Page 139 - KobiEfor Şubat 2022
P. 139

’larda şirketler çoğunlukla envanter işleme üzerine odak-
 ERP’nin  1960tam  zamanında  teminine  dayalı  stoklama  sistemlerinin
                                       lanmıştı. Yazılım paketlerinin geliştirilmesi, malzemelerin


          oluşturulması amacıyla ele alınıyordu. İlk olarak IBM tarafından ön muhasebe ve

          stok kontrolüne dayalı öncü sistemler geliştirilmiştir. 1970’lerde Malzeme Kaynak
          Planlaması  (Material  Resource  Planning,  MRP)  adı  verilen  sistem,  işletmelerin

          malzeme planlama sürecini planlamaya yönelik atılmış ilk büyük adımdır.

 Tarihçesi  MRP, üreticinin ürettiği her bir mal için gereken belir-  Bu dönemin odak noktası iş süreçlerinin entegrasyonuy-
                                                              du. Bu nedenle işletmelerdeki stok kontrol, operasyonel
             li hammaddeleri içeren malzeme  listelerinden  olu-
               şan bir ana üretim çizelgesine (Master Production  planlama ve kontrol, fi nans, muhasebe gibi amaçlarla ayrı
                Schedule, MPS) sahipti. Stok kontrolünün yanı  ayrı işletilen bilgi sistemlerinin entegre bir şekilde çalış-
                 sıra operasyonel planlama ve kontrol amaçlı  masına odaklanıldı.
                 kullanılıyordu. Ürün ağaçları, rota bilgileri, sa-  1980’lere  bakıldığında  göze  çarpan  bir  diğer  sistem
                  tış tahminleri gibi bilgilerin girildiği sistem,   Bilgisayarla Bütünleşmiş İmalat (Computer Integrated
                  üretim için gerekli hammadde miktarını be-  Manufacturing) şeklinde çevirebileceğimiz kısaca CIM
                   lirleyip  mevcut  stokları  ve  önceden  verilmiş   sistemleridir. O dönemde İngiltere’deki imalat sanayi yük-
                   siparişleri de dikkate alarak tedarik için gere-  sek maliyetler, inovasyon eksikliği, düşük kalite, yatırım
                   ken  miktarı  ve  temin  süresini  belirlemektey-  eksikliği gibi nedenlerle hızlı bir düşüşe geçti. Bu neden-
                  di. Aynı dönemlerde IBM tarafından gelişti-  le, CIM, küresel pazarda rekabet edemeyen bir sektörün
                  rilen COPICS (Communications Orientated     kurtarıcısı olarak görülmeye başladı. CIM sistemlerinin
                  Production Information & Control System),   temelinde, aslında günümüzde de sıklıkla duyduğumuz
                   üretim sistemindeki veri akış yapısını detaylan-  “karanlık fabrikalar” gibi tam otomatik bir fabrika felse-
                    dırmıştır. İlerleyen yıllarda Kapasite İhtiyaç   fesi yatmaktadır. CIM için yapılan donanım ve yazılım
                     Planlaması (Capacity Resource Planning) ile   geliştirmeleri daha çok ürün tasarımına odaklıdır. Bu
                       Satış ve Operasyon Planlaması (Sales and   sistemler Bilgisayar Destekli Tasarım (Computer Aided
                        Operations Planning) sistemleri birleş-  Design, CAD) ve Bilgisayar Destekli Üretim (Computer
                          tirilerek kapalı devre MRP adı verilen   Aided Manufacturing, CAM) gibi günümüzde halen kul-
                            sistemler kullanılmaya başlanmıştır.  lanılan tasarım uygulamaları ile entegrasyonu mümkün
                              1980’lerde istemci-sunucu sis-  kılmaktadır. Farklı bilişim sistemleri arasında kurulma-
                               temler, DOS tabanlı bilgisayarlar,  sı istenen bu entegrasyon ihtiyacı,  eldeki teknolojilere

                                 metinsel arayüzler gibi tekno-  aynı  arayüz  üzerinden  ulaşma  veya grafiksel  bir  arayüz
                                  lojik gelişmelerin de etkisiyle  kullanmayı gerektiren standartlar geliştirme ve uygula-
                                   İmalat Kaynak Planlaması  ma konusundaki ihtiyacı da beraberinde getirdi. 1978’de
                                   (Manufacturing   Resource  Uluslararası Standartlar Organizasyonu (International
                                   Planning, MRP II) adı veri-  Standards Organization, ISO), OSI (Open Standards
                                   len sistemler, üretim ve mal-  Interconnection) referans modelini yayınlayarak ağ sis-
                                   zeme yönetim sistemleri ile  temleri arasındaki tüm veri iletişimini standartlara bağ-
                                   birlikte finansal muhasebe  layan bir çerçeve sundu. Bu çerçeveye dayanarak, Üretim


                                  sistemi ve finansal yönetim  Otomasyon Protokolü (Manufacturing Automation
 Dr. Gülay EKREN                 sistemini içerecek şekilde ge-  Protocol, MAP) gibi üretime yönelik yeni standartlar ge-
 Sinop Üniversitesi          liştirildi.  Böylece  stok  tabanlı  üre-  liştirdi. Diğer yandan mevcut teknolojilerin sorunsuz bir
                      timden sipariş tabanlı üretime geçiş dönemi  şekilde ortak bir arayüzde birleşmelerine olanak sağlayan

 Dr. Gülay EKREN      başladı ve tüm üretim kaynakları birleştiri-  birçok  gelişme  (örneğin  Ethernet,  Token  Ring,  TCP/IP

 Sinop Üniversitesi    lerek finans fonksiyonu ile ilişkilendirildi.  vb.) yaşanmıştır.

                                                                                                     ERP SATIN ALMA REHBERİ  15
   134   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144