Page 100 - KobiEfor_Kasim_2011
P. 100
UZMAN Bezdiri
‹ flyerlerinde psikolojik y›ld›rma, TDK k›lm›fl kiflilerin, s›rf rutin hayatlar›na bi-
taraf›nda Türkçe’ye “Bezdiri” olarak
raz renk katmak, dedikodu malzemesi
ç›karmak, bir fleyle meflgul olmak, e¤-
tercüme edilen “Mobbing”, son y›lla-
r›n en dikkat çeken konular›ndan biri. lenmek için böyle bir y›ld›rma politikas›-
Ülkemizde henüz üstünde fazla düflül- na girifltikleri de görülmüfltür.
meyen bir kavram. Mobbing, ‹ngiliz- ‘Mobbing’e sebep olan bireysel özellik-
ce’de “örgütsel bask›” anlam›na gelen leri de gözard› etmemek gerekir. Bireyi
“mob” kelimesinden geliyor. Türkçede d›fllayan grup üyelerinin baz›lar›nda kötü
karfl›l›¤› “bezdiri”, “iflletmede birine kar- kiflilik özelliklerine sahip olma, ayr›cal›k-
fl› cephe oluflturma”, “duygusal sald›r›- l› hak sahibi oldu¤una inanma, narsist
da bulunma”, “y›ld›rma” anlam›nda kul- kiflilikli olma, di¤erlerini grup normlar›na
lan›l›yor. Mobbing, fiziksel olmayan psi- uymaya zorlama gibi ortak özellikler gö-
kolojik bask› ve y›ld›rma politikalar›n›n rülmüfltür. Sürü psikolojisinin etkisinde
benimsendi¤i iflyeri psikolojilerini ta- kalan baz› kifliler bu özelliklere sahip ol-
n›mlamada kullan›l›yor. fiirketinize yeni masalar da di¤erleriyle ayn› davran›fl bi-
biri geldi diyelim. Ondan hofllanmad›n›z. çimini benimseyebilmektedirler.
Belli belirsiz bir mesafe koydunuz. Kah- Mobbing’e hedef olanlar›n karakter
ve molalar›nda onunla birlikte olmak- özelliklerinde ya da geçmifllerinde bu
tansa baflkalar›yla vakit geçirmeyi tercih eylemlere sebep olabilecek ortak bir
ediyorsunuz. Ö¤le yeme¤ine ç›karken nokta bulunmam›fl. Hatta kurbanlar›n
MEM‹fi YILMAM onu ça¤›rmay› birkaç kez unutuverdiniz. az›msanamayacak bir ço¤unlu¤unun üs-
Dal›p size seslendi¤ini geç fark ettiniz. tün özelliklere sahip; zeki, yarat›c›, ba-
Uzman E¤itmen/
Yönetim Dan›flman› Bu tip bir iki talihsiz olaydan sonra flar› odakl›, kendilerini ifline adam›fl ki-
onun da size karfl› mesafeli oldu¤unu fliler oldu¤u sonucuna ulafl›lm›fl. Özel-
fark edip, mesafeyi iyice belirginlefltirdi- likle yarat›c›l›k taraf› geliflmifl olan kifli-
memis@yilmam.com
niz. Yapt›¤› her fley, ortaya att›¤› her fi- lerin, getirdikleri yeni fikirler yüzünden,
kir size batmaya bafllad›. Bunu di¤er ifl tafllar›n fazla oynamamas›n› isteyen ge-
arkadafllar›n›zla paylaflt›n›z ve sizinle lenekçi eski çal›flanlar taraf›ndan y›ld›r-
Mobbing ayn› fikirde olanlar oldu¤unu gördünüz. ma politikas›na maruz b›rak›ld›¤› görül-
Dikkat edin mobbingin infaz grubunun müfl. Departman›n›zdaki di¤er çal›flan-
(Bezdiri) bir parças› “bezdirici” olmaya do¤ru gi- lardan çok daha üstün bir performans
hakk›nda bir diyorsunuz demektir! gösteriyor, çok daha fazla çal›fl›yor, çok
daha fazla mesaiye kal›yorsa bu “kötü”
çözüm üretmek Kitleleri ‘Mobbing’e iten unsurlar... davran›fllar› ifl arkadafllar› taraf›ndan
l Yönetimin mükemmelik aray›fl›: Mü- cezaland›r›ld›¤› görülmüfl. Y›ld›rmaya
çok zor. kemmellik beklentisi nedeniyle ne yap- hedef olanlarda gözlemlenen di¤er or-
Daha do¤rusu, san›z yöneticinize yaranamazs›n›z. tak özellikler, sosyal hayatta içlerine
l Etik de¤erlerin kaybolmas›: Etik d›fl›
kapan›k olmaya meyilli, kendilerine gü-
soruna çözüm davran›fllar›n normal karfl›land›¤›, baz› venleri az, dürüst ve yumuflak bafll› ol-
temel de¤erlerin erozyona u¤rad›¤› ifllet- malar›... Bu durum, y›ld›rmaya meyilli
olmas› ad›na melerde ‘mobbing’in oluflmas› için ideal grubun ifltah›n› kabartmakta, ifllerini
ortam oluflur. kolaylaflt›rmaktad›r. Kurbanlarda görü-
at›lan ad›mlar›n l Örgüt yap›s›ndaki radikal de¤ifliklikler: len tepkiler ve rahats›zl›klar birincisi
ifle yarayabilmesi ‹flletmenin yönetim yap›s›ndaki beklen- kurban›n sinir sisteminin y›prand›¤›, hi-
medik de¤ifliklikler, çal›flanlar aras›nda
per atikli¤in ortaya ç›kt›¤› görülür. Kifli
için öncelikle yeni pozisyon farklar› yaratacak, baz› ifl- nedensiz a¤lama krizlerine girer, al›n-
ten ç›kar›lmalar ve yeni ifle al›mlar, çal›- ganlafl›r, uyku düzeni bozulur, kolay si-
yap›lan flanlar aras›nda tats›zl›k yaratacakt›r. nirlenip kolay demoralize olur. Bu afla-
l Duygusal zekadan yoksunluk: Özellik- ma sonras›nda stres kaynakl› mide fli-
“bezdiri”nin le liderlik ve yöneticilik görevini üstlen- kayetleri, ifl konusunda maksimum is-
ad›n›n konmas› ve mifl kiflilerin çal›flanlar›na karfl› tak›nma- teksizlik, sürekli ifle geç kalma gibi be-
lirtiler bafl gösterir. Gelinebilecek en kö-
s› gereken tav›rlar konusunda baflar›l›
teflhis edilmesi olamamas›, iflletme içindeki gerginlikleri tü nokta ise fliddetli bir depresyon ve
t›rmand›racak, huzurlu bir ifl ortam›n›n iflten ayr›lmad›r.
gerekiyor. oluflmas›n› engelleyecektir. Mobbing hakk›nda bir çözüm üretmek
l ‹flyerinde yaflanan yüksek derecede çok zor. Daha do¤rusu, soruna çözüm
stres ortam›: ‹fl ortam›n›n ve yap›lan iflin olmas› ad›na at›lan ad›mlar›n ifle yaraya-
strese sebep olmas›, çal›flanlar aras›n- bilmesi için öncelikle yap›lan “bezdi-
daki iliflkilerin gerilmesine yol açabilir. ri”nin ad›n›n konmas› ve teflhis edilme-
‹fllerini aksatan çal›flan, di¤erleri taraf›n- si gerekiyor. Bu kitlesel rahats›zl›ktan
dan tepki görebilir ya da üstün bir ba- kurtulmak için az da olsa iflletmelerde
flar›s› yüzünden kendisine karfl› tav›r al›- önlemler al›nmakta ve iyilefltirici çal›flt›r-
nabilir. malar yap›lmaktad›r.
l ‹flyerindeki monotonluk: Her gün ayn› Bezdiri (Mobbing) konusunda ne yapabi-
mekana gidip ayn› fleyleri yapmaktan s›- lece¤imize önümüzdeki ay de¤inece¤im.
100 KobiEfor Kas›m 2011
