Page 77 - KobiEfor_Kasim_2013

çabalar› göstermiyor. Ama bu araç gereç eksikli¤in-
den de¤il vizyon eksikli¤inden kaynaklan›yor. Yani
bir zihniyet devrimi gerçeklefltirilmeli. Ama bu de¤i-
flimi görmüyorum. Orta Vadeli Program haz›rlan›yor.
OVP büyük oranda Avrupa yap›sal uyum kapsam›n-
da yap›lan kanunla vecibe haline geldi. Bu program-
lar büyük oranda tutarl›l›¤›yla önemlidir. O tutarl›kta
zorlan›nca s›k›nt› olur. Bu programda flimdi iç tasar-
ruf a盤›n›n özendirilmesi a¤›rl›¤› var. Say›n Ali Ba-
bacan diyor ki; ‘tasarrufta en dipteyiz.’ Yani Türkiye
asl›nda yüzde 10’a tasarruf olarak bakm›yor. Türkiye
cari a盤›yla kalk›nmas›n› finanse ediyor.

O zaman cari a盤›n ‘sürdürülebilir’ oldu¤u
ifadelerine ne diyorsunuz?
Kenan Mortan: Önlem al›nmad›¤› sürece önlem
al›nm›fl diyemeyiz. Ali Babacan bir gönüllülük kam-
panyas›na ça¤›r›yor ve diyor ki; ‘Daha az tüketin tak-
sitle almay›n.’ Taksitle al›m› kald›rm›yorsan›z, 3 tane
kredi kart› üzerinden borçlanmaya engel olam›yorsa- de. Çünkü bu ülkelerin de kendine göre yabanc› ser-
n›z, demek ki önlem alm›yorsunuz. Geçen y›l büyü- maye girifli var. Servis sektörü belli bir oranda gelifl-
menin sürükleyici motoru hane halk› tüketimiydi. mifl. Yoksulluk s›n›r›nda olanlar›n geliri belli bir
Dolay›s›yla hiçbir siyasetçi tüketime kötü bir fley di- oranda artm›fl. Yani sorun yokmufl gibi gözüküyor.
yemez. Problem bizde. ‹hracat bu kadar artt› denil-
di¤inde zemini kaybediyorsunuz. Ben her hafta Per- Kral›n ç›plak oldu¤u bilinmiyor mu?
flembe günleri kendimce önemli bir ifl yap›yorum. Kenan Mortan: Siyasetin d›fl›nda bir pencereden
Londra ç›k›fll› The Ekonomist Dergisi’ne baka- bakarsak; bu süreç bir ülke tercihidir. Türki-
r›m. Arka sayfas›nda dünya ekonomisi kö- FED ye’nin ikinci ligden birinci lige ç›kma konu-
flesi var. Önce bir Türkiye’ye bakar›m: karar› sonras› sunda tercihsizli¤i var. 2000 y›l›nda ya-
orada 3 rakam önemlidir. Cari aç›k, 10 y›ll›k hazine p›sal reformlarda s›çrama yapt›racak
büyüme performans› ve 10 y›ll›k va- borçlanmas› neredeyse durum vard›. Kamunun bu noktada
deli hazine borçlanmas›n›n yüzde yüzde 10’u yakal›yordu. Bu sorumlulu¤u önemli. Kamu Çin ör-
kaçtan yap›ld›¤›. FED karar› sonra- ne¤inde oldu¤u gibi özel sektörün
s› 10 y›ll›k hazine borçlanmas› ne- s›k›nt›d›r. K›saca sürdürülebilirlik önünü açmal›. Ama Türkiye’de bir
redeyse yüzde 10’u yakal›yordu. konusunda Türkiye’de bir s›k›nt› t›kanma oldu¤u kesindir. Bu t›-
Bu s›k›nt›d›r. K›saca sürdürülebilir- var. Paradigmay› kanmaya Ar-Ge ve inovasyon çer-
lik konusunda Türkiye’de bir s›k›n- de¤ifltirmedi¤imiz için günü çevesinden bakarsak; hem teknik
t› var. Paradigmay› de¤ifltirmedi¤i- kurtarmaya odaklan›yoruz. olarak bürokrasi yap›s›nda ve kural-
miz için günü kurtarmaya odaklan›- Türkiye’de do¤ru gündem larda bir s›k›nt› var, hem de Anadolu
yoruz. Türkiye’de do¤ru gündem yap›- yap›sal reformlar naturas›ndan gelen kolayc›l›k gelene¤i
sal reformlar olmal›. olmal›. bulunuyor. Yani kolayc›l›k gelene¤i bir
anlamda yap›sal reform sürecini tetiklemedi-
Yap›sal reformlar için ne yap›lmal›? ¤i için çeflitli fonla engellenebiliyor. Bu arada özel
Kenan Mortan: Yap›sal reformlar için ‘kral ç›plak’ sektörü bir blok olarak görmemek gerekiyor. Birinci
denilmesi gerekiyor. Örne¤in bir gümrük kap›s›nda ve ikinci 500 aras›nda ciddi fark var. 2002 y›l›ndan
s›rf vardiya de¤iflikli¤i var diye bir TIR’›n 1 saat bek- bu yana ‹SO’nun ilk 500 iflletmesi uluslararas› ifl bö-
letilmemesi gerekti¤i gibi. Çünkü 1 saat rekabet lümüne yeniden eklemlendi. Ama ikinci 500 için, ya-
avantaj›d›r. Haydarpafla Liman› gibi stratejik bir nok- ni KOB‹’ler için bunu söyleyemeyiz. ‹lk 500 için fon
tada liman tahliye ifllemlerinin k›sa sürede yap›lma- bulmak sorun olmad› ama flimdi para bollu¤u bitiyor,
s› gerekiyor ki; rekabet avantaj› sa¤lans›n. Yani T›- maliyetler yükseliyor. Bu dönem, FED kararlar› sonra-
naz Titiz’in dedi¤i gibi; kök sorunu bulmadan soru- s› bu para bollu¤unun bitece¤ini ve maliyetlerin yük-
na çözüm sa¤lanmaz. Kök sorun; yap›sal reformlar- selece¤ini görece¤iz.
d›r. Bunun çözümü ise zihniyet devriminden geçer. Anlaml› bir noktaday›z. Bu dönemi bir f›rsat ola-
Çünkü zihniyet devrimi bu kümede yer al›p alma- rak görüyorum. Özellikle bu fonlara yeteri kadar ek-
makla ilgilidir. Bu noktada ‘Orta Gelir Kapan›’na dik- lemlenemeyen KOB‹’lerde bu dönem avantajlar sa¤-
kat çekmek laz›m. Orta Gelir Tuza¤› de¤il Kapan›. lanabilir. Kolay uyum sa¤layan, esnek, iflletme yeti-
Kapana girer ve ç›kamazs›n›z. Türkiye 12-13 y›ld›r bu lerinin h›zl› oldu¤u KOB‹’ler de bu dönem sormaya
kapan›n içinde. Sadece Türkiye de¤il; Brezilya, Hin- bafllayacak. Bu da iflletmeler aç›s›ndan bir f›rsata
distan, Meksika gibi ülkeler de bu s›k›nt›n›n içerisin- dönüflebilir.
Kas›m 2013 KobiEfor 77