Page 62 - KobiEfor Haziran 2023 Sayı 285
P. 62
à=/(1à0
Marmara Grubu Vakfı Genel Başkanı Dr. Akkan Suver:
Özbekistan Referandumu
“Özbekistan batılı normlarda bir devlet, batılı standartlarda bir ülke olmanın
yol haritasını benimsemiş bulunmaktadır.”
Akkan Sezgin
Suver Bilgiç
Özbekistan, Şevket Mirziyoyev’in göreve geldiği 2016 Kuşak ve Yol Projesi kapsamında ‘orta koridor’ diye
yılından bu yana köklü değişimler sürecinden geçiyor. adlandırılan Çin’den Avrupa ve Orta Doğu’ya mal taşıma-
Son olarak, Özbekistan’da insan hak ve özgürlüklerini cılığı için gerçekleştirilmesi planlanan Çin-Kırgızistan ve
teminat altına almak, devletin en yüksek amacıdır diye Özbekistan Demiryolu Hattı da Özbekistan’ın geleceğin-
tanımlanan yeni anayasa referandumuyla; sosyal, laik ve de önemli bir referans olacaktır.
hukuk devletinin varlığı sağlamlaştırıldı. Öte yandan Özbekistan’ın hayata geçirdiği projeler,
Özbekistan Anayasası referandumunda “Sivil toplum birkaç yüzyıldan beri değişmeyen Orta Asya’nın sosyo-
adına” Marmara Grubu Vakfı olarak Sezgin Bilgiç arka- politik haritasını zenginleştirmiş bulunmaktadır.
daşımla birlikte Gözlemci statüsünde hazır bulundum. Gene Özbekistan’dan Pakistan’a kadar uzanacak oto-
Özbekistan gerçekleştirdiği anayasa referandumu ile yolun, bölgenin geleceğini belirleyecek önemli bir proje
serbest piyasa düzeninin alt yapısını kuvvetlendirdi. Dola- olacağı tahmin edilmektedir.
yısıyla rekabetçi ulusal ekonomi, özel girişimcilik ve mül- Özellike bu yol sayesinde Orta Asya ve Güney Asya
kiyet haklarının korunması anayasal güvence altına alındı. arasındaki ekonomik ilişkilerin, kültürel ve bilimsel
Referanduma büyük ilgi gösterildi. Bunu da; Cum- alanlarındaki gelişmelerin önünün açılacağı da ayrı bir
hurbaşkanı Mirziyoyev’in “Yeni Özbekistan” vizyonu çer- gerçektir.
çevesinde hayata geçirdiği reformların ve bu bağlamda Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev,
ortaya konan hedeflerin Özbek halkı tarafından kabul Özbekistan’da yürürlülüğe koyduğu reformlarla yal-
gördüğü şeklinde ifade edebiliriz. nız ülkesini değil, bölgeyi canlandırmış, ikili ekono-
Bu arada Özbek halkı yeni anayasa ile devlet-millet mik ilişkilerin önünü açmasıyla bölgede “statüko” ha-
birlikteliğini daha güçlü sosyal koruma altına almış ve line gelen anlaşmazlıkların ortadan kaldırılmasına ve
halkçı reformları odak nokta kabul etmiştir. bölgesel bir entegrasyon oluşumuna hizmet etmiştir.
Özbekistan dünden bugüne her gün değişen ve büyü- Hasılı Özbekistan’da para biriminin serbestlesme-
yen bir ülke olmanın sorumluluğu ile Orta Asya’nın ulus- siyle başlayan ve kamu özel sektör ortaklığı yasasının
lararası bir prestij merkezi olmuş bulunmaktadır. çıkmasıyla artan uluslararası yatırımların ve kapsamlı
Öte yandan dünya siyasetinde yer almakta olan Özbe- reformların yabancı sermayenin ilgisini çektiği de bir
kistan 2022 yılında tertiplediği Şanghay İşbirliği Örgütü gerçektir. Bir başka deyişle Özbekistan batılı normlarda
ve Türk Devletleri Teşkilatı Zirveleri’nin yanı sıra onlar- bir devlet, batılı standartlarda bir ülke olmanın yol hari-
ca üst düzey uluslararası konferansa evsahipliği yapmış tasını benimsemiş bulunmaktadır.
bulunmaktadır. Özbekistan’ın dış siyaseti dünden bugü- 30 Nisan 2023 günü gerçekleşen bu referandum da
ne yükselen bir grafik çizmiş bulunmaktadır. bunun önemli bir göstergesidir.
62 KobiEfor Haziran 2023