Page 80 - KobiEfor_Nisan_2020

UZMAN

Korona ve İnsan...

U mmad›¤›m›z anda biyolojik dar “toy” olduklar›n› gösterdiler.
Baz›lar› söz dinledi, evinde kald› ve
bir salg›n biz dâhil tüm ülke-
leri haz›rl›ks›z yakalad›. Vi-
kendi dâhil kimseye zarar vermek is-
rüsü anlayana ve ne yapaca- temedi. Evinde kald›lar ama eve hap-
¤›n› kestirene kadar bir anlamda solmad›lar. Daha yarat›c› ve esnek
Prof.Dr. herkes bir s›navdan geçti. olup f›rsata çevirip yeni duruma çabuk
Bu s›navdan kendini çabuk toparla- uyum sa¤lay›p buradan ifllerini hallet-
Turgay Biçer yan ülkeler oldu ama bizim ülke bu tiler veya yar›m kalan ifllerini tamam-
turgay@marmara.edu.tr s›navda ne kadar baflar›l› oldu der- lad›lar, spor yapt›lar, kitap okudular,
sek kafalar kar›fl›k diyebilirim. telefonlarla sevdiklerini arad›lar veya
Asl›nda ilgililer zaman›nda uyand› gelecek planlar› yapt›lar.
Zekâyı kitaplar, denebilir ve hemen gerekli önlemle- Zekây› kitaplar, “Uyum sa¤lama be-
“Uyum sağlama rin al›nmas› için çal›flmalar bafllatt›. cerisi” olarak tan›mlar. Olabilecek
becerisi” olarak Buraya kadar her fley normal ve ol- fleyleri öngörüp ona karfl› en do¤ru
tanımlar. mas› gerekti¤i gibi gitti ama insan hamleyi yapmak, zekân›n gösterge-
Olabilecek şeyleri davran›fllar›, iflte burada çok f›r›n ek- sidir; ak›l da bunun uygulay›c›s›d›r.
öngörüp ona karşı mek yememiz gerekiyor. Bu nedenle insan akl›n› kullan›p,
en doğru hamleyi ‹ki uçlu bir davran›fl gösterdi insan- normal d›fl› durumlar›n olabilece¤i-
yapmak, zekânın lar›m›z. Baz›lar› panik içerisinde ni öngörüp, bu durumlarda neler ya-
göstergesidir; abart›l› davran›fla gitti. Stoklar yapt›, p›lmas› gerekti¤ini stratejik olarak
akıl da bunun hasta olmamalar› ve ilgili ifl kolunda öngörmeli ve en k›sa zamanda haya-
uygulayıcısıdır. çal›flmamalar›na ra¤men maske ve ta geçirebilme becerisini de kazan-
eldivenlerle dolaflmaya bafllad›.
mal›d›r. Olabilecekleri öngörme ve
Bu nedenle insan Baz›lar› maske ve eldivenlerini kul- k›sa zamanda flartlara uyum göste-
aklını kullanıp, land›ktan sonra çöpe atmak yerine rip en do¤ru davran›fllar› ortaya ko-
normal dışı sokaklara att›. Site içerisinde bile yabilme günümüz insan› için önem-
durumların insanlar birbirlerine selam› sabah› lidir ve temel e¤itimin bir parças› ol-
olabileceğini kesti ve sanki öcü görmüflçesine mal›d›r.
öngörüp, bu birbirlerinden kaçmaya bafllad›. Televizyonlarda “Survivor” izleyerek
durumlarda Baz› uyan›k(!) sat›c›lar mallar› fahifl bunlara haz›rlan›lmaz. Gerçek hayat
neler yapılması fiyatla satmaya bafllad›lar. Unutul- baflkad›r ve oyun de¤ildir. Bu neden-
gerektiğini mufl kolonyalar birden gözde olma- le okul ve evlerde verilen e¤itimlerin
stratejik olarak ya bafllad›. Tuvalet k⤛tlar›, makar- miad› dolmufl gözüyle bak›p, e¤itim
öngörmeli ve nalar ve sair yiyecekler raflarda bu- sistemimiz, test ve tost aras›na s›-
en kısa zamanda lunmaz oldu. k›flm›fl durumundan bir an evvel kur-
tar›larak yeniden milli bir seferber-
Sanki k›tl›k gelmifl gibi davranmaya
hayata geçirebilme bafllad› insan›m›z›n ço¤u. Baz›lar› likle her türlü hayatta kalabilmeyi
becerisini de ise di¤er uçta davranmaya bafllad›- ö¤retme zaman› gelmifl de geçmifltir
kazanmalıdır. lar. Yetkililer ‘toplu yerlere gitme- bile.
yin, 65 yafl üstü vatandafllar evde Her fleyde bir hay›r vard›r tabii almak
kals›n’ uyar›s› yapt› ama dinleyen isteyene. Görmek yetmez anlamak
kim? ‹badethaneler, AVM’ler, sahil- ve uygulamak gerekir do¤rular›. Bir
ler insanla dolmaya bafllad›. de insan›n “usd›fl›” bir varl›k oldu¤u-
Baz›lar› ibadet etmek için kapal› ca- nu bilip, her fleyi onun eline b›rak-
milerin zincirlerini k›rarak içeri bile mamak da gerekir.
girmeye çal›flt›lar. Toplu mesire ye- Tarih yeniden flekillenmeye bafllaya-
rine gidenler, hiçbir fley olmam›fl gi- cak sanki; daha önce milattan önce
bi dü¤ünlerde halay çektiler ve ce- ve milattan sonra derken flimdi, Co-
nazeler bile toplu flekilde kald›r›ld›. rona’dan önce (CÖ) ve Corona’dan
Gençlerin ço¤u, “Bana bir fley olmaz” (CS) sonra denilecek kan›mca…
mant›¤›yla söz dinlemediler ve ne ka- Hay›rl›s›…

80 KobiEfor Nisan 2020