Page 79 - KobiEfor_Aralik_2011
P. 79
BANKACILIKTA REKABET HIZLANDI
2011 y›l› bankac›l›k sektörü aç›s›ndan nas›ld›?
Faiz ve döviz taraf›nda görülen dalgalanmalara
ba¤l› olarak bankac›l›k sektörünü belirsizlikler et-
kiledi. ‹lk yar›da kredilerde art›fl oldukça yüksek
oldu. TCMB ve BDDK önlemleri y›l ortas›ndan iti-
baren kredilerdeki art›fl› s›n›rlad›. Y›l›n ikinci yar›-
s›nda sektördeki rekabet artt›. Faizler ve maliyet-
lerde kademeli yükselifl bafllad›. Kamu borçlanma
senetlerinden elde edilen karlar geriledi. Kredi pa-
zar›na ve bankac›l›k hizmet gelirlerine yönelifl gö-
rüldü. Sektörde ayr›ca, verimlilik ve maliyet kon- at baz›nda oldukça yüksek bir rekabet görülürken,
trolünün önemi yükseldi. Ayr›ca, TCMB’nin para sektörün tahvil ve bonolar yoluyla sa¤lad›¤› fonla-
politikas›n› ve likiditeyi s›k›flt›rmas› nedeniyle fon- ma h›zla yükseldi. Yurtd›fl› borçlanmalar baz›nda
lama imkanlar› daha fazla önem kazand›. Mevdu- sektör nispeten daha rahat bir süreç geçirdi.
edebilirdi. Bugün art›k üretim yapan bir ülke olmaya törü destekliyorum, flu Ar-Ge desteklerini veriyorum’
do¤ru gidiyoruz. Olmas› gereken de budur. denilmesi gerekir. Buna bafllad›k, ama henüz ulusal
Borçlulu¤a gelinçe; Türkiye’de özel sektörün aç›k bir politika haline gelmedi. Psikolojik olarak herkes
pozisyonu 110 milyar dolard›r. K›sa vadeli mevduat› için geçerli olan böyle bir ulusal alg› oluflmad›. Yer-
bunu karfl›l›yor. Ama as›l borcu bunun birkaç kat›d›r. li üretimin tercih edilmesi gibi bir alg›n›n oluflmas›
Özel sektör 1 veya 1.5 y›ll›k süreçte bankalardaki gerekiyor. Yerli ekonomiyi büyütme politikas› ulusal
mevduat›n› toplar ve gerekirse borcunu öder. Ama bir vizyonla olmal›d›r, k›sa vadeli çözülecek bir çal›fl-
bu durumda özel sektörün döviz kurundan ciddi za- ma de¤ildir.
rar potansiyeli vard›r. 110 milyar dolar pozisyon aç›-
¤›nda bu paran›z›n yüzde 20’sini kaybetmeniz, di- 2012’nin gösterdi¤i
¤er deyiflle 20 milyar dolar›n Türkiye’den uçup git-
mesi anlam›na gelir. Borç özel sektör için k›sa va- 2012’ye aç›klanm›fl ‘Orta Vadeli Program’›n
dede de¤il uzun vadede bir sorundur. Türkiye’de hedefleri yönünden ve yak›n plandan
özel sektörün borçlanmas› ciddi risktir. Biz böyle bir bakar m›s›n›z?
ülkeyiz. Sorunlar her zaman ç›kabilir ve reel sektör- 2012’de yüzde 4 büyüme bekliyorsunuz. Demek
de bat›klar gündeme gelebilir. Evet, kriz 4-5 y›l gi- ki böyle bir gelir hedefiniz var. ‹fl büyümede bafll›-
derse böyle bir s›k›nt› var. Ayr›ca kamu da özel sek- yor. Büyümemizde AB kaynakl› sorunlar›n yans›ma-
töre çok fazla destek olamayabilir. lar› daha büyük olur. Avrupa ve Türkiye olumsuzlu-
¤u daha fazla hissederse yüzde 4 büyümede zorla-
Üreten ülke olmak nabiliriz. ‹ç talebin artmas› da bir süreç iflidir. ‹fl-
sizlik oran› yüzde 9 olur ama yüzde 6’ya düflmesi
Cari a盤› düflürmek ad›na ‘Üreten ülke olmak’ ancak yap›sal reformlarla mümkün olur. Bu da çok
için bafllat›lan politikalar› de¤erlendirir misiniz? zordur.
TL’nin daha de¤ersiz hale gelmesi ile flu an için Türkiye’nin 2012’de yüzde 4 büyümesi ihtimali,
düzgün gidiyoruz. Bugün geliflen süreçte bir prob- AB kaynakl› endiflelerden dolay› giderek azal›yor,
lem yok. ‹thalat› s›n›rlamak ve iç üretimi siyasi ola- bu çok aç›k. Kurun yükseliyor olmas› da bir tak›m
rak da desteklemek gerekiyor ama ba¤lay›c› anlafl- ithal mal talebini s›n›rl›yor. TL’deki de¤er kay›plar›y-
malar›m›z da var. Bunu hemen yapam›yoruz. Kalk›n- la ihracat›m›z›n h›zla artmas› gerekirdi, ama flimdi
ma ekonomisinde baz› sektörlere öncelik verilmesi eskisi kadar güçlü artm›yor, AB’ye ihracat›m›z zay›f
gerekiyor. kal›yor. Bu geliflmeden 2012 y›l›nda bütçe dengesi,
Örne¤in otomotivde, tekstilde öncelikler olmas› gelir gider kalemi gibi birçok fley etkilenecek, Orta
gerekiyor. E¤er nüfus a¤›rl›kl› olarak bu sektörlerde Vadeli Program zora girebilecektir. Büyüme yüzde
çal›fl›yorsa bu tarafta baz› fleyleri yo¤unlaflt›rman›z, 3’e iner ve biraz kemer s›kmak gerekir.
örne¤in ölçek ekonomisinden yararlanmak için 20 Yak›n gelecekle ilgili çok önemli bir etken de
flirketi birlefltirip büyük bir kurulufl kurman›z gereki- Avrupa bölgesindeki sorunlar›n çözümüne dair at›-
yor. Ya da yan sanayiye a¤›rl›k vermelisiniz. Türkiye lacak ad›mlar olacakt›r. Bu kapsamda sorunlar›n
ölçek ekonomisini kullanan bir ülke olmal›. Çünkü ti- çözümüne dair geliflmeler piyasalar› güçlendirebi-
caret ile al›p satarken ald›¤›n›z marj tatmin eder se- lecek. Aksi takdirde, piyasalardaki dalgal› seyir sü-
viyede olamaz. Ticaretle geliflmek için nüfusun kü- recek. Küresel bazda talebin nispeten düflük sey-
çük, ekonominin küçük olmas› gerekiyor. Türkiye öl- redece¤i varsay›m› alt›nda büyüme potansiyeli da-
çe¤inde bu mümkün de¤ildir. ‘Bu stratejide flu sek- ha zay›f seyredecek.
Aral›k 2011 KobiEfor 79