Page 87 - KobiEfor_Mayis_2018

Yeniden yap›land›rmalara dikkat kur Türkiye’de iflletmele-
ri; hem faiz yükü aç›s›n-
Ekonomide son aylarda önemli bir geliflme var. dan hem de dövizde aç›k
Türkiye’nin önde gelen gruplar› borçlar›na karfl› pozisyonu aç›s›ndan vu-
bankalardan yeniden yap›land›rma talep ediyor. ruyor. Bu firmalar finan-
Gerçekten s›k›nt›lar› var m›? Bu taleplerin sektörel sal aç›dan zorland›klar›
yans›malar› olur mu? Erkin fiahinöz, flöyle yan›tl›- için yeniden yap›lanma
yor: “Grup ismi vermeye gerek yok ama bu durum istiyor. Borçlunun ala-
herkesi endifle ettiriyor. Türkiye’de reel sektörün cakl›yla meydan okudu¤u
–bankalar, merkez bankas› ve hane halk› d›fl›nda- bir dönemden geçiyoruz.
tamamen büyük ve KOB‹ ölçe¤i iflletmelerin net dö- Emsalleri de arka arkaya
viz borcu 210 milyar dolar. Bu büyük bir hadise. ‹fl- gelecektir. Bu durum
letmeler bu döviz borç yükünü 1.80’den 4.20’ye ka- bankalara ekstra kaynak
dar s›rt›nda tafl›d›lar. Ve zaten müthifl kur fark› za- yükü getirecektir. Dolay›s›yla KOB‹’lere aç›lan kay-
rar› yazd›lar. Karlar eridi ve art›k t›kand›. Yükselen naklarda daralmalar olabilir.”

Peki bankalar neden bu yöntemi sadece bir çeyrek sapar. Ama 2019’u aflmaz.”
tercih etti? Beklentileri oran›nda bir krizin gerçekleflmesi ha-
Erkin fiahinöz, Türkiye’nin kaynak ve tasarruf linde Türkiye’nin hasar almadan, büyüyerek ç›kmas›-
problemini hat›rlatarak, flu aç›klamay› yap›yor: “O n›n zor oldu¤unu aç›kl›yor. Çünkü 2013’ün May›s
nedenle yabanc› yat›r›mc›ya nas›l gelirsen gel yeter ki ay›ndan beri ekonomi d›fl› hadiselerle fazlaca zaman
gel diyoruz. Ama limitler bu kadar afl›lmal› m›yd›? kaybedildi¤ini düflünüyor; siyasi istikrar devam etse
Bana sorarsan›z afl›lmamal›yd›. 15 Temmuz’dan son- de Türkiye’nin d›flar›dan gelen krizden negatif olarak
ra KOB‹’ler krediye ulaflmada dondu kald›lar. Kredi etkilenece¤ini öngörüyor. fiahinöz, “Türkiye 2019’da,
Garanti Fonu ise bu dönemde deyim yerindeyse KO- 2008 ve 2009 y›l›nda yaflad›¤› küçülmeyi yaflayacakt›r,
B‹’leri ipten alm›flt›r. Ama flunu bilmek gerekiyor bu kez te¤et geçmeyecektir. GSY‹H’da yüzde 4- 5 ora-
KGF ile aç›lan kredilerden çok önemli boyutu yeniden n›nda bir küçülme yaflanacakt›r” diyor.
yap›lanmaya gitti.” Ekonomide yaflanacak bir zafiyet-
te güçlü kredi genifllemesinin tahsili gecikmifl alacak Mali disiplin eflittir kur istikrar›
olarak dönebilece¤i uyar›s›n› yapan fiahinöz, bunu Türkiye’de son dönemlerin en popüler konusunu
belirleyecek noktan›n da ekonomideki büyüme ra- kur oluflturuyor. fiahinöz, Türkiye’de mali istikrar›n
kamlar› olaca¤›n› paylafl›yor. Ekonominin yüzde 4.5-5 sadece ve sadece kur istikrar›yla sa¤lanaca¤›n› dü-
büyümeyi sürdürüp sürdüremeyece¤inin önemli ol- flünüyor. Kurun ayn› zamanda güven barometresi ol-
du¤unu aktaran fiahinöz, 2009’da yaflanacak global du¤unun alt›n› çizen fiahinöz, kurun yükselmesinin
bir krizin her noktada belirleyici olaca¤›n› öngörüyor. ayn› zamanda s›rt›nda 210 milyar dolar döviz borcu
olan özel sektörü ciddi etkiledi¤inin alt›n› çiziyor. Ve
2019’a dikkat, global kriz geliyor Merkez Bankas›’n›n kurun yükselmesini seyretme-
Erkin fiahinöz, 2019 y›l›nda küresel bir ekonomik mesi önerisinde bulunuyor. “Merkez Bankas› faiz yü-
krizin olaca¤›n› öngörüyor. Krizi neyin tetikleyece¤i- künü çok art›rmadan kura müdahale etmelidir. Ör-
ni flöyle anlat›yor: “Finansal piyasalar›n tamam›nda - ne¤in; geç likidite penceresini 17’ye çekerdim. Fonla-
bunu birçok göstergede takip ediyoruz- fiyat kazanç man›n tamam›n› da oradan yapmazd›m. Fonlaman›n
oranlar›nda tarihin en pahal› balonu var. Bu büyük tamam›n› biraz afla¤›daki pencereden yapard›m. Or-
(afl›r›laflm›fl) balon yat›r›mlara insanlar el paras›yla talama faizi bugünkü düzeyde tutard›m. Geç likitide
girmifller. Dolay›s›yla finansal piyasalardaki bu balon penceresini yukar› çekmek flu mesajd›r: ben yeri ge-
patlayacak. Daha net aç›klamak gerekirse; yat›r›mlar lirse bu anormal güçlü silah›m› kullanmaya haz›r›m.
çok yüksek maliyetli oldu. fiirket hisse senetleri fiyat- Bu dolar› alan yat›r›mc›da korku yarat›r. Merkez Ban-
lar›, devlet tahvili fiyatlar› balonlaflt›. Emtia fiyatlar› kas›’n›n bu korkuyu yeniden yaratmas› laz›m. Ayr›ca
hariç her yerde bunu görmek mümkün. Bafllang›ç MB’yi elefltiren taraftay›m. Bu sorunun yükseliflinde
yeri belli; ABD Borsa Endeksi. Burada bafllayacak çok kay›ts›z kalm›flt›r. Bunu anlamakta da zorlan-
sert türbülans veya düflüfl an›nda kendini gösterecek maktay›m.” fiahinöz ayr›ca MB’nin yönetiminde ban-
ve AB’ye s›çrayacakt›r. Türev ürünlerin önce yavafl ka CEO’sunun görev yapmas› gerekti¤ini savunarak,
yavafl sonra h›zlanarak patlad›¤› daha sonra ise flir- MB’nin faiz indirdi¤i veya kald›rd›¤›nda sonucunun
ketlerin finanslar›n› alt üst etti¤i gerçek anlamda bir görülmesi aç›s›ndan bu de¤iflimin avantaj sa¤layaca-
finansal deprem olacakt›r. Bu kaç›n›lmaz. Yan›l›rsak ¤›n› düflünüyor.
May›s 2018 KobiEfor 87