Page 130 - KobiEfor_Mayis_2018

SA⁄LIK

Mamografi

Sizi Korkutmas›n!

MedAmerikan T›p Merkezi Radyoloji Bölümü’nden
Dr. Nurten Andaç Baltac›o¤lu ile mamografi üzerine Dr. Nurten Andaç
konufltuk. Baltac›o¤lu

Birçok kad›n mamografiden korkuyor. Siz, ren bir kad›n›n al-
“Mamografi sizi korkutmas›n” diyorsunuz. d›¤› toplam doz,
Neden? 20-40 rad aras›n-
Mamografi X ›fl›n› kullan›larak memeyi görüntü- dad›r. Bununla bir-
leyen özel bir alettir. 40-65 yafl aral›¤›nda y›lda bir, likte, meme kan-
65 yafl›ndan sonra 2 y›lda bir meme kanseri tara- seri teflhisi sonra-
mas›nda kullan›lmaktad›r. s›nda baz› hastalara radyoterapi yap›lmakta ve bu
Standartlara uygun yap›lan çekimlerde al›nan tedavi s›ras›nda yaklafl›k 5000 rad doz verilmektedir.
dozun zarar›, ihmal edilecek derecede düflüktür. Öte yandan, günlük yaflant›m›zda vücudumuz
Günümüz dijital cihazlar›nda verilen doz oldukça az sürekli radyasyona maruz kal›rlar. Do¤al radyas-
olup, görüntü kalitesi özel bilgisayar yaz›l›mlar›yla yon kaynaklar›n›n bafl›nda toprak ve günefl gelir.
art›r›lmaktad›r. Tüm canl›lar y›ll›k ortalama 2.8 msv radyasyona
Mamografi tetkiki teorik olarak -ionizan ›fl›n kul- maruz kalmaktad›r. Bu miktar›n yüzde 85’i do¤al
lan›ld›¤› için- kanser oluflumunu tetikleyebilir. Yak- kaynaklardan yani topraktan, güneflten ve uzay-
lafl›k 1 milyon mamografi 1 kanser tetiklerken, dan gelen kozmik ›fl›nlardand›r. Ülkemizde toprak
yaklafl›k her 100 mamografiden birinde kanser ya- radyoaktivitesi en yüksek bölgeler Erzincan, Hak-
kalanmaktad›r. Yani yarar, zarar›n 10.000 kat›d›r. kari, Karaman, Artvin, Rize ve Trabzon illerinde-
Günde 1-2 adet sigara içmenin akci¤er kanserini dir. Yani bu flehirlerde yaflayanlar günlük hayatla-
tetiklemesi ihtimaliyle y›lda bir tarama mamografi- r›nda daha yüksek radyasyona maruz kalmakta-
si yapt›rarak meme kanseri olma ihtimali birbirine d›r. Do¤al kaynaklardan al›nan radyasyonun geri-
benzerdir. ye kalan yüzde 14’ü t›bbi ›fl›nlamalar ve yüzde 1’i
Mamografi ile al›nan ortalama radyasyon dozu de insan yap›m› unsurlardan kaynaklan›r. Tek bir
her bir çekim için 0.1-0.2 rad olarak bilinir. Buna k›talararas› uçak seyahatinde maruz kal›nan rad-
göre 40-90 yafl aras›nda düzenli mamografi çekti- yasyon miktar› y›ll›k kontrol mamografi çekiminde
al›nana benzerdir.
Mamografi çektirme s›ras›nda s›k›flt›rma ifllemi,
zannedildi¤i kadar çok can yakacak düzeyde de¤il-
dir. Kompresyon ifllemi, al›nan doz miktar›n› belir-
gin ölçüde azalt›r. Günümüzde bu ifllem memenin
büyüklü¤üne göre cihaz taraf›ndan otomatik yap›l-
makta ve çekim bitince derhal sonlanmaktad›r. S›-
k›flt›rma ifllemi protezli memelerde de güvenle uy-
gulanmaktad›r. Bu ifllem memede kal›c› esneklik
kayb› veya dokuda zedelenme oluflturmaz.
Sonuç olarak, mamografi meme kanseri görül-
me s›kl›¤›n›n yüksek ve erken tan›yla tedavi edile-
bilir kanser tiplerinden biri olmas› nedeniyle hepi-
miz için çok önemlidir. Unutmayal›m ki rutin tara-
madan görece¤imiz fayda yüz güldürücüdür. Kork-
mayal›m ve düzenli mamografi yapt›rarak yaflam›-
m›z› güvence alt›na alal›m.

130 KobiEfor May›s 2018