Page 105 - KobiEfor-Mart-2021
P. 105
UZMAN
Disiplin Neden Önemlidir…
ransızca’dan dilimize geç- hayat ve koşullar öğretir disiplin-
F miş olan disiplin kavramı, li olmayı. İnsan öyle şeyler yaşar ki
TDK’ya göre, “Bir toplulu-
disiplinli olmayı istemeye isteye öğ-
ğun, yasalarına ve düzenle ilgili ya- renmek zorunda kalır.
zılı ya da yazısız kurallarına, titiz- Disiplinli olmanın önünde birçok
lik ve önemle uyması durumunun engel vardır. Ama bana göre bizim
Turgay Biçer yanı sıra kişilerin içinde yaşadıkları kültürümüzde kişinin yeteneğinin
turgay@marmara.edu.tr topluluğun genel düşünce ve dav- veya zekâsının fazla öne çıkarılma-
ranışlarına uymalarını sağlamak sıdır. Sanki zeki ve yetenekli iseniz
amacıyla alınan önlemlerin tümü” disiplinli olmak zorunda değilmişsi-
Yetenek kişiyi
olarak geçer. İlk bakıldığı zaman so- niz gibi bir izlenim doğar. Oysa tam
fark ettirse de yut olarak görünür ve kişilerin zih- tersidir. Kişi yatkınlık (yeti) ile doğar
karakter özelliği ninde önemi anlaşılmakla birlikte, ama üst düzey bir yetenek haline,
olan disiplin nesnel olarak neyin karşılığı olduğu doğru çalışmayla uzun süreçlerde
kişiyi zirveye konusunda hep bir tartışma vardır. gelir. Sahip olduğu bu yetkinlikler
taşımakla kalmaz Disiplin önemlidir ama nerede, nasıl onu becerikli kılar ve kişi bu yetkin-
sürdürebilir başarı ve hangi boyutlarda olduğu da en az liklerini özellikle zor şartlarda bece-
ve mutluluğun kendisi kadar önemlidir. risini sergileyebilmeyi öğrenmişse
kapısını açar. Disiplin bence; “gerekeni, gerekti- ona usta denir.
O yüzden yetenekli ği biçimde, koşullardan ve duygu- Zeki olmak da benzer durum göste-
olmak tabi ki lardan bağımsız olarak yapmaktır.” rebilir. Kavrama ve öğrenme yetene-
önemlidir ama Nedenine gelince insanın us dışı bir ği önde olan kişiler disipline gerek
disiplinli olmak ve varlık olmasıdır. Duygular işin içine duymaya gerek duymayabilir. Bu da
akılla duyguları girince, akıl yani ‘us’la bir kavga içine bir yanılgıdır. Zekâ önde çabuk kav-
girebilir. Kişi gününde olmayabilir, ramayı veya bir beceriyi iyi yapma-
harmanlama
havasında değildir ama bazı işlerin yı sağlayabilir ama ahlaklı olmayı,
yeteneğine sahip
olmak ve bunu de sektirmeden yapılması gerekir. sürdürebilir başarıyı ve toplumun
gönlüne girmeyi garanti edemez.
İşte bu durumda irade devreye girer
kaslara geçirmek
ve aklı ‘kalk, onu yap’ der ama duygu Spor, sanat veya benzer alanlarda
daha da önemlidir.
mırın kırın eder, gönülsüz davranır. yetenekli ve zeki insandan daha çok
İşte burada disiplin devreye girer; disiplinli yani öğrenmeye aç ve açık,
duygu ve ortamdan bağımsız ola- haddini ve sınırlarını bilen, karakte-
rak yapılması gereken iş, amacına rin ve ahlakın daha önemli olduğunu
uygun ve doğru biçimde yapılması düşünen, zekâsının ve yeteneğinin
gerekir. Burada irade ve us yani akıl büyüsüne kapılmayan, erdemli dav-
önemlidir. İnsanı diğer varlıklardan ranışları yaşamın temeline alan in-
ayıran ve milyonlarca yıllık evrim so- sanlar daha da kabul görür. Yetenek
nucu oluşan akıl, kişinin rehberi ol- kişiyi fark ettirse de karakter özelliği
maya devam eder. Bu yüzden başarı- olan disiplin kişiyi zirveye taşımakla
lı insanların temel yetkinliklerinden kalmaz sürdürebilir başarı ve mut-
biridir disiplin. Disiplin öğrenilmiştir luluğun kapısını açar. O yüzden ye-
ve pekiştirilmiştir. tenekli olmak tabi ki önemlidir ama
Disiplin, bireyde küçük yaşlarda aile disiplinli olmak ve akılla duyguları
ve okul tarafından geliştirilmesi ge- harmanlama yeteneğine sahip ol-
rekir. Yine de insan öğrenmeye aç ve mak ve bunu kaslara geçirmek daha
açıksa her yaşta öğrenilebilir. Bazen da önemlidir.
Mart 2021 KobiEfor 105