Page 62 - KobiEfor-Aralık-2020
P. 62
(1'h675à<(/ 0(752/2-à 9( .$/à%5$6<21
Endüstri 4.0 çağında
işletmelerin kalite güvencesi:
Endüstriyel
Metroloji ve
Kalibrasyon
Endüstriyel üretim ve ticaretin sürdürülebilirliği, karlılığı ve verimliliği
güvenirliliği, kalitesi, ulusal için “endüstriyel metroloji ve
ve uluslararası standartlarda kalibrasyon” anahtar kelimeler.
gerçekleştirilebilmesi ve işletmelerin +D]ÖUOD\DQ 'HQL] <$1,.7$ú
etroloji ve Kalibrasyon kavramları, günü- Her ülkenin kendi şartlarına, bilimsel ve teknolojik
müzde hayatın her alanında kaliteli, ulusal alanlardaki gelişimine özgü ölçüm cihazları ve sis-
Mve uluslararası standartlarda üretim, hizmet, temleri bulunduğu belirtilen TSE açıklamasında, bu
ticaret gibi ekonominin yapıtaşlarının sürdürülebilir- nedenle uluslararası alanda bilimsel, teknolojik ve
liği ve güvenilirliğini sağlamak için önemli araçlar. ticari faaliyetlerde paralelliğin sağlanması amacı ile
Türk Standardları Enstütüsü (TSE), metroloji ve SI (Uluslar Arası Birim Sistemi) kabul edildiği, sevi-
kalibrasyon kavramlarının yaşamımızdaki önemi ve yesine ve sahasına bakmaksızın ölçme ile ilgili her
gerekliliğini şu sorularla vurguluyor: türlü faaliyetin, bir bilim dalı olan metroloji kavramı
• Doğru ölçmeyen bir teşhis veya tedavi cihazı ile ile tanımlandığı anlatılıyor.
muayene veya tedavi olmak ister misiniz?
• Pazardan aldığınız meyve sebzelerin bozuk bir Metroloji, Endüstriyel Metroloji ve
terazi ile tartılmasını nasıl karşılarsınız? Kalibrasyon nedir, ne için gereklidir?
• Yükseklik göstergesi hatalı bir uçakla yolculuk TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü, “Endüstriyel
etmek ister misiniz? Metroloji”yi şöyle tanımlıyor: “Endüstriyel metrolo-
• Hangi işadamı hatalı ölçen bir cihazdan dolayı ji, sanayide, üretimde ve testlerde kullanılan ölçüm
maddi ve manevi kayıplara kayıtsız kalabilir? cihazlarının, insanların hayat kalitesini korumak ve
• Evlerimizde elektrik, su ve doğalgaz gibi hiz- akademik araştırmalarda kullanılmak için yeterli se-
metlerin bedellerini tespit etmeye yarayan sayaç- viyede çalışmalarını güvence altına almaya yöneliktir.”
ların kullanılan miktardan daha fazla değerler gös- TSE ise metroloji ve ilgili kavramları şöyle tanım-
termesini kabullenebilir miyiz? lıyor: Metroloji: Bilimsel, Endüstriyel ve Kanuni (Le-
Ölçüm cihazlarının hayatımızdaki vazgeçilmez gal) Metroloji olarak üç dalda uygulanıyor.
yerini anlatan bu örnekler daha da çoğaltılabilir. Bilimsel Metroloji: Uluslararası geçerliliği olan
primer standardların ülke düzeyinde oluşturulması
Endüstriyel metroloji ve kalibrasyonun ile ilgili faaliyetleri kapsıyor. Türkiye’de bu konuda
önemi ve amaçları TÜBİTAK bünyesinde hizmet veren Ulusal Metroloji
Ölçüm cihazlarından elde edilen hatalı ölçüm Enstitüsü (UME) görevlendirilmiştir.
sonuçları; zaman, işgücü ve en önemlisi de prestij Endüstriyel Metroloj: Bilimsel metrolojinin faali-
kaybına neden olur. Doğru ve güvenilir ölçme faali- yetleri sonucu elde edilen primer standardlara izlene-
yetleri bilimsel, ticari, ahlaki ve sosyal boyutları olan bilirliği sağlanmış sekonder standadlarla endüstride
ve sağlanamaması kullanılan izleme ve ölçme cihazlarının kalibrasyonla-
durumunda ailevi, rının yapıldığı hizmet alanını kapsar. 132 sayılı kuruluş
toplumsal, bölgesel, kanunu ile TSE Endüstriyel alanda kalibrasyon hiz-
ulusal ve uluslarara- metlerinin yürütülmesi konusunda görevlendirilmiştir.
sı ilişkileri olumsuz Kanuni (Legal) Metroloji: Ticarete esas teşkil
yönde etkileyecek öl- eden ölçü ve kontrol aletlerinin kalibrasyonları ile
çüde öneme sahiptir. ilgilenir. Bu kategoriye giren tüm cihazlar mecbu-
58 KobiEfor $UDOÜN