Page 86 - KobiEfor_Mayis_2018

EKONOM‹ST

Ekonomist Erkin fiahinöz:

“2019’da kriz var:

Türkiye küçülecek”

FED Eski Araflt›rma Grubu Direktörü imkans›z. fiahinöz, “Türkiye’nin
ve Ekonomi Yazar› Erkin fiahinöz, ekonomi göstergelerinde bozulmalar
2019 y›l›nda Amerikan borsa endeksi var. 2019 y›l›nda ülkenin minimum
kaynakl› ciddi bir kriz bekliyor. yüzde 4 küçülece¤ini düflünüyorum”
ABD ve AB’nin etkilenece¤i krizden uyar›s›n› yap›yor.
Türkiye’nin yara almadan ç›kmas› ise n Röportaj: Kader Karaçay YILMAZ
F ED Eski Araflt›rma Grubu Direktörü ve Eko- krizlerine güçlü girmiflti. Bunun güç unsurlar›ndan

nomist Erkin fiahinöz, 2019 y›l›nda yurtd›fl›
biri tek haneli yani yüzde 7-7.5 oran›ndaki enflasyon-
du. fiimdi ise kurdaki yükseliflin g›da kalemi üzerine
kaynakl› ciddi bir kriz bekliyor. Tezi haz›r...
Detayland›raca¤›z… Ama en son söyleyece-
mazot. Bunlar› ithal ediyoruz. Kur yukar› gidince g›da
¤imizi bafltan belirtelim; bu krizden Türki- yaratt›¤› etki var. Çünkü g›da girdisi tohum, gübre ve
ye’nin yara almadan ç›kmas› imkans›z. fiahinöz’e gö- fiyatlar› da yukar› gidiyor. Türkiye’nin ihracat› ithala-
re büyüme ve ihracat d›fl›nda genel olarak gösterge- ta ba¤l›. Seviniyoruz çok ihracat yapt›k diye. Ama bu-
lerde problemler var. nun karfl›l›¤›nda ithalat›m›z da art›yor. ‹thal
fiahinöz, iki gerçe¤i görmek gerekti¤ini belir- mallar kur yukar› gittikçe pahal›lafl›yor. Dola-
terek, “Türkiye ekonomisinin bankac›l›k ve dü- y›s›yla üreticinin girdi maliyetleri artt›¤› için
flük kamu borcu diye adland›rd›¤›m›z iki tane bizde enflasyon olarak geri dönüyor. Çekir-
güçlü iskeleti vard›. 1.5-2 y›ld›r bu iskelette bo- dek enflasyon Türkiye’de gelecekte enflas-
zulmalar var” diyor. fiahinöz, gördü¤ü s›k›nt›- yonun ne olaca¤›n› gösteren bir göstergedir.
lar› flöyle özetliyor: “Bankac›l›kta kredinin Bugün itibariyle de yüzde 12 civar›ndad›r. Gö-
mevduata oran› 150’ye ç›kt›. Yani sektör 100 rünür gelecekte tek hane olmas›n›n zor olu¤u-
lira mevduat topluyor dönüp bunu nu gösteriyor. Kur yukar› gidince enflas-
150 olarak krediye veriyor. Bu yon da yukar› gidiyor. Yüksek enf-
oran›n bu kadar yüksek olma- lasyon problemdir. Bir di¤er prob-
mas› laz›m. Normalde banka- lemimiz ise mali disiplindeki bo-
lar toplad›¤› 100 lira mevdua- zulmalard›r. 2006 ve 2016 aras›n-
t›n 80 liras›n› krediye verir da neredeyse yüzde 80 ç›pa atm›fl
geri kalan 20 liras›n› ise dev- Hazine iç borç çevirme oran›
let tahviline yat›r›r. Yani vard›. Hazine piyasaya 100 lira
devlete borç verirdi. Bu ya- borç ödüyor 80 lira borç al›yor-
p› de¤iflti. Dolay›s›yla ara- du. 20 lira da borç azalt›yordu.
daki bofllu¤u ise sendikas- Dolay›s›yla kamu borcu azd›.
yon ile dolduruyor, k›saca- fiimdi bu oran yeniden yüzde
s› borçlan›yor. Ayr›ca ban- 100’ün üzerine ç›kmaya baflla-
kalar›m›z a¤›rl›kl› Avrupa d›. Bu da devletin asl›nda özel
Birli¤i’nden k›sa vadeli sektörün kayna¤›na biraz reka-
borçlan›yor. ‹çeriye ise uzun bet yaratt›¤› anlam›na geliyor.
vadeli fon sa¤l›yor. Haliyle Kaynak s›k›fl›kl›¤›nda bir de sa-
bu bir vade problemi soru- hada devleti yo¤un görmek faiz-
nun karfl›m›za ç›kar›yor. Tür- lerin düflmesine engel olacak
kiye daha önce 2008 ve 2009 faktör olarak karfl›m›za ç›k›yor.”
86 KobiEfor May›s 2018