudan ‘Sermaye Birikimi Eme¤in ‹stismar› ile olur.’ Do¤ru bir
yabanc› sermayeyi kastediyor. En çok yabanc› serma- tespittir. Neticede millet s›k›nt›l› ama ciddi flekilde bü-
ye girifli; do¤rudan yat›r›m için gelenler. fiimdi özellefl- yüme gösteriliyor. Bu arada 1929 krizi patlat›l›yor, ama
tirmeler bitti imtiyazlar devrediliyor, gelecek nesillerin ona ra¤men büyük bir geliflme oluyor.”
vergileri peflin fiyat›na k›rd›r›l›yor. Örne¤in; bo¤az köp-
rüsünü satacak. Köprü sat›lm›fl, önümüzdeki y›llarda S›k›nt›ya ne gerek, Marshall yard›m› var
getirece¤i gelir var. Biz peflinen k›rd›r›yoruz. Önümüz- “1946’ya gelince ABD, ‘Bu kadar s›k›nt› çekmeye
deki dönem köprülerden toplanacak paralardan vaz- gerek yok’ diyor. Marshall yard›m› yap›l›yor. O zaman;
geçtim. Bu y›l birden kar transferleri patlad›. Buraya biz neden borç almayal›m. Bu zihniyetin de¤iflmesi la-
para yat›ran da; Türkiye’nin kara kafl›na gözüne gelmi- z›m deniliyor ve ak›ll› bir ifade kullanmak ad›na da; al-
yor. Para kazand› ve götürüyor. Finansman› nitelikli d›¤›m›z borçlarla yat›r›m yapal›m, baraj, karayolu ve
demek; uzun vadeli do¤rudan yabanc› sermaye anla- demiryolu, fabrikalar yapal›m deniliyor. Demirel’in ta-
m›na geliyor, ama 2010 y›l›nda; 8.9 milyar dolar geli- biri ile ‘Borç yi¤idin kamç›s›d›r.’ 6254 Say›l› Yabanc›
yor. Cari aç›k ise 48 milyar dolar. Hadi cari a盤›n 8 Sermaye Teflvik Kanunu ç›k›yor ve flartlara ba¤lan›yor.
milyar dolar› –arsa sat›fllar› da dahil– do¤rudan yaban- Zaten o kanun; bugünkü do¤rudan sermayenin teme-
c› sermaye ile karfl›lansa geriye kal›yor 40 milyar do- lini oluflturur. Gelen
lar. Demek ki nitelik de öyle aman aman de¤il.” yabanc› sermaye
için konulan flart-
Cari aç›k Türkiye’nin zihniyetidir lar flöyle: ‹hracat›
artt›racak, ithala-
Cari aç›k tart›flmas› as›l tart›flmam›z gereken
baflka bir konuyu mu, yap›sal bir sorunu mu
perdeliyor?
“Cari aç›k asl›nda Türkiye’nin hayat felsefesidir. Ka-
fa yap›s›; yani eski deyimle zihniyet meselesidir. Zihni-
yetin kendine göre rasyonel reçetesi fludur: Türkiye
sermaye birikimi düflük bir ülkedir. Buna mukabil; be-
reketli topraklar›, genç ve çal›flkan insanlar› vard›r.
Helva piflirece¤iz de sermaye eksiktir. Bu durumda;
Türkiye’ye sermaye gelmesi laz›m ki büyüyelim. Borç
harç bulal›m. Bununla dalga geçmek için; ‘Osmanl›’n›n
kamu finansman› haraç üzerine kuruludur” denir. Etraf
iflgal edilmifl ve o yerlerden vergi al›nm›fl. Derken –Ba-
t› geliflince–askeri aç›dan zay›flay›p haraç toplaya-
maz hale gelmifl. O s›rada büyük devletler,
biz sana borç verelim demifl. 1860’lar-
da borç almaya bafllam›fl. Al›-
nan paralar; saraylara git-
mifltir. Dolmabahçe yap›l-
m›fl. Leb-i Derya infla
Temmuz 2011 KobiEfor 77