Page 81 - KobiEfor Aralık 2022

Şu anda yükün 95 milyar dolara ulaştığı ve süreç ta- şin bir kaynağı manipülasyon olabilir. Keza faizlerin
mamlandığında bu oranın 200 milyar dolara çıkması reel getirisi azalmaya başlayınca, konut fiyatların-
öngörülüyor. Bütçe harcamalarının da seçim ekono- daki yükselişler durunca alternatif model olarak
misi sürecine göre şekillendiğini aktaran Durmuş, şu borsa yatırımcının karşısına çıkıyor.”
noktalara değindi: “Enkazın kaldırılması kolay değil.
Faizler bir anda yükseltilemez. Zaten 6’lı masanın “Beyaz yaka kalmadı orta sınıf fakirleşiyor”
kendisi içinde çelişkili olduğunu görüyoruz. Siyasi Türkiye istihdamın yüzde 70’ten fazlasının beyaz ve
iktidarın pragmatik olduğunu söylemiştim. Seçimler mavi yaka olarak işçi sınıfından oluştuğunu açıklayan
sonrası mevcut iktidar ile devam edilmesi, enflasyo- Durmuş, kapitalizmde sınıfsal ayrışmanın netleştiği
nun ve kurun bu şekilde yükselme eğiliminde olması bir noktaya gidildiğini belirterek, “Ağırlıklı üniversite
halinde ise faizlerin kesinlikle artırılacağını öngörü- mezunu, beslenme ve kültürel olarak farklılaşan be-
yorum. Hatta ilk olarak 6 puan sonra 3 puan toplam- yaz yakalı işçi sınıfı proleterleşiyor. Sınıflar arasındaki
da yüzde 20 faizlere ulaşılırsa hiç şaşırmam.” uçurum ise neo-liberalizmin hedeflerinden biri ola-
rak, fakir ve zengin olarak keskin ayrıştırma ile kendi-
“Yatırımcı belirsizlikten harekete geçemiyor” ni gösteriyor. Kitleler giderek ücretlilere, emekçilere
Faizlerin düşürülmesine rağmen yatırımlar ile daha fazla dönüşüyor. Bu dönüşüm sınıfsal mücade-
faizler arasındaki bağın koptuğunu açıklayan Dur- leyi daha da güçlendirebilir” diye konuştu.
muş, “İktisat teorisi şunu söyler: Reel olarak faizler
düşerse yatırımlar teşvik edilir. Ama ülkemizde fa- “KOBİ’lerin ayakta kalması zor”
izlerin düşürülmesi aynı anlama gelmiyor. Özellikle Diğer bir konunun asgari ücret artışları olduğu-
KOBİ’ler ve küçük çaptaki yatırımcı için belirsizlik nu ve buradaki artışın özellikle KOBİ’ler tarafından
var. İşletmeler veya yatırımcılar önünü göremiyor. güçlükle karşılanabileceğini öngören Durmuş, şu
Dolayısıyla faizleri düşürmek yeni yatırımların ya- bilgileri verdi: “Asgari ücret için 7500-8000 TL bandı
pılmasını garantilemiyor. Ayrıca ülkemizde faiz in- konuşuluyor. Kar marjı yüksek büyük işletmeler için
dirimlerinin, zararı bir yana, faydalı olduğunu dü- sorun yok.
şünmüyorum. Çünkü düşük reel faize rağmen kredi Ancak KOBİ gibi ihracat oranı düşük ve kar marjı
erişimi farklı mali araçlarla zorlaştırılıyor. Makro yüksek olmayan kesim için bu miktarların karşılan-
ihtiyati tedbirler nede- ması zor. Ama şunun da
niyle de krediye erişim altını çizmekte fayda var.
güçleşiyor. Çünkü piyasa- Ülkemizde asgari ücretin
da yüzde 12-13 faiz oran- 10 bin TL, 12 bin TL ol-
larından kredi mevcut ması dahi yeterli değildir.
değil. Büyük tekelci ser- Diğer yandan asgari ücret
maye gruplarının kendi artışıyla birlikte iflaslar ve
bankaları var. Ama bu işçi çıkarmalar başlayabi-
gruplar dışında krediye lir. İktidarın bunu önlemek
erişmek isteyen yatırım- için sermaye vergilerinin
cıların, özellikle de KO- vergi oranlarını azaltıp,
Bİ’lerin krediye erişimi sosyal sigorta teşvikleri
çok güç. Özetle; ülkede gibi teşvikleri artıracağını
reel sektörün ciddi bir düşünüyorum. Yani dev-
krediye erişim sorunu da var. Dolayısıyla sözü edilen let tarafından sigortayı üstüne alma, vergisel avan-
model işletmeler için yeni bir şey söylemiyor.” taj sağlanması gibi destekler olabilir. İşin özünde bu
yaklaşımın da faturası tabii ki asgari ücretliler dahil
“Yatırımcıya borsa yatırım aracı olarak olmak üzere tüm toplumca ödenecektir. Sürecin bu
sunuluyor” şekilde daha fazla gitmesinin mümkün olmayacağı-
Kur korumalı mevduat getirilerinin azalmaya nın yeni bir üretim modelinin inşa edilmesi gerek-
başladığını ve yatırımcı açısından bu modelin ca- tiğinin altını çizen Durmuş, “Yeni bir üretim modeli
zibesini yitirmeye başladığını aktaran Durmuş, se- inşasında KOBİ’lerin şirketlerini nasıl ayakta tutaca-
çimler sonrası modelin tasfiye edileceğini öngördü. ğı, nasıl inovasyona, katmadeğerli üretim anlayışına
Yatırımcı açısından borsanın cazip hale getirildiği ulaşacağı konuşulmalıdır. Demokratik, katılımcı bir
görüşünü paylaşan Durmuş, konuya ilişkin görüş- ekonomik model hayata geçirilmelidir. Bu modelin
lerini şöyle açıkladı: “Türkiye’de dar kapsamlı ve az en önemli yanı işçi kooperatiflerini içine alması ve
sayıdaki oyuncu ile hareket eden bir borsa var. Böyle işçi sınıfının bilinç düzeyini artırmaya yardımcı olma-
bir borsa manipülasyonlara çok açık. Yani yükseli- sıdır” bilgisini verdi.
$UDOÜN KobiEfor 81