Page 87 - KobiEfor_Aralik_2014

du¤undan ve stratejik konumda durdu¤undan, Ga-
gavuzya’nun da önemi artm›fl. Bu yüzden, Bulga-
ristan, Romanya, Almanya, Fransa, ‹spanya, ‹talya
mallar›n› Beyaz Rusya, Rusya ve Avrupa’ya bura-
dan göndermeyi tercih eder olmufl.
Formuzal, Türkiye’nin daha fazla yat›r›m yap-
mas›n› arz ettiklerini vurguluyor, “Türkiye ile Mol-
dovya aras›nda vize sorunu da çözüldü, vize prob-
lemi de yok, kan kardafllar›m›z art›k gelsin, bizim
ülkemize de yat›r›m yaps›n, bizim de ürünlerimiz-
den de als›n, bizim insanlar›m›z çal›flkand›r, kali-
teli üretimlerimiz var, kan kardafllar›m›z bizden
elini çekmesin, bizi unutmas›n, say›m›z az ama biz
de Türk’üz biz de var›z” diyor.
Mesela vatandafllar›m›z›n ço¤u tatilini Türki-
ye’de yap›yor. Biz Türkiye’yi tercih etmelerini sal›k
veriyoruz. Her y›l Moldovya’dan ve Gagavuzya’dan
70 bin insan›m›z tatil için Türkiye’yi tercih ediyor.
Gagavuzya’n›n flaraplar› çok kaliteli oldu¤undan,
Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna ve Kazakistan’da
çok sat›l›yormufl. Avrupa’da en iyi k›rm›z› yumuflak
ve kaliteli flarap Gagavuzya’da varm›fl. “Türkiye’de
bizden als›n, bizim flarab›m›z› da tan›s›n” diyorlar.
Eskiden, Moldova flaraplar› buradan al›r kendi eti-
ketini basar, Fransa’ya satarm›fl. Fransa’da kendi
etiketini basar Rusya’ya satarm›fl.
Al›flverifllerinin ço¤unu Türkiye’den yap›yorlar.
“Biz de kan kardafllar›m›z›n bizden al›flverifl yap-
malar›n› bekliyoruz” diyorlar. Yat›r›m altyap›s› için
de¤iflik projeler gelifltirdiklerini bu projeleri h›zla
hayata geçirmeye çal›flt›klar›n› dile getiriyorlar.
Bu gün Moldovo’da 250 civar›nda Türk firmas› bu-
lunuyormufl. Bunlar›n 65 tanesi Gagavuzya’da fa-
aliyet gösteriyormufl. Moldova’da ki Türk firmas›
sermayesi ise 315 milyon dolar civar›ndaym›fl. Bu
hedefin 1 milyar dolara ç›kar›lmas› en büyük arzu-
lar›. Gagavuzya’da yat›r›m yapan Azeri ifladamlar›
da var. Azerbaycan’da okuyan Gagavuz gençleri de
var. Azerbaycan’›n da çok yard›mlar› olmufl. Karfl›-
l›kl› dil, tarih, fliir program› toplant›lar›na kat›l›yor-
larm›fl. Azerbaycan Moldova’daki ba¤lardan ye-
meklik ve flarap üzümlerini al›p ileri teknoloji ile m›fl. Brezilya Gagavuzlar›’n›n yafll›lar› Türkçe dil-
iflliyorlarm›fl. Gagavuzlar’›n Türk kardafllar›ndan lerini kullan›rken gençler dilini bilmiyormufl. Ad-
bir iste¤i de “Burada herfley do¤al ve organik, in- lar›, soyadlar› Rusça oldu¤undan ulafl›lmas› biraz
sanlar›m›z e¤itimli ve meslek sahibi, bu özellikle- güç olmufl. Amerika’da 3 bin Gagavuz oldu¤u da
rini yaban ellerde geri hizmetlere itilerek kaybet- dile getiriliyor. Ama henüz Avrupa Birli¤i’ne (AB)
mek istemiyorlar, üstelik bu körelme kendilerine girmemifller. Gagavuzya’n›n AB’ye girmesi Mol-
de ülke ekonomilerine de zarar veriyor, Türkiye dovya sayesinde olacak ama Gagavuzlar’›n korku-
buraya yat›r›m yaps›n, biz mesle¤imizi ve üretken- su; Moldovya AB’ye girerse Gagavuzlar’›n asimi-
li¤imizi paylaflal›m, hem de yurdumuzda kalal›m” lasyonu ve yok olma tehlikesiyle karfl› karfl›ya ka-
diyorlar. “Bizim yaflam standart› alt›nda insanlar›- lacaklar›. Bu yüzden tüm dilekleri ilkin Türkiye’nin
m›z var, kimseden para yard›m› istemiyoruz, bize AB’ye girmesiymifl. Üstelik de AB’nin Rusya alan-
yat›r›m yap›n, bizimle ticaret yap›n biz kendi insa- lar›na göz dikmesine de hofl bakm›yorlar. AB’ye
n›m›za eme¤imizle bakar›z” diyorlar. girme konusunda Gagavuzlar çat›flma istemiyor.
Gagavuzya ekonomisine daha çok katk› d›flar›da “Biz düflman aram›yoruz, biz varolmak istiyoruz,
çal›flan nüfusundan geliyor. Nüfusun 18 bini Rus- biz onurlu, çal›flkan, üretken bir milletiz, biz ken-
ya’da çal›fl›yor. Ayr›ca Rusya’da 25 bin, Ukrayna’da dimize düflman aram›yoruz, dost ar›yoruz, Moldo-
60 bin, Türkiye’de 10 bin, Brezilya’da 3 bin, Bulga- va AB’ye girmek için Rusya ile çekiflmemeli, niha-
ristan ve Yunanistan’da yerleflmifl Gagavuzlar var- yetinde bizim köklerimiz buradad›r” diyorlar.
Aral›k 2014 KobiEfor 87