Page 99 - KobiEfor Mart 2022
P. 99
nın sebepler olması gerektiğini vurgulayan Arzova, ortamı uygun bulursa yatırımı uzun vadeye çekebili-
tarım sektörünü örnek gösterdi: “Yanlış tarım poli- yor. Finans merkezi inşa ediyoruz. Yabancı olmadan
tikaları örneğin; önemli sorun. Üretim miktarları kı- nasıl bu merkezi hayata geçireceğiz? Türkiye’nin en
sıtlı, verimlilik düşük. Bu alanlara yoğunlaşıp doğru fazla yatırım çektiği dönem Avrupa Birliği (AB) ile
politikalar hayata geçirilmeli. Fiyat İstikrar Komitesi ilişkilerin sıkılaştığı dönemdi. Şimdi ise Avrupa’nın
üzerinden yapılan toplantı sonucundan elde edilen mülteci koruma ülkesine dönüştük. Avrupa, mülte-
unsurlar gerçekçi değil. Çünkü; tarım ürünlerinin ciler ülkemizde kalsın diye birçok şeyi görmezden
pazara ulaştırılmasında Ulaştırma ve Altyapı Bakan- geliyor. AB ilişkilerinin de bu şekilde sürdürülebilir
lığı komite içerisinde yer almıyor. Rekabete aykırı po- olduğunu düşünmüyorum” görüşünü aktardı.
litikalar uygulanıyor. Bir vatandaşa veya firmaya ‘Git
oradan al veya alma’ denilemez. Gelişmeleri olum- “2001’den daha kötü durumdayız”
suz olarak görüyorum. Tanzim Satış Mağazaları ile Ekonomide yaşanılan krizi 2001 krizinden daha
tarımı düzeltemezsiniz. Dolayısıyla yukarıdaki cüm- kötü olarak tanımlayan Arzova, şu değerlendirmeyi
lemi tekrar söylemek istiyorum; enflasyon ile mü- yaptı: “2001 krizinden sonra IMF desteği ile kurum-
cadele edilmiyor, ediliyormuş gibi yapılıyor.” Burak ları toparladık. BDDK ve TMSF gibi önemli kurumlar
Arzova, ekonominin kaderine bırakılmış olduğunu hayata geçirildi. Öngörülebilir ekonomi politikala-
savunarak, seçimlere kadar kurun belirli bir seviye- rıyla toparlanma sağlandı. Ancak şu an ekonomiyi
de tutulup faizlerin baskısının Kredi Garanti Fonu ile nasıl toparlayacağımıza ilişkin bir görüş yok. Ku-
dengeleneceğini, önümüzdeki yıl ise baz etkisinden rumların içi boşaltıldı. TÜİK eleştiriliyor, Merkez
yararlanılacağını, ‘faiz sebep, enflasyon sonuçtur’ Bankası’nın içi boşaltılıyor.”
sisteminin götürülmeye çalışılacağını kaydetti. Arzo- Geleceğe yönelik umutlu bakışların bulunmadığı-
va, konuya ilişkin “Çok ümitli değiliz” dedi. nı dile getiren Arzova, Yeni Ekonomi Modeli’nin ne
olduğunun, sonuçlarının kestirilemediğini dolayı-
“Maliyet enflasyonu var” sıyla yaşanılan krizin 2001’den daha derin olduğunu
İkinci önemli konunun talepten kaynaklı olarak savundu. Yeni Ekonomi Model ile halkın alım gücü-
maliyet enflasyonu olduğunu belirten Arzova, ge- nün yarı yarıya düşürüldüğünü hatırlatan Arzova,
çişkenliğin devam ettiğini söyledi. KGF destekleri ve “Yeni Ekonomi Model’in tek amacı var, ekonomiyi
KDV indirimleriyle talebin canlı tutulduğunu bunun seçime kadar götürmek. Bu nedenle ben modele
da enflasyonu yükselttiğini dile getiren Arzova, ge- geçici olarak kuru tutma modeli diyorum. Çünkü bu
çişkenliğin ise ağırlıklı kurdan kaynaklı olduğunu modelin matematiksel bir modeli yok. Ayrıca örtü-
belirtti. Geçişkenliğin sadece kurdan kaynaklı ol- lü faiz artırımı yapan bu model sürdürülebilir değil.
madığını hizmetler sektöründen de geçişkenliğin Umarım yanılırım ve buradan bir başarı hikayesi çı-
devam edeceğini aktaran Arzova, son açıklanan kar. Ben de helal olsun derim” diye konuştu.
destekleri ise şöyle detaylandırdı: “Hazine ve Maliye
Bakanımız da ifade etti. KGF üzerinden krediler do- “Elektrik maliyetleri istihdam
lara kaçtı. Burada hata ettiklerini söyledi. Bir kısım verilerine olumsuz yansıyacak”
ekonomistler olarak uyardık. Bu dönem KGF aracı- Artan maliyetlerin özellikle küçük işletmeleri cid-
lığıyla 60 milyar TL kredi aktif hale getirildi. Bu kez di olumsuz etkileyeceğini dolayısıyla kapanan işyer-
aynı hataların yapılmayacağını düşünüyorum. Yeni lerinde artışlar olacağını öngören Arzova, şu nokta-
dönem için yatırım kredilerine destek verildi. Bu lara değindi: “Mahallemdeki küçük bir pastaneye 17
destekler takip edilecek. Kredi farklı bir dinamizm bin TL elektrik faturası geldi. Bu gideri karşılamak
getirecektir. Ancak kaynağın nasıl verileceği daha için ne kadar börek veya simit satacak? Dolayısıyla
önemli. Yani sektör seçimi şeffaf olmalı. Hükümet bu gideri karşılayamayacak. Artan elektrik mali-
yanlısı gibi kriterler uygulanmamalı. Sonuç olarak yetleri nedeniyle birçok işletmenin kapanması söz-
politikalar güzel ama geçmişte gördüğümüzden konusu olabilir. İşletmelerin kapanması işgücünü
farklı değil.” olumsuz etkiler. Bu sürece kadar göçmenler ucuz
işgücü sağlayarak bir miktar dengeledi ama daha
“Seçim sonrası politikalar değiştirilmeli” fazla olacağını düşünmüyorum. 52 yaşındayım, kış
Seçim sonrasında politikaların daha anlaşılabi- vakti bir kahvede elektrik açtırmak için para alındı-
lir, herkes tarafından kabul edilebilir politikalara ğına tanık olmamıştım. Çok büyük bir enerji krizinin
dönülmesinin önemine işaret eden Arzova, politi- içindeyiz.” Enerji fiyatlarının 60 dolardan 90 dolara
kaların özellikle yabancı yatırımcının çekilmesi hu- çıktığının ve artan kur nedeniyle enerji maliyetleri-
susuna odaklanılmasını istedi. Ülkeye giren parayı nin öngörülemez şekilde yükseldiğinin altını çizen
‘sıcak’ veya ‘soğuk’ olarak nitelendirmediğini dile Arzova, kura bağlı maliyet artışına özel olarak dik-
getiren Arzova, “Sıcak para yani kısa süreli yatırım, kat edilmesini istedi.
Mart 2022 KobiEfor 99