Page 49 - KobiEfor_Temmuz_2010
P. 49
bütçesinden tar›msal üretimi des- maktad›r. "Alan Bazl› Destekleme
teklemek amac›yla ayr›lan para- Modeli" ise Do¤rudan Gelir Des-
n›n gerçek miktar› 4 milyar 899 te¤i örne¤inde oldu¤u gibi top-
milyon liraya iniyor. Bu da milli rak üzerinden verilen bir destek-
gelirin yaklafl›k yüzde 0.47'sini tir.
oluflturuyor. Yani rakam, olmas› Halen uygulanmakta olan
gerekenin yar›s›ndan da az olu- "Gübre ve Mazot Deste¤i" ise
yor. farkl›laflt›r›larak da olsa girdi des-
te¤i niteli¤indedir.
Yeni destekleme modeli de Havza Bazl› Destekleme siste-
mi yetersiz? minin seçilen ürünlerin üretimini
2009 y›l›nda bugüne kadar uy- teflvik gibi bir avantaj› olmas›na
gulanan destekleme modelini karfl›n, belirli bir havzada seçilen
önemli ölçüde de¤ifltiren ve 2010 ürün say›s›n›n düflük tutulmas›
y›l›ndan itibaren uygulanacak ve di¤er ürünlerden tüm deste¤in
olan “Havza Destekleme Mode- çekilmesi halinde ürün çeflitlili¤i-
li”ne gelirsek... nin ortadan kald›r›lmas› ve za-
Türkiye Tar›m Havzalar› Üretim man için "plantasyon tipi ifllet-
ve Destekleme Modeli’nin amac›; meler" yarat›lmas› tehlikesini ba-
“Tar›m havzalar›n› belirlemek, r›nd›rd›¤› bilinmektedir.
sa¤l›kl› tar›m envanteri haz›rla- Öte yandan alan bazl› destek
mak, üretim planlamas›na imkan üretimden çok toprak sahipli¤ini
sa¤lamak, hangi ürünün nerede destekleme gibi mahzurlar tafl›-
ne kadar üretilebilece¤ini belirle- maktad›r.
mek, destekleri rasyonel, yönlen- Bu durumda, alan bazl› des-
dirici ve etkin bir flekilde kullan- teklemelerden çok, girdi deste¤i
mak, arz a盤› olan ürünlerde üre- sürdürülürken belirli havzalarda
tim art›fl› sa¤lamak, do¤al kay- seçilmifl ürünlerin ek prim öde-
naklar› korumak ve sürdürülebilir mesiyle desteklenmesi uygun bir
kullan›m›n› sa¤lamak, havza baz- yöntem olarak görülmektedir.
l› planlama ve yönetimle ilgili Bu uygulama ürün çeflitlili¤inin
sektör talebini karfl›lamak, muh- korunmas›n›n yan› s›ra, verimli
telif senaryolara göre üretimi ürünlerin teflvik edilmesini sa¤-
planlamak” olarak belirlendi. larken, baz› çiftçilerin tamamen
Bu genel amaçlar, her ne ka- destek d›fl› kalmas›n› da engelle-
dar tar›m kesiminde olumlu kar- yecektir.
fl›land›ysa da, yeni model saye-
sinde kamunun “finansman yü- Kay›plar›n telafisi, kazançlar›n
künün azalaca¤›n›n” aç›klanmas›, büyütülmesi nas›l mümkündür?
bir çok ürünün belirlenen havza- Çiftçimizin en önemli sorunla-
lar d›fl›nda üretilmesi durumunda r›ndan biri girdi fiyatlar›ndaki ar-
mevcut durumda almakta oldu¤u t›fllard›r. Türkiye’de son y›llarda
desteklerden yararlanamama ihti- sürekli olarak mazot, ilaç, gübre,
malini gündeme getirerek endifle elektrik, su gibi girdilerin fiyatlar›
yaratt›. enflasyon ortalamas›n›n üzerinde
Geçti¤imiz y›l ortas›nda aç›kla- artarken, belli bafll› tar›m ürünle-
nan Orta Vadeli Ekonomik Prog- rinin fiyatlar› enflasyon ortalama-
ram'da "Tar›msal destekleme s›n›n alt›nda kalmaktad›r. Bu du-
ödemeleri sektörde rekabet ede- rumda girdi fiyatlar› ile üretici fi-
bilirli¤i art›rmak ve gelir istikrar›- yatlar› aras›ndaki makas aç›lmak-
n› sa¤lamak amac›yla alan ve ta ve bu durumun yol açt›¤› zarar
ürün temelinde farkl›laflt›r›lacak, çiftçinin kazanc›n› yok etmekte-
desteklerin idare ve kontrolü dir. Örne¤in, 100 dönümlük bir
alan bazl› yap›lacakt›r" denilmek- araziden yaklafl›k 40 ton pamuk
tedir. elde ediliyor. Çiftçinin bu ürün
Bilindi¤i gibi "Havza Bazl› karfl›l›¤›nda elde etti¤i gelir 26
Destekleme Modeli", belirli böl- bin lira civar›nda. Buna karfl›l›k
gelerde seçilen ürünlerin primle sulama için ödedi¤i elektrik be-
desteklenmesi esas›na dayan- deli 10 bin liran›n üzerinde.
Temmuz 2010 KobiEfor 49