Page 59 - KobiEfor_Ocak_2018
P. 59
KobiEfor: Madalyonun di¤er yüzüne bakarsak miyor. Reel sektör ve ekonomi yönetimi yüzde 5.5
büyüme sa¤lanacakt› mevcut bankac›l›k büyümenin yakalanaca¤›na inan›yor. Ben de bu gö-
sektörünün yap›s› m› buna engeldi? rüfle kat›l›yorum. Yeter ki ihracat devam etsin.
Kerem Alkin: Bir ekonomist olarak benim elefltir-
di¤im husus var. Türk bankac›l›k sektörünün içinde KobiEfor: ‹hracatta ise 155 milyar dolar
yer ald›¤›, dünya bankac›l›¤› için uygulanmakta olan ç›kmaz› var… Bu sarmal hangi irade ile
uluslararas› bankac›l›k kriterleriyle ilgili. Biliyorsu- k›r›labilir?
nuz; ‹sviçre’nin Basel kenti merkezli bir uluslararas› Kerem Alkin: O sarmal›n k›r›lamama nedeni sa-
ödemeler bankas› var. Bu banka 1970’lerden bu yana dece yüksek teknoloji ürünlerinin yeterince ihraç
dünya bankalar›n›n uymakla yükümlü olduklar› ku- edememesiyle alakal› de¤il. Türkiye dünya ekono-
rallar› belirlemekte. Bunun ilki Basel I idi. 1990’larda misinin karfl›s›na sadece 6 bin civar›nda ürünle ç›-
Basel II’yi getirdiler. Basel II gariptir ‘ben anlamakta k›yor. Güney Kore 12 bin, Çin ise 20 bin ürünle re-
zorlan›yorum’; KOB‹’leri ve reel sektörü destekle- kabet ediyor. Türkiye’nin 6 bin ürünü acil olarak 10
mek yerine bireysel bankac›l›¤›n önünü gere¤inden bine ç›kar›rken onun içinde en az bin 500 tane mal
fazla açan anlay›flla yap›lm›flt›r. Tüm dünyay› olum- daha ileri teknoloji üretilen mallar olmal›. ‹hracat-
suz etkileyen mortgage krizi de bu anlay›fl›n sonucu- ta orta teknoloji tuza¤›n›n içindeyiz.
dur. Basel III’ün felsefesinde de uluslararas› banka-
c›l›k kriteri aç›s›ndan reel sektör kredilerine, motive KobiEfor: Ekonomide en önemli s›k›nt›y›
edecek reel sektör kredilerine önemli rahatlamalar nerede görüyorsunuz?
getirecek anlay›fl pek yoktur. Bankac›l›k sektörümüz Kerem Alkin: Türkiye’de enflasyon de¤il maliyet
reel sektöre kredi kulland›r›rken bu uluslararas› ku- enflasyonu sorunu var. Çünkü ne yaz›k ki 3 y›l içinde
rallara gelip t›kan›yor. Bu birinci konudur. ‹kinci ko- TL’nin kurlar karfl›s›nda yaklafl›k yüzde 26 oran›nda
nu ise; TL cinsinden mevduat› motive etmek gereki- de¤er kaybetmesini engelleyemedi¤imiz için 7 puan-
yor. Son dönemde toplam mevduat içinde dövizin l›k negatif enflasyon etkisi var. Türkiye’nin maliyet
a¤›rl›¤› art›yor. Daha önce hane halk›na döviz cinsin- enflasyonu s›k›nt›s›n› muhakkak çözmesi laz›m. Bu
den kredi kulland›rma yasaklanm›flt›. Çok önemli ve sadece Merkez Bankas› ile yap›lacak ifl de¤il. Ham-
baflar›l› ad›md›. fiimdi döviz cinsinden geliri olmayan madde, istihdam, enerji maliyetlerine dikkat edilme-
KOB‹’lerin de bundan sonra döviz cinsinden kredi li. Ayr›ca bunlara ilaveten finansman maliyetleri ko-
kullanmama konusunda ek bir önlem geliyor. Do¤ru nusunda bir fleyler yapabilirsek maliyet enflasyonu-
bir karard›r. nu dizginlemifl oluruz. Maliyet enflasyonu dizginlene-
mezse 2018 y›l›nda Türkiye’nin ciddi bir enflasyon so-
KobiEfor: 2018’de büyüme ne olur? runu olabilir. Burada kritik konu kur istikrar›d›r.
Kerem Alkin: 2018’de reel sektör büyüme konu-
sunda herhangi bir endifleye sahip de¤il. ‘Önümüzü KobiEfor: Ak Parti’nin iktidara geldi¤inde
göremiyoruz’ ifadeleri do¤ru de¤il. Zaten finans 1 TL 1 Dolar felsefesi neden bu dönem
sektörü her zaman daha kötümser reel sektör ise yürütülemiyor?
daha iyimser olmufltur. 2 ayd›r Anadolu’yu dolafl›yo- Kerem Alkin: Türkiye ortaya koydu¤u reformlar-
rum. Ve 2017’den farkl› bir hava görmüyorum. Reel la, büyüme baflar›lar›yla dünya ekonomisinde yat›-
sektör ciddi manada riske karfl› süreçleri nas›l yö- r›m anlam›nda bekledi¤inden fazla çekim merkezi
netmesi gerekti¤i konusunda kültür oluflturmufl oldu. Özellikle 2004 ve 2008 aras›nda tarihinin en
durumda. Finans sistemi de KOB‹’den ders alarak fazla dövizini çekti. Merkez Bankas› piyasaya giren
kriz yönetimi ve belirsizlikte morali yüksek tutma afl›r› miktardaki dövizi sat›n alarak TL’nin de¤erini
metodolojisi ö¤renmeli. Ama Türkiye’den kaynak- yabanc› paralar karfl›s›nda yönetme konusunda çok
lanmayan konjonktüre ba¤l› geliflmeler oldu¤u bir baflar›l› olamad›. O zaman ciddi rezerv toplama
gerçek. ABD Baflkan› Donald Trump’›n ‘Ulusal Gü- hamlesi yap›p oray› rezervi toplarken TL’nin dolar
venlik Raporu var. Kudüs olay› var. Bu meseleler karfl›s›nda afl›r› de¤erlenmesini engelleyebilirdik.
Türkiye ile alakal› de¤il. Dünya ekonomi politi¤i ye- O dönem çok teknik kavgalar ettik. MB’nin yüksek
niden yap›lanmadan geçiyor. Türkiye dahil bu sü- faiz düflük kur sarmal›ndan MB’ye baflkan olan
reçte yeniden pozisyonlanma sürecindeler. ABD ve Durmufl Y›lmaz kurtard›. Cesaretli davran›p kurlar›
bir grup bat›l› ülke bundan 15 y›l öncesine kadar afla¤›ya çekti. TL’nin döviz karfl›s›nda normalize ol-
dünya ekonomisi ve siyaseti belirlerken flimdi Rus- mas›n› sa¤lad›. Daha sonra içerideki baz› olumsuz
ya, Çin, Hindistan ve Türkiye gibi ülkeler bölgelerin- geliflmeler, FED’in para politikas›n› sertlefltirme
de önemli oyuncular. Bu hazmedilemiyor; uluslara- politikas› TL’nin yabanc› paralar karfl›s›nda gere-
ras› siyasete baz› gerginlikler olarak yans›yor. Dola- ¤inden fazla de¤er kaybetmesi sonucunu getirdi.
y›s›yla 2018’de KOB‹’leri çok farkl› bir tablo bekle- Bu olaylar TL’ye en az 1.1 liral›k negatif etki yapt›.
Ocak 2018 KobiEfor 59