İyi Mühendis, Zayıf Yönetici

Meslek hayatına mühendis olarak başlayan bir çalışan eğer kariyerine yönetici olarak devam etmek istiyorsa yaşamının bir döneminde bir seri yönetim veya MBA eğitimi almak zorundadır. Daha da önemlisi, mühendislikten, yöneticiliğe geçişte güçlü bir paradigma değişimine ihtiyacı olduğunu bilmeli ve bu değişimi başarabilmelidir. Kısaca;  ‘İyi bir mühendis iseniz ve meslek hayatınızın devamında yine iyi bir yönetici olmak istiyorsanız, mühendislik kökünüzden zihinsel olarak kopmalısınız’ diyorum.
Yakın çevremdeki birçok mühendis arkadaşımdan bile olumsuz geri bildirim alacağımı bilerek devam ediyorum: Mühendislik ve yöneticilik tamamen farklı iki disiplindir, farklı dinamikleri vardır ve iyi mühendisler yönetici pozisyonuna geçtiğinde genelde zayıf birer yönetici olurlar. Çevremizde geçmişte çok başarılı bir mühendis iken yönetici pozisyonuna geçtiğinde eski performansına ulaşamayan birçok arkadaşımız vardır.
Tanım olarak mühendis; bilimsel ve matematiksel prensipleri kullanarak çeşitli sistemler, yapılar, makineler veya süreçler tasarlayan, geliştiren ve optimize eden profesyoneldir. İyi bir mühendis, matematik prensiplerini hatasız kullanandır.
Tanım olarak yönetici ise; bir organizasyonda çalışanların faaliyetlerini koordine eden, iş süreçlerini yöneten ve belirlenen hedeflere ulaşılmasını sağlayan kişidir.
Mühendislik güçlü bir iç disiplin gerektirirken, yöneticilik zaman ve zemine göre değişen bir esneklik gerektirir. Mühendislikte iki artı iki her zaman dört iken; yöneticilikte iki artı iki hiçbir zaman dört değildir. Bazen sıfır, bazen de yüz bile olabilir.
Her ikisi de saygın birer meslek olan mühendislik ve yöneticilik arasındaki farkı örnekleyebilirim. Yurt dışındaki yüksek lisans eğitimimin bir parçası olan bitirme tezim on beş bin satırdan fazla bilgisayar programı idi ve programda bir tek nokta yanlış yere konduğunda çıktı alınamıyordu. Program yazılımı hiçbir esneklik veya yoruma açık değildi ve başarılı olmak için hatasız bir mühendis bakış açısı gerekiyordu. Ancak, geçenlerde iyi bildiğim bir orta büyüklükte şirkette çalışanların yaklaşık yüzde onu aniden işi bıraktı. Genel müdürün güçlü bir kriz yönetimi ve esnekliği ile şirket kısa zamanda daha da verimli ve karlı hale dönüştü.
Gençler için meslek hayatlarının başında mühendislik iyi bir işe başlama tercihi iken; kariyer olarak yükselmeye başlayan bir çalışan kendini süreç içinde özel olarak geliştirmemişse yöneticilik alanında zorluklarla karşılaşabilir ve ‘ben iyi bir mühendis idim, mühendislik esastır, o halde ben şimdi iyi de bir yöneticiyim, karşılaştığım yönetsel sorunlar benden kaynaklanmıyor’ diye düşünebilir.
Bir şirketin üretim müdürü, kalite kontrol müdürü gibi, orta kademesini oluşturan ekip için ihtiyaç duyulan temel yetkinlik mühendislik bakış açısı ve dolayısı ile mühendislik eğitimi iken; genel müdürden itibaren yukarıya doğru ihtiyaç duyulan temel yetkinlik yönetici bakış açısı, yetkinliği ve dolayısı ile yönetici eğitimidir.
Unutmayalım ki, yöneticilik ile ilgili yayın miktarı herhangi bir mühendislik bilimi için yapılan yayın miktarından çok daha fazladır ve iyi bir mühendisin bu yayınlara dokunmadan doğal olarak iyi bir yönetici olması mümkün değildir.
Meslek hayatına mühendis olarak başlayan bir çalışan eğer kariyerine yönetici olarak devam etmek istiyorsa yaşamının bir döneminde bir seri yönetim veya MBA (Master of Business Administration) eğitimi almak zorundadır. MBA eğitiminin amacı da zaten budur. Daha da önemlisi, mühendislikten, yöneticiliğe geçişte güçlü bir paradigma değişimine ihtiyacı olduğunu bilmeli ve bu değişimi başarabilmelidir.
Kısaca; ‘İyi bir mühendis iseniz ve meslek hayatınızın devamında yine iyi bir yönetici olmak istiyorsanız, mühendislik kökünüzden zihinsel olarak kopmalısınız’ diyorum.