- Dünya ayakkabı sektörü pazar büyüklüğü, 2015 yılı verilerine göre, 138 milyar USD civarında olup, yüzde 5 daralma eğilimi içindedir.
- Çin, 53 milyar USD ihracat gücü ve yüzde 38 civarındaki pazar payı ile dünyanın tek büyük hakimi görünümündedir.
- Dünya ihracatında ikinci sıradaki Vietnam’ı, Avrupa’dan İtalya, Belçika, Almanya takip etmektedir. Vietnam, 2015 yılında yüzde 15 büyüme oranı ile aynı zamanda ilk beş büyük ülke arasında en istikrarlı büyüyen ülke konumundadır.
- Bahreyn ve Kırgızistan, miktar olarak düşük olmakla beraber, 2015 yılında en hızlı büyüyen ihracatçı ülkeler olmuşlardır. Bahreyn hızlı büyümesini sadece Suudi Arabistan üzerinden gerçekleştirmiştir.
- Ayakkabı ihracatında Türkiye 670 milyon USD ve binde 5 pazar payı ile 23. sıradadır. Son beş yıldaki ortalama yüzde 12 oranındaki büyümesini 2015 yılında sürdürememiştir.
- Türkiye 2015 yılı itibarı ile 670 milyon USD seviyesindeki ihracatında ilk beş ülke; Irak, Rusya, Almanya, Suudi Arabistan ve İngiltere’dir. Bu beş ülke toplam ihracatın yüzde 38’ini oluşturmaktadır.
- Son beş senede ortalama yüzde 12 büyüyen Türkiye, ihracatının 2015 yılında eksi yüzde 7 olarak gerçekleşmesinin tek sebebi; Rusya ile yaşanan krize bağlı olarak, ihracatın çok hızlı düşmesidir.
- Türkiye, 2016 yılının ilk iki çeyreğinde, 2015 yılı verilerini büyük ölçüde yakalamıştır. Bu başarıyı Rusya ihracatındaki azalmanın geriye dönmesinden ziyade, Suudi Arabistan, İran ve Azerbaycan üzerinde konsantrasyon sağlanarak gerçekleştirilmiştir.
- Türkiye Irak’a gerçekleştirdiği ihracatı son beş senede ortalama yüzde 18 büyütüp Irak’ı ihracat yapılan lider ülke seviyesine çıkarsa da yine de Irak’ın son beş senede gerçekleştirdiği ortalama yüzde 48 artışın çok altında kalmıştır. Aynı dönemde Çin Irak’a gerçekleştirdiği ihracatını yılda ortalama yüzde 67 arttırmıştır.
- Ayakkabı sektörünün dünya ithalat lideri, 28.7 milyar USD ve yüzde 22 pazar payı ile ABD olup, 2015 yılı itibarı ile yüzde 6 büyüme kaydetmiştir.
- İthalat liderliğindeki ABD’yi, Avrupa ülkeleri, Almanya, İngiltere, Fransa ve İtalya takip etmektedir. İtalya, ihracatta olduğu gibi, ithalatta da daralmaktadır.
- Türkiye, 794 milyon USD ve binde 6 pazar payı ile ayakkabı ithalatında dünya 30’uncusudur. Türkiye’nin 2015 yılı ithalatı yüzde 17 oranında daralmıştır.
- ABD’nin ithalatında Çin yüzde 62 pazar payı ile çok önemli bir konumdadır.
- ABD’nin ithalatında Türkiye, 2015 yılı verileri ile 7 milyon USD gibi çok mütevazi bir miktar ile 36. sıradadır. Ancak, 2015 yılında yüzde 44 gibi önemli bir gelişme göstermiştir.
- Türkiye’nin ithalatı 2015 yılı itibarı ile yüzde 17 olarak daralmış olup, bu azalma büyük oranda Çin ürünlerinde gerçekleşmiştir.
- Miktar olarak düşük olmasına rağmen, çok hızlı artış oranı olması nedeni ile Somali ve Mısır pazarları önemli ‘Fırsat’ pazarları olarak ortaya çıkmaktadır.
Özet olarak;
- Ayakkabı sektöründe küresel boyutta yüzde 38 pazar payı ile tek hakim ülke, Çin’dir. Bu ülkeyi Vietnam büyük bir başarı ile takip etmektedir. Bu iki ülkeyi İtalya, Belçika, Almanya gibi Avrupa ülkeleri takip ediyorlar ise de her üçü de pazar payı kaybetme trendindedir. Bu durum yakın gelecekte daha yoğun bir rekabet ortamını işaret etmektedir.
- Ayakkabı sektöründe hedef pazarlar, ABD ve Avrupa ülkeleridir. Özellikle ABD, büyük ölçüde Çin ürünlerinin kontrolü altındadır.
- Ayakkabı sektöründe ‘Fırsat’ pazarları ise Cezayir, Libya ve Mısır gibi Kuzey Afrika ülkeleri ile İran, UAE ve Somali’dir.
- Rekabet avantajı elde etmek için hedef pazarlarda ‘Yüksek kalite/makul fiyat’ bölgesi, fırsat pazarlarında ise ‘Makul kalite/düşük fiyat’ bölgesi kontrol edilmelidir.
- Ayakkabı sektöründe Rusya ve Ukrayna daralan pazarlar olduğundan ‘Cazip’ pazarlar olmaktan uzaktır. Bu pazarlara giriş için mücadele etmek enerji kaybına neden olabilir.
- Cazip bir pazar olan Irak pazarında Çin ürünleri ile Türk ürünleri ‘Kıran-kırana’ bir mücadele içinde olup, mevcut durum Çin ürünleri lehinedir.
- Hedef ve fırsat pazarlarının her birinin özelliklerine bağlı olarak, ‘Pazarlama Stratejilerinin’ ayrıntılı olarak, ayrı ayrı belirlenmesi ve bu stratejilerin pazardaki şirketlerin bağlı olduğu ‘Çatı organizasyon(lar)’ tarafından bir ‘Orkestra şefi’ titizliğinde yönetilmesi tavsiye olunur.