Page 81 - KobiEfor_Mayıs_2012
P. 81
y›n. Türkiye’nin küresel oyuncu olmas›n› engelleme- mal›d›r. Oysa AB ve IMF deste¤i ile ayakta duran ‹z-
ye çal›fl›yor. Böyle bir lobinin oldu¤unu söylemek landa, ‹rlanda gibi ülkelerle ayn› kategorideyiz.
komplo teorisi de¤il. Küresel krizde gördük, sanki
kriz Türkiye’de olmufl gibi yay›nlar yap›ld›. Vatandafl Hükümet neden h›zl› büyümeyi engellemek için
korktu¤u için 2009’da yüzde 4.7 küçüldük. Bu kü- ekonomiyi so¤utma politikas› izlemifltir?
çülmenin nedeni lobidir. Bu lobi siyasi istikrara kar- Cari a盤›n yüksekli¤i nedeniyle hükümet böyle
fl› da savafl vermifltir. bir karar ald›. Hükümetin ald›¤› karar ne kadar do¤-
rudur, tart›fl›l›r. Çünkü dünya ekonomisinde gerile-
Küresel kriz devam ediyor, Türkiye ekonomisi için me var. Dünyada toplam büyümenin bu y›l yüzde 4
özel sektörün borçluluk oran› gözönüne al›nd›¤›nda olmas› bekleniyordu, bu rakam yüzde 3.3’e çekildi.
bu bir risk de¤il midir? Böyle bir durumda iç piyasada daralma karar› al-
Büyüme oran› Türkiye için 2012’de yüzde 4’tür. mak do¤ru mu, bunu rakamlar gösterecek. Zaten bu
Bu da yumuflak inifl yap›laca¤› anlam›na geliyor. ilk 3 ayda belli olur. Bak›yorsunuz Çin büyüyor.
Riskler yok mu? Var. Ama kamuda mali disiplin uy- Çin’in ihracat›n› irdelersek; art›k geliflmekte olan ül-
guland›¤› sürece k›r›lgan bir yap› olmaz. Cari aç›- kelere yo¤unlafl›yor. Türkiye de buna göre plan
¤›n nedeni özel sektördür. Özel sektörün yapmal›. Çünkü dünyada yaflanan bir kriz
k›sa vadeli yurtd›fl› borçlanma oran› 74 Türkiye’de midir yoksa dönüflüm müdür, bunu gör-
milyar dolar. Ama bu borcu yapan mek gerekiyor. Bu geliflmifl ekonomile-
özel sektör, bunu teminat gösterme- tasarruf a盤› oldu¤u rin krizidir. Art›k büyümüyor, tükeni-
den yapamaz. Hiçbir yabanc› ban- do¤rudur. Türkiye’de yorlar. Bugün dünyada toplam üreti-
ker teminat almadan kredi vere- müteahhitlik yapan firmalar min 3’te 1’ini geliflmekte olan ülke-
mez. Demek ki farkl› bir muhase- paralar›n› yurtd›fl›nda ler yap›yor. Türkiye’nin de bu sü-
be standartlar› kullan›l›yor! Bana reçte kime ihracat yapt›¤›n› görme-
göre bu kredilerin büyük bir oran› tutuyor. Vergi düzenlemesi si ve geliflmekte olan ülkelere do¤-
bag to bag kredilerdir, yani cepten yap›l›rsa bu paralar ru kay›fl varsa bunu desteklemesi
cebe kredi. Kifliler yurtd›fl›nda para- Türkiye’ye gerekiyor. Talebi daralt›c› tedbirleri
s›n› tutuyor ve kendi flirketine borç gelecektir. azaltmal›y›z.
veriyor. Böylece vergi yükünden de kur-
tuluyor. Çünkü kifli flirkete sermaye koydu- Tüm bunlar bir yana peki s›k s›k dile
¤u zaman bunun vergisi var. Ama borç vermek getirilen yap›sal reformlar ne anlam tafl›yor?
daha uygun. Bu durum Türkiye’nin kambiyo rejimi- Yap›sal reform diyenler faiz lobisidir. Ne diyor bu
nin liberal olmas›ndan kaynaklan›yor. Bu bag to bag lobi, yüksek faiz düflük kur olsun. Bu ne demektir?
azal›rsa cari aç›k da azalacakt›r. Rakamlara bakarsak Yüksek faiz düflük kur ithalat› zorlar. Kuru, rekabet-
anlatt›¤›m net gözükecek: Merkez Bankas› rakamla- çi olmaktan ç›kar›r. 17 ay öncesine kadar Merkez
r›na göre yurtd›fl›nda tutulan mevduat›n oran› 21 Bankas›’n›n Baflkan› Türk liras›n› Japon Yen’i gibi de-
milyar dolar. Özel sektörün borcu 74 milyar dolar. ¤erli yapaca¤›n› söylüyordu. Böyle tutars›z bir politi-
Demek ki ne kal›yor geriye 53 milyar dolar. Bu raka- kas› vard›. Cari a盤›n çözümü de kur politikas›d›r.
m›n 12 milyar dolar› ödemeler bilançosunda görülü- Siz e¤er rekabetçi kur politikas› izlerseniz yap›sal re-
yor. Rakam kaça iniyor, 42 milyar dolara. Bu oran formlar da kendili¤inden olur. fiunu da görmek ge-
da Türkiye ekonomisi için normaldir. Çin ve Hindis- rekiyor 17 ayd›r Merkez Bankas›’n›n uygulad›¤› stra-
tan’da örne¤in bu uygulama yok. Reyting kuruluflla- teji Türkiye’yi krizden kurtarm›flt›r. E¤er 2010 Kas›m
r› de¤erlendirme yaparken bu faktöre dikkat etmi- ay›nda MB, TL’deki afl›r› de¤eri almasayd›, Türkiye
yor. Türkiye’nin notunu 2B olarak söylüyorlar. Oysa A¤ustos 2011’de yaflanan dalgada k›r›lgan bir yap›-
bu haks›zl›k. Türkiye Polonya gibi A seviyesinde ol- ya düflecekti.
TTK NEY‹, NASIL
DÜZELTECEK?
TTK’y› ç›karan hükümet bence kay›td›fl›l›¤› iste-
miyor. Art›k vergilerde çapraz denetimler yap›l›-
yor. Türkiye’de dolayl› vergiler yüzde 65, direkt
vergiler ise yüzde 35. Sürekli dolayl› vergiler ile
kamu hizmeti göremezsiniz. Bu nedenle de eko-
nomiyi kay›t içine almak gerekiyor. AB uyum ya-
salar› ad›na, kamu hizmeti görmek ad›na bu yap›l-
mal›. TTK uygulanmad›¤› zaman kamu hizmeti gö-
rülemeyece¤inden uzun vadede devlet çöker.
May›s 2012 KobiEfor 81