Page 112 - ERP Satin Alma Rehberi
P. 112

Öyle ki artık ERP, tedarikçileri, iç ve dış müşterileri ve                                                                                                                        ERP projesi firma seçimine yönelik literatürde genel
        tüm paydaşlarıyla entegre, yoldaki ürün ya da hizmetin     ERP Seçim Süreci,                                                                                                      kabul görmüş bilimsel veriler aşağıda belirtilmekte-
        izlenebildiği, anlık bilgi akışının sağlandığı akıllı yeni sis-                                                                                                                   dir.
        fabrikalar, akıllı ev ve araçların üretildiği pek çok farklı  Öneriler, Yaklaşımlar                                                                                               • Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) 2021
        temlerle donatılmış, akıllı teknolojilerin kullanıldığı akıllı
        sektörlerde uygulama alanına sahip esnek, bütünleşik,   İşletmeler, ERP sistem kurulumunun oldukça pahalı ve                                                                      yılı 2. çeyrek verilerine göre, dünyadaki yazılım sek-
                                                                                                                                                                                          törü pazar hacminin 4,9 trilyon dolar olduğu, Türki-
        akıllı çözümler haline gelmiştir.                      zaman alıcı bir ekip ve proje işi olduğu ve uzun vadeli                                                                    ye’de ise bu rakamın 7,8 milyar dolar olduğu belir-
                                                               bir yatırım gerektirdiği gerçeğiyle hareket etmelidir. ERP                                                                 tilmektedir.
                                                               sisteminin yatırım geri dönüş hızı ortalama 8 ila 23 ay ara-

        ERP’nin İşletmelerde Değer Zinciri                     sında değişmektedir. ERP bir değişim, dönüşüm projesi                                                                      • Dünya çapında 500’ün üzerinde yazılım üreten fir-
        Analizi Yaklaşımıyla Yorumlanması                      olduğu için işletmenin tüm iş birimlerine etki etmektedir.                                                                 ma rekabet içerisindedir. ERP yazılım endüstrisi bili-
                                                                                                                                                                                          nen şirketlerin hâkimiyetindedir (Kirkpatrick,1998).
                                                               Bu nedenle, başlangıçta planlama aşamasında şirketin ih-
        Harvard Üniversitesi Ekonomi ve Yönetim Bilimleri profe-  tiyaç ve hedeflerine uygun, doğru yazılım paketi ve doğ-                                                                Günümüzde bu sayı 2000 seviyesine ulaşmıştır.

        sörü aynı zamanda Strateji ve Rekabetçilik Enstitüsü Baş-  ru çözüm ortağı yazılım  rması seçimi ile farklı iş birim-                                                             • ERP kullanan 60 imalat sanayi işletmesi ile yapılan

        kanı Amerikalı akademisyen Everett Porter (d. 23 Mayıs   lerinden tecrübeli proje ekibi seçimi önem taşımaktadır.    Pla nlama                                                    anketlerden  elde  edilen  bulgulara  dayanan  araştır-
        1947), en çok satanlar listesindeki “Competitive Advanta-  Aksi halde, daha evvel de belirtildiği üzere yanlış seçim                                                              mada, işletmelerin ortalama 6 modül kullandığı, ERP

        ge” ve “Competitive Strategy” adlı kitaplarında, şirketlerin   yüksek maliyet, işgücü ve zaman kaybına sebep olacak-   • Çözüm ortağı yazılım firmasının seçimi                   kurulumu  öncesinde  işletmelerin  karşılaştığı  genel
        üretim yapabilmek için hammadde tedarik, işgücü-insan   tır. Doğru seçimlerin yapılması, yeterli bütçe planlaması,     • Proje ekibinin oluşturulması                             problem  düzeyinin  yüksek  olduğu  belirtilmiş,  ku-
        kaynakları, finans, teknoloji ve altyapı kaynakları ile pa-  olası çalışan direncinin yönetilmesi için proje sponsoru   • Proje sponsorunun tayini                                rulum  sonrasında  problem düzeyinin ciddi  oranda

        zarlama, satış, dağıtım ve satış sonrası hizmet adımları   tayin edilmelidir. Proje sponsoru yenilikçi, lider ruhlu, iş-  • Teknolojik altyapı ve donanım                         (%70) azaldığı ifade edilmiştir (Karabaş, S. Uysal, D.,
        dahil olmak üzere tüm faaliyet alanlarında değer yara-  birlikçi, karar verici ve katılımcı nitelikli, üst düzey yöne-                                                            Karkacıer, O., 2017, s:136).
        tarak hedefledikleri kâr marjlarını yakalayabileceklerini   ticilerden ve genelde şirket içinden seçilir.            Uygulama                       Kontrol ve Önlem

        vurgular ve bunu da “değer zinciri” yaklaşımıyla açıklar.                                                              • As-Is ihtiyaç analizi                                    Özetle, unutulmamalıdır ki ERP seçimlerinde proje-

        Değer zinciri yaklaşımında bir işletmenin rekabet gücü,   ERP projesinin başarıyla uygulandığı havacılık ve yazılım    • To-Be tasarım              Canlıya Geçiş                 nin başarısı yeterli finans ve işgücü kaynağının ay-

        maliyet liderliği ve farklılaştırma faktörlerine bağlıdır. De-  hizmet sektörleri ile tekstil ve ayakkabıcılık perakende   • Rol ve yetki dağıtımı                                rılarak projenin hedeflenen zamanda bitirilmesine
        ğer zinciri bir ürün veya hizmetin tasarımı, gelişimi, üre-  üretim sektöründen üst düzey yöneticiler ve danışman-     • Kurulum                     • Cut over - canlıya geçiş   bağlıdır. Her ne kadar çok yüksek maliyetli olarak
                                                                                                                                                             • Devir teslimat
        tim ve nihai tüketiciye teslimine kadar tüm operasyonları   lardan 40 kişi ile yapılan görüşmeler neticesinde önem     • Testler ve doğrulama                                     biliniyor olsa da işletme hacmine göre bilinirliği ve


        kapsamaktadır. Birbiriyle bağlantılı bu operasyonların;   arz eden proje aşamaları aşağıdaki grafikte gösterilmek-     • Eğitim                      • Proje kapanışı             güvenilirliği yüksek uluslararası yazılım firmaları kü-
        tasarım, üretim, kalite kontrol, pazarlama, satış, müşteri   tedir.  ERP projesinin başarısı belirli bir metodolojinin                                                            çük ölçekli işletmeler için de ERP yazılım çözümleri
        ilişkileri, destek adımlarının maliyet ve değer üzerindeki   uygulanması ile mümkündür. Başarılı ERP projelerinin                                                                 sunmaktadır.
        etkileri analiz edilerek güçlü ve zayıf yönleri belirlenmeli,   uygulandığı yöntem ana hatlarıyla “puko” planlama-uy-
        koordinasyonu sağlanarak optimize edilmelidir. İşletme-  gulama-kontrol-önlem yöntemine denk gelmekte, sektö-
        lerin değer zincirinde maliyet liderliği stratejisinde sü-  rel bazda alt kırılımlarıyla değişiklik arz etmektedir.
        reç etkinliği ve  ürün farklılaştırma stratejisinde  Ar-Ge   Aşağıdaki grafikte görüleceği üzere, tüm ERP projesi bo-

        ve ürün mühendisliği yetkinlikleri önem arz etmektedir.   yunca çözüm ortağı yazılım firması ve proje ekibinin se-

        Maliyet liderliği değer zinciri faaliyet alanlarında maliyet   çimi ve bütçenin ayrıldığı aşama olan Planlama aşaması
        indirimi ya da kullanılan toplam kaynaklarda azaltma an-  %32’lik bir oranla ilk sırada yer almaktadır. ERP kuru-
        lamına gelir. Değer yaratan tüm bu faaliyet adımları ERP   lumun gerçekleştirildiği, projenin esas çatısını oluşturan                                                   Zülcenah Şahin Kimdir?
        sistemi ile izlenebilmekte, raporlanabilmekte, maliyetleri   ihtiyaç analizi, tasarım UAT test ve kabullerin yapıldığı
        analiz edilebilmekte ve böylece geliştirilerek farklılaştırıl-  Uygulama aşaması %28’lik bir oranla Planlamadan sonra                                                   Türk Hava Yolları A.O.’da 23 yıllık profesyonel iş hayatımın
        masına veya üretimden çıkartılmasına karar verilerek op-  ikinci sırada yer almaktadır. %24’lük bir oranla yer alan                                                     son 9 senesinde ERP Koordinasyon Md.’de Lojistik kom-
        timize edilebilmektedir.                               proje kapanışının ve devir teslimin yapıldığı, krtitik an-                                                       ponent tarafta SAP MM ERP Uzmanı olarak aktif görev al-
                                                               lamda büyük önem arz eden Canlıya Geçiş aşamasında                                                               dım. THY ERP Proje Planlaması, çözüm ortağı  yazılım sağ-
                                                               proje başarıyla canlıya geçirilip uygulanabilir ya da başa-                                                      layıcı SAP sistemin kabulü, lansmanı ve tasarımı, training,
                                                                        rısız bulunarak iptal de edilebilir. Son aşama                                                          roll-out canlı geçiş sonrası supporting ve proje cut-over,
                                                                          olarak %16 seviyesinde bir oranla Kontrol                                                             hand-over, close-out olmak üzere tüm ERP süreç aşama-
                                                                             ve Önlem  aşaması dördüncü sırada yer                                                              larında günümüz hybrid çalışma modelinde hem Business
                                                                               almaktadır. Proje uzun soluklu olacağı                                                           hem IT tarafı temsilen Türkiye’nin en büyük, başarılı SAP
                                                                                 için, bu zaman zarfında öngörüle-
                                                                                    meyen, kontrol altına alınamayan                                                            ERP projesini SAP global danışmanlar dahil 300 kişilik dev
                                                                                      riskler yaşanabilir. Bu nedenle,                                                          kadro ekip arkadaşlarımızla hayata geçirdik. Beykent Üni-
                                                                                        ERP projelerinin olmazsa                                                                versitesi MBA yüksek lisans tezimde çalıştığım Yerel Yöne-
                                                                                         olmazı Risk Management                                                                 timler ve THY Cittaslow işbirliği projesini başlattım. Hali
                                                                                        ve Change Management di-                                                                hazırda İstanbul Arel Üniversitesi’nde İşletme Doktora öğ-
                                                                                      namikleri iyi analiz edilmeli ve                                                          renimime devam ediyorum. ERP proje başarısında “IT, Bu-
                                                                                    sürekli güncellenmelidir.                                                                   siness ve Çalışan İşbirliğinin Önemi” konulu book chapter
                                                                                                                                                                                ile ERP Proje Yönetiminde Önceliklerin Belirlenmesi üzeri-
                                                                                                                                                                                ne yayınlanmış akademik çalışmalarım bulunmaktadır.

                                                                             Kaynak: (Porter, 1985)
   107   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117