Page 130 - KobiEfor_Subat_2013

Sa¤l›k

Kolon (Kal›n Ba¤›rsak)

Kanseri Önlenmesi

Dan›flman›m›z ve Yazar›m›z Dr. Gülsemin Gülo¤lu,
VKV Amerikan Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden
Dr. Gülsemin Gülo¤lu
Dr. Yekta Kiflio¤lu ile kolon (kal›n ba¤›rsak) kanserinin guloglu_g@yahoo.com
önlenmesi üzerine konufltu.

Kolon kanseri önlenmesi ne demektir? lonoskopi ile ç›kar›lmas› gerekir.
Kolon kanserinin önlenmesi, doktorlar l Baryumlu kolon grafisi- Bu test için
taraf›ndan kanser oluflmadan önce kanser de ba¤›rsak temizli¤i gerekir, anüsten bar-
olma riskini ortadan kald›r›lmas› için yap›- yumlu s›v› verilir, film çekilir. Son y›llarda
lan tarama yöntemlerinin uygulanmas›d›r. kullan›lmamaktad›r.
Bu tarama herhangi bir yak›nmas› olmayan l D›flk›da gizli kan araflt›r›lmas›- Labo-
veya kendisinde kanser olmas›n› düflündü- taruvar hatas›n›n çok oldu¤u bir yöntem-
recek herhangi bir sebebi olmayanlara yap›- dir. Tek bafl›na tarama yöntemi olarak kul-
l›r. Amaç kansere sebep olacak poliplerin lan›lmaz.
ç›kart›lmas› veya bafllam›fl kanserin prob- l D›flk›da DNA testi- Pahal› ve pratikte
lem yaratmadan veya geliflip yay›lmadan pek kullan›lmayan bir yöntemdir.
erken dönemde yakalanmas›d›r.
Dr. Yekta Hangi testi seçmeliyim?
Kolon kanseri tarama testleri nelerdir? Kiflio¤lu Bu konuda do¤ru karar› verecek kifli
l Kolonoskopi- Kolonoskopi doktorun doktorunuzdur, ancak hangisi olursa olsun
kal›n ba¤›rsa¤›n tamam›n› görmesini sa¤lar. Kolonoskopi hiç tarama yapt›rmamaktansa mutlaka birini yapt›rman›z
öncesinde ba¤›rsa¤›n›z› temizlemeniz gerekir. Bunun için gerekir.
size verilecek olan s›v›y› içerek su gibi ishal olur ve defa-
larca tuvalete gidersiniz. Kolonoskopi s›ras›nda sakinleflti- Kimlerin tarama yapt›rmas› gerekir?
rici bir ilaç ile uyur ve ifllemi hat›rlamazs›n›z. ‹fllem ortala- 50 yafl›na gelmifl herkesin mutlaka kolon kanseri tara-
ma 15-20 dakika sürer. Doktor esnek bir tüp ile anüsten mas› yapt›rmas› gerekir. Ancak ailesinde kolon kanseri
girerek tüm ba¤›rsa¤›n›z› inceler. Tüpün ucunda kamera olanlar veya kanser riskini art›ran hastal›klar› olanlar (Ko-
mevcuttur. Doktor ba¤›rsa¤›n›z› rahatl›kla inceleyebildi¤i lit gibi) bu taramaya daha erken yaflta bafllamal›d›rlar. ‹lk
gibi ayr›ca tüpün içindeki kanallardan gönderilen ekip- kolonoskopideki bulgulara göre de¤iflmekle birlikte 1 ile
manla ba¤›rsak içindeki polip veya anormal dokular teda- 10 senede bir tekrar› gerekir.
t
vi veya tan› amac›yla ç›kar›labilir. Genel olarak çok güven- Ayr›ca ba¤›rsak kanseri riskini azaltmak için flunlara
li olan bu ifllemde 1/1000 oran›nda kanama veya ba¤›rsak dikkat etmenizde fayda vard›r;
delinmesi riski vard›r. l Sigaray› b›rak›n.
l Sigmoidoskopi- Ayn› yöntemle l Alkol al›m› kolon kanser riskini art›r›r.
kal›n ba¤›rsa¤›n son 40-50 cm’inin l K›rm›z› et tüketimi kolon kanser riskini art›rabilir.
incelenmesine denir. Kolonoskopiye l Sebze, meyve ve lifli besinler tüketin.
göre avantaj› bir gün önce yap›lan l Vitamin D kolon kanseri riskini azaltabilir.
barsak temizli¤ine gerek yoktur. l Kalsiyum 700 mg/gün al›nmas› kolon kanseri riskini
l Sanal kolonoskopi- Tomografi azaltabilir, ancak 2000 mg/gün prostat kanser
ile çekilen filmler ile yap›lan bir ince- riskini art›r›r.
lemedir. Dezavantajlar›, l Özellikle alkol alanlarda Folik asit al›nmas› kolon
ba¤›rsak temizli¤i gere- kanseri riskini azalt›r.
kir, radyasyon al›n›r, a¤r›- l Fiziksel aktivite ve fazla kilolar›n verilmesi
l›d›r, polip saptan›rsa ko- kolon kanseri riskini azalt›r.

130 KobiEfor fiubat 2013