Page 141 - KobiEfor Şubat 2022

Başlangıç Teknoloji Bilgi Sisteminin Adı Odak noktası
ERP (Enterprise Resource Planning, Kurumsal Kaynak zor ve zaman alıcı hale getirmektedir. ERP sistemleri, bu
Planlaması) adı ilk kez 1990’ların başında kullanılmaya sistemlerden kaynaklanan sorunları neredeyse tamamen Stok Kontrolü
başlandı. İşletme teknolojileri üzerine sıklıkla tavsiyelerde ortadan kaldırmaktadır. ERP sistemleri, işletmelerde kul- 1960’lar Mainframe bilgisayarlar Stok Yönetim Sistemi Stok Kontrolü
bulunan bir ABD şirketi olan Gartner Group, o dönemde lanılan çeşitli sistemleri tek bir sistemde birleştirmektedir.
ERP’yi aşağıdaki şekilde tanıtmaktadır: ERP sistemleri ayrıca büyük bir süreç standardizasyonu 1971 MRP Operasyonel Planlama ve Kontrol

“ERP, Gartner Group tarafından geliştirilen yeni ne- gerektirmektedir. Bu durum kısmen veri standardizasyo-
sil üretim sistemleri ve MRPII yazılımlarını açıklayan nunun bir sonucu olarak görülebilir. Ayrıca, ERP sistem- 1972 Çevrimiçi Mainframe bilgisayarlar COPICS Operasyonel Planlama ve Kontrol
bir kavramdır. İstemci-sunucu mimarisini içermekte- lerinin tipik bir işletmede modelleyebileceği iş süreçleri
dir. Grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI) kullanır. Açık sınırlıdır. Bu nedenle, bir organizasyon bazen ERP pake- 1975 Kapalı devre (closed loop) MRP Operasyonel Planlama ve Kontrol

sistem geliştirme mantığı ile oluşturulabilir. Sunulan tinde bulunan seçenekleri değerlendirmek, iş süreçlerini İstemci-sunucu sistemler, DOS tabanlı MRPII Entegrasyon
standartta, işlevselliğin ötesinde, örneğin kalite, ope- bu seçenekler doğrultusunda değiştirmek durumunda ka- 1980’ler bilgisayarlar, metinsel arayüz CIM Entegrasyon
rasyonel süreç yönetimi, raporlama gibi ek özellikler labilmektedir. Kimi zaman kendilerine özel iş süreçlerini

dâhil edilmiştir. ERP’de kullanılan temel teknoloji kul- ERP sisteminde uyarlamak zorunda kalmaktadır. 1990’lar Windows tabanlı bilgisayarlar, grafiksel ERP 1.0 İç verimliliğin arttırılması

lanıcılara yazılım ve donanım bağımsızlığı sağlamanın Günümüzde ERP imalat başta olmak üzere IT, finans, top- arayüz, İnternet, e-mail, TCP/IP Ticari workflow paketleri İç verimliliğin arttırılması

yanı sıra kolay bir yükseltme (upgrade) yolu da sağla- tan satış, perakende, kamu, sağlık, enerji, eğitim, ulaşım 2000’ler Dağıtık ağlar ERP 1.0+ Dışa bağlanabilirlik
yacaktır. ERP’nin en önemli özelliği, kullanıcılar uygu- gibi birçok farklı sektörde kullanılmaktadır. 2000’li yıllar- Bulut hizmetler, mobil teknolojiler, iş
lamayı kendilerine uyarladıklarında, uygulamanın do- da işletme süreçlerine tedarik zinciri, gelir yönetimi gibi 2010’lar analitiği ERP 2.0 Dışa bağlanabilirlik
ğası gereği kullanımı kolay olacaktır (Gartner Group, daha maliyetli ve geniş uygulamalar eklendi. ERP satıcıları
1990).” Tablo 1. ERP’nin Tarihi Gelişimi
rekabetçi kalabilmek için ürünlerini geliştirmeye devam
ERP, ürün tasarımı, veri ambarı, üretim planlama, malze- ettiler, ancak bu satıcılar uzun bir süre boyunca uygula-
me planlama, kapasite planlama, ağ ve iletişim sistemleri, ma ortamlarının çok sayıda farklı sürümünü aynı anda ctices for successfully implementing an ERP upgrade.

insan kaynakları, finans, muhasebe, proje yönetimi gibi desteklemeyi göze alamadılar. Bu fi nansal zorluğun üste- Son not Communications of the ACM, 49(3), 105-109.
pek çok farklı alan için çözümler içerecek şekilde geliş- sinden gelmek için, birçok ERP yazılım sağlayıcısı artık Son yıllarda gördüğümüz üzere küresel bir kriz, en istik- Ekren, G. (2021). İşletmeler için Çevik İlkelere Dayalı bir ERP
tirildi. ERP sistemleri sayesinde bir işletme içindeki tüm önceki sürümler için destekten çıkma tarihleri yayınlama- rarlı şirketleri bile etkileyebilmektedir. Özellikle, işletme- Uygulama Metodunun Geliştirilmesi. Sakarya Üniversitesi,
birimlerdeki iş süreçleri tek bir arayüzden ulaşılan tek bir ya başladı ya da müşterilerine ERP’nin eski sürümlerinin ler için hayati önem taşıyan tedarik zinciri kesintilerine Bilişim Enstitüsü, Doktora Tezi.
veritabanına bağlı tek bir sistem üzerinden yürütülmek- seçilen bir tarihten sonra desteklenmeyeceğini bildirdi. neden olmaktadır. Tedarik zinciri kesintisinden kurtul- Elragal, A., & Haddara, M. (2012). The Future of ERP
tedir. Bu sistemin oluşturulmasında işlemci gücü yüksek ERP ürün paketinin eski sürümlerine sahip kuruluşlar ya mak demek, tedarikçi ağını sürdürmek, parça ve malze- Systems: look backward before moving forward. Procedia
güçlü bilgisayarlar, çevrimiçi yerel ağlardan İnternet gibi ERP sistemlerini yükseltme ya da ERP sistemlerinin bakı- melerin sürekli akışını sürdürmek demektir. Bu aşamada Technology, 5(2212), 21–30.
geniş ağlara geçiş, e-posta kullanımı, TCP/IP, ticari workf- mı için toplam sorumluluğu riske atma gibi zor bir kararla şeffaflık ve görünürlük çok önemlidir. Envanter yöneti- Gumaer, R. (1996). Gumaer (1996) Beyond ERP and MRP

low (iş akışı) paketleri gibi teknolojilerin geliştirilmesinin karşı karşıya kaldılar. mini sürekli güncel tutabilen bir ERP çözümü, sorunlar II.pdf.
büyük etkisi vardır. Ayrıca Microsoft’un Mayıs 1990’da 2010’lu yıllarda gerek özel sektör gerekse kamu sektörü ortaya çıkmadan önce tahmin etmenize yardımcı olan bir Harwood, S. (2003). ERP: The implementation cycle. In
Windows 3.0 sürümünü tanıtması ile birlikte DOS tabanlı kendilerine bağlı tüm kurumları veya işletmeleri ERP sis- iş zekâsı çözümü üretebilir. Butterworth-Heinemann.
kişisel bilgisayarların yerini yavaş yavaş Windows taban- temlerine bağlamak için oldukça yüklü bir yatırım harca- Klaus, H., Rosemann, M., & Gable, G. G. (2000). What is
lı bilgisayarlar almaya başlamıştır. Böylece metin tabanlı ması yapmaya hazırdı. Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM), ERP sistemleri, ayrıca, böyle bir krizde bile işletmelerdeki ERP? Information Systems Frontiers, 2(2), 141162.

arayüzlerin yerini grafik tabanlı arayüzler almış, her ge- endüstriyi diğer işletmelerle bütünleşmeye ve işbirliği tüm birimler arasındaki iş gücü iletişimini kolaylaştırarak Lee, M. J., Wong, W. Y., & Hoo, M. H. (2017). Next Era
çen gün gittikçe karmaşıklaşan uygulamaların kullanımı yapmaya zorlayan itici bir güç oldu ve ERP bu dönüşü- herkesin aynı veri kümesinden çalışmasını sağlayabilir. Bu of Enterprise Resource Planning System. 2017 IEEE
kolaylaşmıştır. mün bir aracı olarak hizmet verdi. Günümüzde ERP sis- şekilde tüm çalışanlar olası sorunları önlemek veya sorun- Conference on Systems, Process and Control, 15–17.
larla başa çıkabilmek için birlikte çalışabilir. Bu bölümde
İşletmeler, planlama ve karar alma gibi süreçler için bilgi temleri bulut hizmetleri, IoT, makine öğrenmesi, yapay sunulan ERP’nin kısa tarihi, işletmelerin gerek küresel ge- Necas, J. (2016). Project Management of SAP ERP
ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yıllar içinde birçok fark- zekâ, blok zinciri, veri görselleştirme gibi yeni nesil dijital rekse yerel sorunlarla nasıl baş edebileceği konusunda ve Implementation Process. Finlandiya : Centria Unıversity Of
lı bilgi sistemi geliştirdiler. Örneğin, muhasebe sistemle- teknolojilerin SCM uygulamaları üzerindeki etkisiyle ağ birlikte nasıl daha verimli çalışabileceğimiz konusunda, Applied Sciences, Business Management.
ri, lojistik bilgi sistemleri, pazarlama ve e-ticaret amaçlı odaklı bakış açılarına doğru büyümektedir. ERP dünya- teknolojinin geldiği son noktada ERP’nin en iyi çözüm Panorama Consulting (2016). Clash of the Titans 2016:
kullanılan uygulama programları bunlardan bazılarıdır. sında, OpenERP, OpenBravo, Odoo gibi tam veya yarı açık yolu olduğunu bize göstermektedir. An Independent Comparison of SAP, Oracle, Microsoft
Dynamics and Infor. Panorma Consulting, 1377.
Ancak bu bilgi sistemlerini kullanan iş birimleri arasında kaynaklı sistemler geliştirildi ki bu devrim niteliğinde bir
entegrasyon olmaması, veri fazlalığının oluşması, fark- yaklaşım oldu. Python, şu anda açık kaynak ERP gelişti- Panorama Consulting Report (2020). The 2020 ERP Report. In
International Journal of Cultural Property, 27(1).
lı veri türlerinin senkronizasyonunda yaşanan sıkıntılar, renler tarafından en çok tercih edilen açık kaynak kodla-
bir sistemden diğerine veri girişinde yapılan hatalar, za- ma dillerinden biridir. Kaynaklar Panorama Consulting (2021). Top 10 Manufacturing ERP
man kaybı gibi sorunları beraberinde getirmektedir. Diğer ERP’nin tarihi gelişimi ve bu gelişimi destekleyen teknolo- Beheshti, H. M. (2006). What managers should know about Systems for 2021. Panorama Consulting Group.
yandan, iş birimleri aynı verileri kullansa da uygulama jiler Tablo 1’de kısaca sunulmaktadır. ERP/ERP II. Management Research News, 29(4), 184–193. Ptak, C. A., & Schragenheim, E. (2004). ERP Tools,
programlarındaki veri gereksinimlerinin farklı formatlar- Beatty, R. C., & Williams, C. D. (2006). ERP II: best pra- Techniques, and Applications for Integrating the Supply
Chain. (Second Edition, Vol. 4, Issue 3). CRC Press LLC.
da olması, belirli bir standartta olmaması, bilgi toplamayı

ERP SATIN ALMA REHBERİ 17