Page 88 - KobiEfor-Aralık-2020

(.2120à67

Ekonomist Prof.Dr. Aziz Konukman:

“Kronik sorunlar

büyüme modelinin sonucu”

Prof.Dr. Aziz Konukman, Türkiye’nin Örnek olarak cari açık, enflasyon ve
büyüme modelinin kronikleşen sıkıntıların istihdam sorununu gösteriyor.
ana nedeni olduğunu belirtiyor. Röportaj: Kader KARAÇAY YILMAZ

konomist Prof.Dr. Aziz Konuk-
man, Türkiye ekonomisinin
Epandemi sürecine kronikle-
şen ekonomik krizle girdiğini belir-
terek, “Ülkenin kronikleşen ekono-
mik sorunları aslında bir sonuçtur.
Bunun gerisinde izlenen dış ta-
sarrufa dayalı büyüme stratejisi
var. Yani kendi tasarrufunuza gü-
venerek büyüyemiyoruz. Bu da
sıcak paraya dayalı büyüme anla-
mına geliyor. Son zamanlarda bu
olanak da gitmiş durumda” diyor.
İhracat yapıldığı halde ülke ola-
rak sevinilemediğini kaydeden Ko-
nukman, yüzde 65 ithal girdilere
bağımlılık nedeniyle kazanılan dö- Aziz Konukman
vizin önemli bölümünün ithal gir-
diye harcandığını kaydediyor. Diğer
bir sorunun; büyüme stratejisine bağlı olarak gelişen dur. Önümüzdeki dönem maliyet itişli enflasyonu
cari açık olduğunun altını çizen Konukman, konuya daha net yaşayacağız. Buradan Türkiye İstatistik
ilişkin şunları söylüyor: “Cari açık dış kaynak kul- Kurumu’na (TÜİK) bir çağrıda bulunuyorum: Gir-
landığınız anlamına geliyor, kaçınılmaz bir sorun. di-Çıktı Tablosu, en son 2012’de yayımlandı. 2021’e
Ayrıca ‘cari açık finanse edildiği sürece sorun yok’ girerken bunun güncellenmesi lazım. Maliyet itiş-
ifadesi de çok anlamsız. Açık zaten finanse edildiği li enflasyon sürecinde bazı sektörlerde ithal girdi
için ortaya çıkmış.” bağımlılığı düşük bile olsa kur artışı fırsat biline-
rek fiyatlarını artırma durumu söz konusu olabilir.
“Maliyet itişli enflasyon başladı” Bunların izlenebilmesi için kur artışlarının sektörel
İthal girdilere bağlı sektörlerde kurdan kaynaklı fiyatlara etkisini bu güncelleştirilmiş tablo aracı-
olarak artışların kaçınılmaz olarak fiyatlara yan- lığıyla kamuoyuna açıklanması gerekir. Sonuçlar
sıdığını dile getiren Konukman, önemli bir uyarıda yayımlandığında hangi sektörlerde haksız yere fiyat
bulunuyor: “Kurdaki en ufak bir sıçrama ithal gir- artışının yapıldığı tespit edilmiş olacaktır.”
dileri pahalı hale getiriyor. KOBİ’lerin yakından iz-
lediği bir konu ortalama maliyettir. Çünkü maliyetin “İstihdam için komisyon kurulmalı”
üzerine kar marjı eklenerek fiyat oluşturulur. İthal Ülkenin kemikleşmiş sorunları arasına yüksek iş-
girdilere bağlı sektörlerde fiyat artışları gündeme sizliği ekleyen Konukman, milli gelirdeki yüzde 1’lik
geliyor; o da maliyet enflasyonu olarak karşımıza artışın aynı zamanda istihdama yüzde 1 etki yapması
çıkıyor. Türkiye’de bu süreç başlamıştır (Üretici fiyat gerekirken bu oranın (istihdamın milli gelir esnek-
artışı TÜFE’nin üzerinde). Ekim ayında TÜFE yıllık liği) çok gerisinde kaldığını hatırlatıyor. Konukman,
enflasyon 11.89 iken yıllık enflasyon Yurtiçi Üretici “Böyle olunca da sokaktaki insan büyümeyi hissede-
Fiyat Endeksi (YİÜFE) Ekim’de yüzde 18.20 oldu. Bu miyor, büyümeyi refah göstergesi olarak yorumlaya-
ileride gecikme ile TÜFE enflasyona yansıyacaktır. mıyor. TÜİK verisine göre; ne eğitimde ne istihdam-
Şu anda Türkiye’de yaşanan maliyet itişli enflasyon- da olanı işsizlik oranı yüzde 30.4’e çıkmış durumda.

84 KobiEfor $UDOÜN