Page 89 - KobiEfor-Aralık-2020

Bu bir felakettir. Meclisin acil toplanıp istihdam için
araştırma komisyonu kurması gerekiyor. Ne oluyor “Destek ve teşvikler yetersiz”
da insanlar hem eğitime hem de istihdama katılmı-
Pandemi sürecinde hayata geçirilen Ekono-
yor? Bu gençleri pandemide gelir seviyesi daha da
mik İstikrar Kalkanı programı ve ardından gelen
düşmüş olan insanlar finanse ediyor. Ayrıca TÜİK’in destek ve teşviklerin yeterli olmadığının altını
istihdam konusundaki rakamlarının sorgulanır hale
çizen Aziz Konukman, şunları söylüyor: “Sosyal
gelmiş olması kabul edilemez. TÜİK’i tartışılan ku-
koruma kalkanı çerçevesinde bugüne kadar top-
rum olmaktan çıkarmamız gerekiyor aksi halde sağ-
lam 41.4 milyar TL teşvik verildi. Milli gelirimizin
lıklı yol haritası çizemeyiz” diye konuşuyor.
2020’de gerçekleşme tahmini 4 trilyon 851 mil-
Ülkede bütçe açığının kontrol edilemediğini ve
yar TL idi. Verilen destek tutarı ise 41.4 milyar
dolayısıyla çifte açık ile karşı karşıya kalındığını
TL. Milli gelire böldüğümüzde yüzde 0.9 destek
aktaran Konukman, “4749 sayılı Borçlanma Yasası,
sağlanmış. Bu tabloya bakınca kalkan ifadesinin
torba yasa ile devre dışı bırakılıyor. Bu yasanın borç
yerinde bir tanım olmadığını görüyoruz. Yurtdı-
limitiyle ilgili 5. maddesi genel bütçe açığı kadar net
şında bu tür desteklere ‘helikopter para’ diyoruz.
borçlanmaya izin veriyor. Ayrıca iki istisna tanıyor. Bi-
Ama bizde ise ‘drone para’ denmesi daha uygun.
rinci yüzde 5’lik limit artırımını Maliye Bakanlığı’nın
Fakat görüyoruz ki vatandaşa ‘drone para’ veril-
oluruna bakıyor, ikinci yüzde 5’lik borçlanma hak-
mek yerine tam tersine IBAN numarası verilerek
kını Cumhurbaşkanlığı kararına bağlıyor. Bunun
vatandaştan para toplanmıştır.”
ötesinde kanun borçlanmaya izin vermiyor. Ancak
gelin görün ki sözünü ettiğimiz torba yasa ile kanun
geçici madde eklenerek limit aşılıyor. İstisnalarla
birlikte ulaşılan borçlanma limiti iki misli artırılı-
yor. Bunun adı yasa dışı borçlanmadır. Ayrıca böyle
olacaksa bütçe yapmaya gerek yok. Geçici madde
ile kanunun özünü oluşturan borçlanma limitlerine
istisnaya dayanan madde koyamazsınız. Meclisi bu
konuda duyarlı olmaya çağırıyorum” diye uyarıyor.
Net borçlanma limitinin artırılmasının aynı za-
manda net iç borç tutarının yükselmesi anlamı
taşıdığını aktaran Konukman, merkez bankasının olursa kurunuz dalgalı olacaktır. Finans piyasasına
bu durumda politika faizini yükseltmek riskiyle de entegre olunması hedefleniyorsa gereği yerine geti-
karşı karşıya kalacağını öngörüyor: “Bu bağ şu şe- rilmeli. Sermaye hareketleri serbest kalacak diyor-
kilde kurulacaktır: net dış borçlanma tutarı azaldığı sa hem kur hem faizi eş anlı belirleme sevdasından
için net iç borçlanma giderek yükselecektir. Bu ise vazgeçmeli. Ayrıca Merkez Bankası’nın bağımsızlığı
faizleri yukarı doğru çekecektir.” Konukman, bu titizlikle korunmalıdır. Çünkü Merkez Bankaları bu
durumda özel sektörün fonlama maliyetinin yükse- sistemde finansal piyasaların taleplerine göre dav-
lecek olması nedeniyle yatırım yapmaktan uzakla- ranmaya kurgulanmıştır. O nedenle her ülkede bu
şacağına, böylece tüm fonları kamunun tüketmek kurumun başına uluslararası finans çevrelerince
durumunda kalacağına işaret ediyor. Konukman bu akredite edilmiş insanlar seçilir.”
yaklaşımın aynı zamanda ekonomi için kırılma anla-
mına geleceğine değinerek görüşlerini şöyle aktarı- “Yeni KİT’ler kurulmalı”
yor: “İç borçların faizler üstüne yaratacağı olumsuz Ekonomist olarak sermaye hareketinin kontrolün-
durum nedeniyle özel sektörün yatırım yapma şansı den yana olduğunu dile getiren Konukman, kendi gö-
sıfıra düşer. Birçok işletme yatırım yapmak yerine iç rüşünü ise şöyle aktarıyor: “Merkez Bankası’nın ba-
borç senetleri alma kuyruğuna girecektir.” ğımsızlığını uygun görmüyorum. Siyasal iktidardan
bağımsız Merkez Bankası olmaz. Ama Merkez Ban-
“Ak Parti imkansız üçlemenin peşinde” kası, siyasi iktidarın kontrolünde ama araçlarında
Ak Parti’nin ekonomi politikasını ‘imkansız üçle- bağımsız olur. Bunun yolu da planlı ekonomidir. Yerli
me’ şeklinde tanımlayan Aziz Konukman, şu bilgileri üretime, yeniden ithal ikameye dayalı sanayi planı
veriyor: “Sermaye hareketleri serbest iken faizi para yapılmalıdır. Yeni Kamu İktisadi Teşebbüsler (KİT)
politikası ile belirleyebilirsiniz. Bağımsız para poli- kurularak kamu öncülüğünde planlama ile sermaye
tikası uygulayabilirsiniz. Ama aynı anda sabit döviz hareketlerinin kontrol edildiği, sabit kurun benim-
kuru takıntısı yaparsanız döviz rezervlerini eritecek sendiği bağımsız para politikasının izlendiği düzleme
kısıtlayamaya gideceğiniz düzenlemeler oluşur. Bu- geçebiliriz. Böyle bir ortamda hiç kuşkunuz olmasın
nun maliyetini Ağustos’ta görmüştük. Oysa sermaye toplumun üretim, istihdam, geçim kaygılarını dikkate
hareketlerinde serbest ve bağımsız para politikası alan bir finansman kuruluşu olacaktır.”
$UDOÜN KobiEfor 85