Page 91 - KobiEfor_Haziran_2011
P. 91
¤i bir parantez de ekleyen Sumru Altu¤, “Birbirini ta- tu¤, görüfllerini flöyle detayland›r›yor: “‹statistikte
mamlayan yap›lar”d›r diyor, küreselleflme. Bu yap›- göreceli üstünlük denilen bir kavram var. Örne¤in si-
lar bütünlü¤ü içinde insanlar, kurumlar hatta devlet- zin üstünlü¤ünüz yoksa ve bütün kaynaklar›n›z› tank
ler birbirine muhtaçt›r. Küreselleflme nedeniyle dün- yapmaya harcarsan›z halk›n›z aç kal›r. SSCB bu ne-
ya ekonomilerinde tek lider ülke yap›s›n›n da kalma- denle çökmüfltür. ABD’nin ABD olmas› göreceli üs-
yaca¤›na iflaret eden Altu¤, flöyle sürdürüyor konufl- tünlükleridir. Türkiye’nin göreceli üstünlü¤ü ise çe-
mas›n›: “Küreselleflmeyle birlikte yeni dünya düze- flitlendirilmifl ekonomisidir. Çeflitlendirilmifl ekonomi
ninde geliflmekte olan ülkelerin parlamaya bafllad›- istihdam sorununa da k›smen çözüm olacakt›r. Çün-
¤›n› gördük. Eskiden ABD, Avrupa ülkelerinin baz›la- kü çeflitlendirilmifl ekonomide vatandafl yerinde yur-
r› ve Japonya parlard›. fiimdi ise Çin, Hindistan, Bre- dunda zengin edilir.”
zilya, Güney Afrika, Latin Avrupa, Türkiye parl›yor.
Ama unutmamak gerekiyor art›k hiçbir ülke tek ba- ‹stanbul odakl› büyüme yanl›fl
fl›na ‘süper güç’ olmayacak. Çünkü hiçbir ülke kendi Osmanl›’dan miras, ticaret yollar›n›n Türkiye’nin
iç tüketimi ile büyüyemez. Bunu ne Çin yapabilir ne en büyük zenginli¤i oldu¤unu düflünen Altu¤, Ana-
ABD, ne de Türkiye.” dolu’nun ise bu zenginlikte kilit bölge oldu¤una ina-
n›yor. Bölgesel kalk›nma olmadan Türkiye’nin büyü-
Türkiye bilgi ekonomisine dönmeli mesini sa¤l›kl› k›lamayaca¤›n› savunan Altu¤, tarih-
Ülkelerin ancak üretimle kalk›naca¤› görüflünü ten miras olup da halen sürmekte olan mevcut eko-
bold bir tonla seslendiren Sumru Altu¤, üretim deni- nomik geliflme anlay›fl›n› flöyle elefltiriyor: “‹stanbul
lince sadece mal üretimi kavram›n›n alg›lanmamas›- odakl› büyüme modeli 1050’lerden bu yana sürdürü-
na da önem veriyor. Dünyan›n bilgi ekonomisine dö- lüyor ve gelinen aflama ortada. ‹stanbul odakl› bü-
nüfltü¤ünü, Türkiye’nin bu treni kaç›rmamas› gerek- yüme Türkiye’yi Bat› standartlar›na kavuflturamad›.
ti¤ini söyleyen Altu¤, flöyle uyar›yor: “Evet Çin dün- ‹stanbul’a daha fazla yüklenilen büyüme modeli Tür-
yan›n imalat üssü. Hindistan da servis sa¤l›yor. Ge- kiye için 21.yy’da olmamal›d›r.”
liflmifl ülkeler de zaten teknoloji ve marka geliriyle ‹stanbul odakl› büyüme modelinin ranta dönük
ülkesinin refah seviyesini art›rmaya devam edecek- büyüme modeli oldu¤una da dikkat çeken Altu¤,
ler. Geliflmekte olan ülkeler ise biraz hamall›kla ge- siyasilerin bundan vazgeçmesini istiyor. ‹stanbul’a
liflecek. Dolay›s›yla gerçekçi olal›m ve Türkiye için harcanacak kaynaklar›n Anadolu’ya harcanmas›
nas›l bir yol haritas› çizilmesi gerekti¤ine bakal›m; gerekti¤ini ifade eden Altu¤, flunu öneriyor: “Erzu-
Türkiye, Çin olamayaca¤›na göre bilgi ekonomisi rum’a gittim hayran kald›m. Avrupa flehriymifl ama
do¤rultusunda ad›mlar atmal›. Evet savunma sanayi- ticaret yok, bak›ms›z. Son y›llarda bu¤day ve em-
ne yönelik çal›flabilir ama bir ABD olmad›¤›m›z› da tia fiyatlar›nda art›fllar var. Baz› emtialar çok de-
gözden kaç›rmayal›m.” ¤erli ürün olmaya bafllad›. Göreceli üstünlüklerden
bahsediyoruz. Anadolu bu alanda üretimin yap›la-
Çeflitlendirilmifl ekonomi istihdam sa¤lar ca¤› ender bölgelerden biri. Her fleyi bir kenara b›-
Altu¤, ‘çeflitlendirilmifl ekonomi’den yana oldu¤u- rak›p yeni modele geçmek olmaz. Türkiye’nin cid-
nu kaydediyor. Otomotivin, tekstilin yan›na, sa¤l›k di bir tar›m geçmifli var. Gerekirse Avrupa’n›n ma-
sektörünü, tar›m›, turizmi koymak gerekiyor. Ama nav› kasab› olunmal›. Onun için de çeflit sistemini
büyük projelerle de¤il, küçük küçük projelerle. Al- gelifltirelim.”
fiEH‹R BANKALARI OLMALI
Rant ekonomisi nedeniyle gelir da¤›l›m›nda uçu-
rumlar yarat›ld›¤›n› hat›rlatan Altu¤, bölgesel kalk›n-
ma ile bu soruna da k›smen çözüm bulunaca¤›n› dü-
flünüyor. Bölgesel kalk›nma için yerel kalk›nman›n
önemine iflaret eden Altu¤, ABD’nin ABD olmas›nda
kasaba bankalar›n›n büyük sorumluluk ald›¤›n›, ben-
zer bir büyüme modelinin Anadolu için hayata geçiri-
lebilece¤ini hat›rlat›yor: “ABD’de bankac›l›k kasaba-
larda geliflti. Kasaba bankas›, giriflimcisine, kasab›na,
çiftçisine kaynak sa¤lad›. Türkiye’de ise bir Gaziantep
Bankas› yok. Ulusal bankalar var ama bölgede çok
fazla etkin olam›yor.”
Sumru Altu¤, Türkiye’nin 2011 y›l› itibar›yla yumu-
flak karn›n›n imar rant›na dayal› büyüme modeli ol-
du¤unun alt›n› bir kere daha çiziyor.
Haziran 2011 KobiEfor 91