OSB Uygulama Yönetmeliği değişiyor, Ulusal Sanayi Alanları Master Planı geliyor; OSB’ler yeşil dönüşümde Türk sanayisine lokomotif olacak

Araştırma ve inovasyon ekosistemi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, küresel ekonominin; salgınlar, savaşlar ve jeopolitik krizlerle tedarik zincirlerinin yeniden şekillendiği ve teknolojideki rekabetin her geçen gün hızlandığı bir dönemden geçtiğini belirterek, “Güçlü, rekabetçi ve sürdürülebilir sanayi ve üretim altyapısına sahip, Ar-Ge ve inovasyon ekosistemiyle özgün, yenilikçi ve rekabetçi üretim yapan ülkeler, böylesi bir tabloda kalkınma yarışında bir adım önde yer alacaktır. Bu anlayışla; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak hayata geçirdiğimiz program ve projelerle; araştırma ve inovasyon ekosistemi, planlı sanayi alanları, girişimcilik kültürü ve nitelikli insan kaynağıyla güçlü ve müreffeh Türkiye’nin inşasına katkı sunuyoruz” dedi.
Bakan Kacır, 260 milyar dolarla 100 yıllık Cumhuriyet tarihinin en yüksek ihracat rakamına ulaştığımızı kaydetti: “İstihdamımız 32,6 milyonu aşarken işsizlik oranımız %8,5 ile son 10 yılın en düşük seviyesine geriledi. Son 15 çeyrektir kesintisiz ve istikrarlı ekonomik büyüme sergileyen Türkiye, jeostratejik konumu, genç ve nitelikli insan kaynağı, güçlü lojistik altyapısıyla küresel ekonominin kuvvetli ve güvenilir bir aktörü olmayı sürdürüyor. Ülkemiz için değer üreten siz kıymetli sanayicilerimiz, ihracatçılarımız, emekçilerimizi yatırım, üretim, istihdam, icat ve ihracat odaklı kalkınma yolculuğumuza katkılarından dolayı yürekten tebrik ediyorum.”
“Üreticilerimizi destekleyeceğiz”: Bakan Kacır, “Üreticilerimizi her daim yüreklendirmeye, onları büyük ve güçlü Türkiye hedefine giden yolda var gücümüzle desteklemeye devam edeceğiz. Bu anlayışla, yatırımcılara çevre dostu, maliyet etkin ve planlı sanayi alanları sunarak, Türk sanayiinin verimli, sürdürülebilir ve rekabetçi büyümesinde öncü rol üstlenen Organize Sanayi Bölgelerimizi (OSB’ler) 22 yılda ülke sathına yaydık. Yüksek teknolojiye dayalı, yenilikçi üretim yöntemlerinin benimsendiği, katmadeğeri yüksek ürünlerin üretildiği merkezler haline getirdik” diye konuştu.
Bakan Kacır, şu bilgileri verdi:
“- Son 22 yılda, OSB’lerin sayısını 191’den 361’e toplam alanını 51 bin hektardan 118 bin hektara çıkardık. Üretimde olan sanayi alanı sayısını 11 binden 58 bine; OSB’lerimizde istihdam edilen kişi sayısını da 415 binden 2.6 milyona yükselttik. Tamamlanan veya devam eden OSB projelerini bugüne dek 77.3 milyar lira kaynakla destekledik.
- Sanayimizin nitelikli eleman ihtiyacını karşılamak ve gençlerimizi imalat sanayimizin ihtiyaç duyduğu becerilerle donatmak için; Millî Eğitim Bakanlığı ile ‘Mesleki ve Teknik Eğitim İşbirliği’ni hayata geçirdik. OSB’lerimizde yer alan 86 meslek lisesi ve 23 meslek yüksek okulu, nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamakta önemli rol üstleniyor. OSB’lerimizin tamamı en az bir mesleki ve teknik anadolu lisesi ya da mesleki eğitim merkeziyle eşleşmiş durumda ve mesleki eğitim merkezlerinde kayıtlı öğrenci sayısı 190 bine ulaştı.
- OSB’lerimizi ‘yeşil ve sürdürülebilir üretim alanları’na dönüştürmek üzere de ‘Yeşil OSB Sertifikasyon Sistemi’ni devreye aldık. OSB’lerimizin temel ve yeşil altyapı yatırımlarını desteklemek için Dünya Bankası ile 300 milyon dolar bütçeli ‘Türkiye Organize Sanayi Bölgeleri Projesi’ni başlattık. Bugüne kadar 38 OSB’ye toplam 48 yeşil yatırım projesi için 3 yılı geri ödemesiz olmak üzere 13 yıl vadeli finansman sağladık.
- OSB Kanunu: Bölgelerden ve sanayicilerimizden gelen talepler doğrultusunda OSB mevzuatımızı ihtiyaçlara göre sürekli revize ederek, günün koşullarına uygun hâle getiriyoruz. Geçtiğimiz yıl yüce Meclisimiz tarafından Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nda yapılan değişikliklerle uyumlu olarak Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği’nde değişikliğe gidiyoruz. Hayata geçireceğimiz bu mevzuat düzenlemesiyle OSB sayısını artırmak ve genişletmek adına sanayi alanlarının OSB alanı olarak kesinleştirilmesini hızlandırıyoruz. OSB’lerin finansal olarak daha güçlü ve kapsayıcı olmasını sağlamak amacıyla ilgili dernek, birlik ve kooperatiflerin karma OSB’lerin de kuruluşuna katılabilmesinin önünü açıyoruz.
- Ön tahsis yapılması uygulaması: Parsel satışları için konulan fiyat üst limitini kaldırarak, fiyatların ve tahsis koşullarının belirlenmesine ilişkin usullerin şeffaflık ilkeleri doğrultusunda müteşebbis heyetin yetkisiyle tespit edilmesini sağlıyoruz. OSB’lerde ön tahsis yapılması uygulaması getirerek, OSB’lere kamulaştırma ve altyapı giderleri için tahsis öncesi kaynak geliştirme imkânı tanıyoruz. Bunun yanında, şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerini daha güçlü uygulayacağız.
- Yeşil OSB tanımını mevzuatımıza kazandırarak OSB’lerimizin yeşil ekonomiye entegre olmasını teşvik etmeye devam edeceğiz. Türk sanayinin rekabet gücünü yükseltmek ve üretimde verimliliği artırmak, yeşil ve dijital dönüşümü hızlandırmak, planlı sanayi alanlarını genişletmek adına birlikte çalışacağız. Hayata geçirdiğimiz bu yeni güncellemelerle; tüm imkânlarımızla sanayicilerimizin, üreticilerimizin yanında olmaya, sizleri her daim desteklemeye devam edeceğiz. Bizler, bazen bir masanın iki ucunda oturan ‘taraflar’ olsak da esasen her zaman ülkemizin kalkınması noktasında aynı taraftayız.
- Cumhuriyetimizin ikinci asrında; Türkiye Yüzyılı’nda büyük ve güçlü Türkiye hedefimizde ortak paydada buluştuğumuzu biliyoruz. Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşumuz (OSBÜK); inanıyorum ki ‘Millî Teknoloji Güçlü Sanayi’ vizyonumuzla uyumlu olarak Türk sanayinin rekabet gücünü daha da ileriye yükseltmede bayrak taşıyıcı olmaya devam edecek. Mevcut durumda ülkemizde sanayi alanlarının büyüklüğü yüzölçümümüzün yaklaşık %0,36’sına tekabül etmektedir. Önümüzdeki beş yılda bu rakamı iki katına, on yılda ise toplam yüzölçümümüzün %1’i düzeyine hedefliyoruz.
- Finansman, yer seçimi, kamulaştırma ve altyapı çalışmalarında yenilikçi yaklaşımları da devreye alarak ülkemizin son 22 yılda gerçekleştirdiği ve önümüzdeki yıllar için planlanmış tüm karayolu, liman, raylı sistem yatırımlarını dikkate alan ve sektörel kümelenme odaklı sanayi alanlarını birlikte hayata geçireceğiz. Bu çalışmayı, Ulusal Sanayi Alanları Master Planı’yla ete kemiğe büründüreceğiz. Bu vizyonla, sanayimizin her alanda mükemmeliyet standardını artıracağız. Türk sanayini dünyada daha güçlü, daha etkin bir konuma birlikte taşıyacağız.”

“Son 5 yılda OSB’lerde 700 bin kişiye daha istihdam sağladık”
OSBÜK Yönetim Kurulu Başkanı Memiş Kütükcü, Genel Kurul’a OSBÜK’ün çalışmaları, projeleri ve hedefleriyle ilgili bilgi verdi. Kütükcü, OSBÜK’ün birlik ve beraberlik ile istişare kültürünü güçlendirerek çalışmalar yürüttüğünü, yapılan çalışmalarla OSB’lerin üretim camiasının en güçlü temsilcisi haline geldiğini vurguladı. OSB’lerin başarısının ülke sınırlarını aşarak dünyaya örnek olduğunu kaydeden Kütükcü, OSB’lerin dünya genelindeki tüm zorlu şartlarına rağmen üretim azminden vazgeçmediğini söyledi. Türkiye’deki OSB (Organize Sanayi Bölgesi) sayısının 361’i Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 42’si Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı olmak üzere toplam 403’e ulaştığını aktaran Kütükcü, “OSB’lerimizdeki fabrikalarımızın sayısı 67 binin üzerine çıktı. Sadece son 5 yılda OSB’lerimizde 700 bin kişiye daha istihdam sağladık. Böylece toplam istihdamımız 2 milyon 600 bini aştı. OSB’lerimiz, Türkiye’nin toplam sanayi üretiminin %45’ini gerçekleştirerek, Türk sanayisinin lokomotifi haline geldi. Türkiye’nin 1000 Büyük Sanayi Kuruluşu’ndan 600’ü OSB’lerimizde üretimi tercihi etti. Dolayısıyla; OSB’ler üretti, Türkiye büyüdü” dedi.

OSB’lerde yeşil dönüşüm atağı
OSBÜK’ün, OSB’lerin taleplerinin takipçisi olmaya devam ettiğini belirten Kütükcü, 2023’te enerji, arsa tahsis süreçleri, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, mesleki eğitim, lisanssız elektrik üretimi, OSB Kanunu ve mevzuat gibi daha pek çok konuyu da kapsayan 845 sorun ve talebin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı başta olmak üzere, ilgili bakanlıklar, EPDK, BOTAŞ gibi kurumlarla paylaşılarak, takiplerinin yapıldığını anlattı: “OSB Uygulama Yönetmeliği ile ilgili sizlerden gelen talepleri de Bakanlığımızla paylaştık. İnşallah kısa bir süre içerisinde Sayın Bakanımızın olurlarıyla OSB Uygulama Yönetmeliğimizin de yayınlanmasını bekliyoruz. OSB’lerimizi Türk sanayisinin ikiz dönüşümüne lokomotif yapma vizyonuyla çıktığımız yolda, yeni projeler hayata geçirmeyi, yeni işbirliği protokolleri imzalamayı sürdürdük. Hayata geçirdiğimiz %100 yerli ve milli OSBÜKbulut Projesi ile OSB’lerimize ve katılımcı firmalarımıza sanal sunucu, veri güvenliği ve yedekleme hizmeti sunuyor, dijital süreçlerin kurulmasına destek oluyoruz. OSB’lerimizin dijital dönüşümünü gerçekleştirecek insan kaynağını yetiştirmek amacıyla başlattığımız eğitim programıyla, OSB çalışanlarımızdan oluşan 2.000 Dijital Elçi yetiştirdik. Enerji İzleme Sistemimizle, 189 OSB’mizin elektrik tüketimlerini anlık takip ediyor, analizlerini yapıyor ve devletimizin enerjide daha doğru politikalar oluşturmasına destek oluyoruz. Enerji tüketimi, istihdam, mesleki eğitim altyapısı, Ar-Ge ve tasarım merkezlerine dair pek çok veriye güvenli erişim imkânı veren OSBÜKnet Projemizle, OSB’lerimizin veri ve bilgiye dayalı analiz kapasitesini yükseltiyoruz. Bu çalışmalarımızın yanı sıra insan kaynağımızın eğitimini de öncelemeyi sürdürüyoruz. Geçtiğimiz yıl OSBÜK Akademimiz, OSB’lerimizden gelen talepler doğrultusunda muhasebe uygulamaları, finans, çevre, enerji, dış ticaret, dijitalleşme, yeşil dönüşüm gibi pek çok konuda 20 eğitim faaliyeti gerçekleştirdi. Düzenlediğimiz bu eğitimlere 1.000’den fazla OSB çalışanımız katıldı. Yaptığımız işbirliği protokolleri, farkındalık ve eğitim çalışmalarıyla OSB’lerimizi, yeşil dönüşümde Türk sanayisine lokomotif olmaya hazırlıyoruz."
Yapılan düzenlemeyle 2023’te OSB Kanunu’na ilk defa Yeşil OSB tanımının eklendiğini anımsatan Kütükcü, OSB’lerin Yeşil OSB Sertifikası ile sertifikalandırılacağını ifade etti. Kütükcü, Genel Kurul’da 9 OSB’nin Yeşil OSB Sertifikasını alacağını açıkladı: “Sertifikalarını alacak OSB’lerimizi kutluyorum. İnanıyorum ki önümüzdeki dönemde 81 ildeki tüm OSB’lerimiz Yeşil OSB Sertifikalarını alarak, Türk sanayisinin yeşil dönüşümüne öncülük etme vizyonumuzu genişletecektir. Ayrıca Yeşil OSB Sertifikası alan OSB’lerimizin hayata geçireceği projeler, hem Bakanlık kredilerinde daha avantajlı hale gelecek, hem de karbon salınımları düşeceği için ulusal ve uluslararası yatırımlarda yeni bir cazibe merkezi haline gelmiş olacaklar. Bu konuda önemli kazanımlarımızdan birisi de OSBÜK’ü, Ticaret Bakanlığı tarafından kurulan Yeşil Mutabakat Çalışma Grubu İstişare Kurulu’na daimi üye yapmak oldu. Böylece OSB’lerimizin yeşil mutabakat sürecine ilişkin görüş ve önerilerini doğrudan yansıtmış olacağız. Öte yandan OSBÜK bünyesinde kurduğumuz Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik Merkezi ile de yol haritamızı oluşturuyor, OSB’lerimize kılavuzluk etmeye devam ediyoruz.”

Türkiye’de son 1 yılda 10 yeni OSB kuruldu
Memiş Kütükcü, Türkiye’nin üretimle kalkınan bir ülke olmasının yolunun OSB’lerin güçlendirilmesinden geçtiğini vurguladı: “Bunun yolu ülkemize yeni planlı sanayi alanları, yeni OSB’ler kazandırmaktır. OSBÜK olarak, Sayın Bakanımızın göreve geldiği günden bu yana ısrarla vurguladığı ülkemize yeni planlı sanayi alanları kazandırma çalışmalarını destekliyoruz. Türkiye’nin en öncelikli gündem maddesi, ülkeye yeni sanayi alanları kazandırmak olmalı. Sadece sanayicilerimiz değil, toplumun tüm kesimleri bu önceliği ortak kalkınma hedefi olarak görmeli ve bu doğrultuda atılan tüm adımları desteklemelidir. Sayın Bakanımız göreve geldiği Haziran 2023’ten bu yana, yani son bir yılda toplam 12 milyon 790 bin m² büyüklüğünde 10 yeni OSB’nin kuruluşuna imza attılar. Ben Sayın Bakanımıza camiamız adına huzurlarınızda teşekkür etmek istiyorum. OSBÜK olarak görevimiz, OSB’lerimizin kazanımlarını artırmak. Cumhuriyetimizin Kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün hepimize hedef olarak gösterdiği şekilde milletimizi, muasır medeniyetler seviyesinin üzerine çıkarmak. Bu sorumlulukla hareket ediyor, sizlerden aldığımız destekle çözüm odaklı, güçlü köprüler inşa ediyoruz. İnşallah, OSB’lerimizi hep birlikte, çok daha güçlü üretim ve hizmet merkezleri haline getireceğiz. Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında, Sayın Cumhurbaşkanımızın koyduğu büyük Türkiye hedefi için çalışmayı sürdüreceğiz ve OSB’lerimizin Türk sanayisine liderlik etme vizyonunu daha da güçlendireceğiz.”