Page 56 - KobiEfor Mart 2022

$.$5<$.,7 9( 0$'(1à <$ã

ürün. Türkiye’de iki rafineri mevcut; biri Koç Grubu’na Elektrikli araçlara yatırım ar-
ait; Batman İzmit, İzmir ve Kırıkkale’de bulunan TÜPRAŞ tıyor: Raporu yorumlayan KPMG
rafinerileri, diğeri ise Azerbaycan yatırımı olan İzmir’deki Türkiye Petrol ve Doğal Gaz Sek-
STAR rafinerisi. TÜPRAŞ ve STAR, Türkiye’deki ham pet- tör Lideri Hakan Demirelli, bazı
rol tüketiminin tamamını gerçekleştiriyor. 2019’da TÜP- petrol ve doğal gaz şirketlerinin
RAŞ Rafinerileri 27.2 milyon ton ham petrol işlemiş ve yenilenebilir enerji yatırımlarına
28.1 milyon ton üretim gerçekleşmiş. Star Rafinerisi’nin yöneldiklerini belirterek, elekt-
Hakan
Ekim 2018’de devreye girmesiyle 2019’da Türkiye’deki rikli araçların yaygınlaşması ile Demirelli
toplam rafineri üretimi %39 artarak 34.7 milyon tona birlikte şarj konusunda elektrik
ulaşmış. 2018’e oranla toplam ihracat ise %61 artmış ve şirketleri ile birlikte yavaş yavaş oyunun bir parçası
14.3 milyon tona ulaşmış. haline gelmeye başladığını kaydetti.
Türkiye’de petrol tüketimi: Rapor’da, Türkiye’de
petrolün yurt içi satışlarda sadece beyaz ürün olarak Akaryakıt bayilerinden
satıldığı, beyaz ürünün siyah renkteki ham petrolün ‘Kar marjı yüzde 15’e çıkarılsın’ talebi
işlendikten sonra ortaya çıkan akaryakıtlara verilen Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS) Ge-
genel bir isim olduğu ve benzin, motorin, fuel-oil, nel Başkanı İmran Okumuş, sektörün mevzuattan
havacılık yakıtları, denizcilik yakıtları ve gazyağın- ve dağıtım şirketlerinden kay-
dan oluştuğu aktarılıyor. Bunların içinde en büyük naklanan birikmiş sorunlarının
hacme sahip olanlar benzin ve motorin. bulunduğunu belirterek, talep-
Türkiye petrol ithalatı: Türkiye’nin petrolde %90 lerini şöyle sıraladı: “Sorunların
oranında dışarıya bağımlı olduğu belirtilen Rapor’da, çözümü için kar marjlarımızın
ABD’nin İran yaptırımlarından dolayı 2018’de önceki en az % 15 olmasını ve her yıl
yıllara göre görece düşen ham petrol ithalatının 21 enflasyon oranında artırılmasını
İmran
milyon ton gerçekleştiği, 2019’da STAR rafinerisinin istiyoruz. KDV’nin ÖTV’ye dahil Okumuş
devreye girmesiyle ham petrol ithalatının 31 milyon edilmesini de istiyoruz. Bu saye-
tonun üstüne çıktığı bilgisi veriliyor. 2019’da moto- de, akaryakıt ürünleri üzerindeki vergi kaçakçılığı
rin ithalatında 2018’e kıyasla düşüşün ana sebebi çok büyük oranda azalacak, hatta bitecektir. Bunun
rafinerilerdeki kapasite artışı, fakat motorinde dışa yanında lisanssız depolara da otomasyon sistemi
bağımlılık halen yüksek seviyelerde. getirilmelidir.”

Rakamlarla sektör verileri

Petrol piyasası: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu yüyerek toplam 384.682 tonluk satışa ulaştı. 2021 Aralık
3
(EPDK) Petrol Piyasası Sektör Raporu-Kasım 2021 veri- ayı rakamları şöyle: Toplam benzin 396.672 m , toplam
3
lerine göre; 2021 Kasım’da 2020 Kasım ayına göre; motorin 2.909.661 m , toplam fuel oin 31.929 ton, tgazya-
Üretim: Toplam rafineri petrol ürünleri üretimi ğı 151 m , otogaz LPG 215.227 ton.
3
%17.35 artarak 3.343.522,329 ton, motorin türleri üreti- İhracat: İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhra-
mi %7.37 artarak 1.599.942,886 ton, benzin türleri üre- catçıları Birliği’nin (İKMİB) Madeni Yağlar ve Mineral Ya-
timi %31.43 artarak 489.751,433 ton, havacılık yakıtları kıtlar Sektör Raporu (Ocak-Mayıs 2021) verilerine göre;
üretimi %87.56 artarak 278.795,078 ton, denizcilik yakıt- madeni yağlar ve mineral yakıtlar sektörü Mayıs 2021 ih-
ları üretimi %57.95 artarak 75.058,585 ton olarak ger- racatı toplam 572.2 milyon dolar. En yüksek ihracat %30
çekleşmiştir. pay ve 171.7 milyon dolar ihracatla 271012450011-Kur-
İthalat: Toplam ithalat %19.90 artarak 4.285.644,130 şunsuz Benzin 95 Oktan grubunda gerçekleşti. Mayıs’ta
ton, ham petrol ithalatı %15.74 artarak 2.980.127,982 ton, uçak benzini, blown, kerosen-jet yakıtı, gaz yağı, tabii bi-
motorin türleri ithalatı %27.29 artarak 947.290,216 ton tümen, tabii asfalt gibi 48 ürün grubunda ihracat bulun-
olarak gerçekleşmiştir. muyor. 2021 Mayıs’ta 125 ülkeye ihracat yapıldı, en çok
İhracat: Toplam ihracat %15.35 artarak 799.432,601 ihracat yapılan ülkeler sırasıyla; Hollonda, Malta, Ukray-
ton, benzin türleri ihracatı %12.45 azalarak 174.318,362 na, Nijerya ve Belçika. Madeni yağlar ve mineral yakıtlar
ton, motorin türleri ihracatı %24.35 azalarak 128.044,538 sektörü Mayıs 2020-2021 ihracatı verilerine göre; 2020’de
ton, havacılık yakıtları ihracatı %21.16 artarak 175.322,495 172.3 milyon dolar ihracat gerçekleştirildi, 2021’de ihra-
ton, denizcilik yakıtları ihracatı %89.72 artarak 75.954,435 catın önceki yıla göre %232 gibi büyük bir oranda artarak
ton olarak gerçekleşmiştir. 572.2 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildiği gözlem-
Madeni yağ ve kimyasallar pazarı büyüyor: Petrol leniyor. Madeni yağlar ve mineral yakıtlar sektörü Ocak-
Sanayi Derneği (PETDER) verilerine göre Türkiye madeni Mayıs döneminde en çok ihracat yapılan ilk 5 ülke sıra-
yağ ve kimyasallar pazarı 2021’de yaklaşık yüzde 10.2 bü- sıyla; Lübnan, Hollanda, Yunanistan, Belçika ve Nijerya.

56 KobiEfor Mart 2022