Page 140 - KobiEfor Şubat 2022
P. 140

Başlangıç             Teknoloji               Bilgi Sisteminin Adı             Odak noktası
        ERP (Enterprise Resource Planning, Kurumsal Kaynak  zor ve zaman alıcı hale getirmektedir. ERP sistemleri, bu
        Planlaması) adı ilk kez 1990’ların başında kullanılmaya  sistemlerden kaynaklanan sorunları neredeyse tamamen                                                                Stok Kontrolü
        başlandı. İşletme teknolojileri üzerine sıklıkla tavsiyelerde  ortadan kaldırmaktadır. ERP sistemleri, işletmelerde kul-    1960’lar         Mainframe bilgisayarlar       Stok Yönetim Sistemi            Stok Kontrolü
        bulunan bir ABD şirketi olan Gartner Group, o dönemde  lanılan çeşitli sistemleri tek bir sistemde birleştirmektedir.
        ERP’yi aşağıdaki şekilde tanıtmaktadır:              ERP sistemleri ayrıca büyük bir süreç standardizasyonu                  1971                                               MRP                  Operasyonel Planlama ve Kontrol

           “ERP, Gartner Group tarafından geliştirilen yeni ne-  gerektirmektedir. Bu durum kısmen veri standardizasyo-
           sil üretim sistemleri ve MRPII yazılımlarını açıklayan  nunun bir sonucu olarak görülebilir. Ayrıca, ERP sistem-          1972         Çevrimiçi Mainframe bilgisayarlar    COPICS                Operasyonel Planlama ve Kontrol
           bir kavramdır. İstemci-sunucu mimarisini içermekte-  lerinin tipik bir işletmede modelleyebileceği iş süreçleri

           dir. Grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI) kullanır. Açık  sınırlıdır. Bu nedenle, bir organizasyon bazen ERP pake-           1975                                       Kapalı devre (closed loop) MRP  Operasyonel Planlama ve Kontrol
           sistem geliştirme mantığı ile oluşturulabilir. Sunulan  tinde bulunan seçenekleri değerlendirmek, iş süreçlerini                     İstemci-sunucu sistemler, DOS tabanlı   MRPII                       Entegrasyon
           standartta, işlevselliğin ötesinde, örneğin kalite, ope-  bu seçenekler doğrultusunda değiştirmek durumunda ka-          1980’ler       bilgisayarlar, metinsel arayüz        CIM                        Entegrasyon
           rasyonel süreç yönetimi, raporlama gibi ek özellikler  labilmektedir. Kimi zaman kendilerine özel iş süreçlerini

           dâhil edilmiştir. ERP’de kullanılan temel teknoloji kul-  ERP sisteminde uyarlamak zorunda kalmaktadır.                  1990’lar    Windows tabanlı bilgisayarlar, grafiksel   ERP 1.0              İç verimliliğin arttırılması

           lanıcılara yazılım ve donanım bağımsızlığı sağlamanın   Günümüzde ERP imalat başta olmak üzere IT, finans, top-                         arayüz, İnternet, e-mail, TCP/IP  Ticari workflow paketleri  İç verimliliğin arttırılması

           yanı sıra kolay bir yükseltme (upgrade) yolu da sağla-  tan satış, perakende, kamu, sağlık, enerji, eğitim, ulaşım       2000’ler             Dağıtık ağlar                 ERP 1.0+                  Dışa bağlanabilirlik
           yacaktır. ERP’nin en önemli özelliği, kullanıcılar uygu-  gibi birçok farklı sektörde kullanılmaktadır. 2000’li yıllar-               Bulut hizmetler, mobil teknolojiler, iş
           lamayı kendilerine uyarladıklarında, uygulamanın do-  da işletme süreçlerine tedarik zinciri, gelir yönetimi gibi        2010’lar              analitiği                    ERP 2.0                   Dışa bağlanabilirlik
           ğası gereği kullanımı kolay olacaktır (Gartner Group,   daha maliyetli ve geniş uygulamalar eklendi. ERP satıcıları
           1990).”                                                                                                                                                                                            Tablo 1. ERP’nin Tarihi Gelişimi
                                                             rekabetçi kalabilmek için ürünlerini geliştirmeye devam
        ERP, ürün tasarımı, veri ambarı, üretim planlama, malze-  ettiler, ancak bu satıcılar uzun bir süre boyunca uygula-
        me planlama, kapasite planlama, ağ ve iletişim sistemleri,  ma ortamlarının çok sayıda farklı sürümünü aynı anda                                                                ctices for successfully implementing an ERP upgrade.
        insan kaynakları, finans, muhasebe, proje yönetimi gibi  desteklemeyi göze alamadılar. Bu fi nansal zorluğun üste-       Son not                                                Communications of the ACM, 49(3), 105-109.

        pek çok farklı alan için çözümler içerecek şekilde geliş-  sinden gelmek için, birçok ERP yazılım sağlayıcısı artık      Son yıllarda gördüğümüz üzere küresel bir kriz, en istik-  Ekren, G. (2021). İşletmeler için Çevik İlkelere Dayalı bir ERP
        tirildi. ERP sistemleri sayesinde bir işletme içindeki tüm  önceki sürümler için destekten çıkma tarihleri yayınlama-    rarlı şirketleri bile etkileyebilmektedir. Özellikle, işletme-  Uygulama Metodunun Geliştirilmesi. Sakarya Üniversitesi,
        birimlerdeki iş süreçleri tek bir arayüzden ulaşılan tek bir  ya başladı ya da müşterilerine ERP’nin eski sürümlerinin   ler için hayati önem taşıyan tedarik zinciri kesintilerine   Bilişim Enstitüsü, Doktora Tezi.
        veritabanına bağlı tek bir sistem üzerinden yürütülmek-  seçilen bir tarihten sonra desteklenmeyeceğini bildirdi.        neden  olmaktadır.  Tedarik  zinciri kesintisinden  kurtul-  Elragal, A., & Haddara, M. (2012). The Future of ERP
        tedir. Bu sistemin oluşturulmasında işlemci gücü yüksek  ERP ürün paketinin eski sürümlerine sahip kuruluşlar ya         mak demek, tedarikçi ağını sürdürmek, parça ve malze-  Systems: look backward before moving forward. Procedia
        güçlü bilgisayarlar, çevrimiçi yerel ağlardan İnternet gibi  ERP sistemlerini yükseltme ya da ERP sistemlerinin bakı-    melerin sürekli akışını sürdürmek demektir. Bu aşamada   Technology, 5(2212), 21–30.
        geniş ağlara geçiş, e-posta kullanımı, TCP/IP, ticari workf-  mı için toplam sorumluluğu riske atma gibi zor bir kararla   şeffaflık ve görünürlük çok önemlidir. Envanter yöneti-  Gumaer, R. (1996). Gumaer (1996) Beyond ERP and MRP

        low (iş akışı) paketleri gibi teknolojilerin geliştirilmesinin  karşı karşıya kaldılar.                                  mini sürekli güncel tutabilen bir ERP çözümü, sorunlar   II.pdf.
        büyük etkisi vardır. Ayrıca Microsoft’un Mayıs 1990’da   2010’lu yıllarda gerek özel sektör gerekse kamu sektörü         ortaya çıkmadan önce tahmin etmenize yardımcı olan bir   Harwood, S. (2003). ERP: The implementation cycle. In
        Windows 3.0 sürümünü tanıtması ile birlikte DOS tabanlı   kendilerine bağlı tüm kurumları veya işletmeleri ERP sis-      iş zekâsı çözümü üretebilir.                           Butterworth-Heinemann.
        kişisel bilgisayarların yerini yavaş yavaş Windows taban-  temlerine bağlamak için oldukça yüklü bir yatırım harca-                                                          Klaus, H., Rosemann, M., & Gable, G. G. (2000). What is
        lı bilgisayarlar almaya başlamıştır. Böylece metin tabanlı   ması yapmaya hazırdı. Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM),       ERP sistemleri, ayrıca, böyle bir krizde bile işletmelerdeki   ERP? Information Systems Frontiers, 2(2), 141162.
        arayüzlerin yerini grafik tabanlı arayüzler almış, her ge-  endüstriyi diğer işletmelerle bütünleşmeye ve işbirliği      tüm birimler arasındaki iş gücü iletişimini kolaylaştırarak   Lee, M. J., Wong, W. Y., & Hoo, M. H. (2017). Next Era

        çen gün gittikçe karmaşıklaşan uygulamaların kullanımı   yapmaya zorlayan itici bir güç oldu ve ERP bu dönüşü-           herkesin aynı veri kümesinden çalışmasını sağlayabilir. Bu   of Enterprise Resource Planning System. 2017 IEEE
        kolaylaşmıştır.                                      mün bir aracı olarak hizmet verdi. Günümüzde ERP sis-               şekilde tüm çalışanlar olası sorunları önlemek veya sorun-  Conference on Systems, Process and Control, 15–17.
                                                                                                                                 larla başa çıkabilmek için birlikte çalışabilir. Bu bölümde
        İşletmeler, planlama ve karar alma gibi süreçler için bilgi  temleri bulut hizmetleri, IoT, makine öğrenmesi, yapay      sunulan ERP’nin kısa tarihi, işletmelerin gerek küresel ge-  Necas, J. (2016). Project Management of SAP ERP
        ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yıllar içinde birçok fark-  zekâ, blok zinciri, veri görselleştirme gibi yeni nesil dijital   rekse yerel sorunlarla nasıl baş edebileceği konusunda ve   Implementation Process. Finlandiya : Centria Unıversity Of
        lı bilgi sistemi geliştirdiler. Örneğin, muhasebe sistemle-  teknolojilerin SCM uygulamaları üzerindeki etkisiyle ağ     birlikte nasıl daha verimli çalışabileceğimiz konusunda,   Applied Sciences, Business Management.
        ri, lojistik bilgi sistemleri, pazarlama ve e-ticaret amaçlı  odaklı bakış açılarına doğru büyümektedir. ERP dünya-      teknolojinin geldiği son noktada ERP’nin en iyi çözüm   Panorama Consulting (2016). Clash of the Titans 2016:
        kullanılan uygulama programları bunlardan bazılarıdır.  sında, OpenERP, OpenBravo, Odoo gibi tam veya yarı açık          yolu olduğunu bize göstermektedir.                     An Independent Comparison of SAP, Oracle, Microsoft
                                                                                                                                                                                        Dynamics and Infor. Panorma Consulting, 1377.
        Ancak bu bilgi sistemlerini kullanan iş birimleri arasında  kaynaklı sistemler geliştirildi ki bu devrim niteliğinde bir
        entegrasyon olmaması, veri fazlalığının oluşması, fark-  yaklaşım oldu. Python, şu anda açık kaynak ERP gelişti-                                                             Panorama Consulting Report (2020). The 2020 ERP Report. In
                                                                                                                                                                                        International Journal of Cultural Property, 27(1).
        lı veri türlerinin senkronizasyonunda yaşanan sıkıntılar,  renler tarafından en çok tercih edilen açık kaynak kodla-
        bir sistemden diğerine veri girişinde yapılan hatalar, za-  ma dillerinden biridir.                                      Kaynaklar                                           Panorama Consulting (2021). Top 10 Manufacturing ERP
        man kaybı gibi sorunları beraberinde getirmektedir. Diğer   ERP’nin tarihi gelişimi ve bu gelişimi destekleyen teknolo-  Beheshti, H. M. (2006). What managers should know about   Systems for 2021. Panorama Consulting Group.
        yandan,  iş  birimleri  aynı  verileri  kullansa  da uygulama   jiler Tablo 1’de kısaca sunulmaktadır.                     ERP/ERP II. Management Research News, 29(4), 184–193.   Ptak, C. A., & Schragenheim, E. (2004). ERP Tools,
        programlarındaki veri gereksinimlerinin farklı formatlar-                                                                Beatty, R. C., & Williams, C. D. (2006). ERP II: best pra-  Techniques, and Applications for Integrating the Supply
                                                                                                                                                                                        Chain. (Second Edition, Vol. 4, Issue 3). CRC Press LLC.
        da olması, belirli bir standartta olmaması, bilgi toplamayı

     16  ERP SATIN ALMA REHBERİ
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145