Page 22 - Dijital-KobiEfor-Subat-2021

Gelecek, teknoloji ve insan…

Yıllardır üzerine çalışılan Makine Öğrenmesi Yapay Zekâ, Derin Öğrenme
alanları bu yıl itibariyle belki hiç olmadığı kadar önem kazanacak, çünkü
bunlarla elde edilen çözümler ile hayatımız bugüne kadar hiç görmediğimiz
kadar kolaylaşacak. Hangi gelecekte neler yaşayacağımız pek de belirli
olamayacaktır. En büyük soru “insan” kavramı ve tanımının ne yönde ve ne
vasıflarda evrileceğidir.
“Ben gelecek için hiç endişe Öyle ki, çevrenin yanında tica-
duymadım, O yeterince hızlı geli- ri etkinliklerin kurumsal sürdü-
yor…” Albert Einstein rülebilirliğinden turizme, kamu
Teknoloji, bilgi işlem gücünü ar- maliyesine, finansa kadar oldukça
tırmanın yanı sıra tıp, ulaşım ve en- geniş yelpazedeki bir alan, “sür-
düstri dahil olmak üzere neredeyse dürülebilirlik” kavramının ilgi ala-
her alanda iyileştirmeler sağlaya- nına girmiştir.
caktır. ‘Gen düzenleme’ gibi tekno- Günümüzde gelinen nokta iti-
lojiler, daha önce tedavi edilemeyen bariyle, “sürdürülebilir kalkınma”
genetik koşulların iyileştirilmesine ekseninde “sürdürülebilirlik”, her
izin verecektir. Dijital araçlar daha şeyden önce ekonomik büyüme/
yaygın hale geldikçe ve yakıt verim- kalkınma ile çevrenin entegrasyo-
liliği arttığında ulaşım daha ucuz, nuna vesile olmuş, ekonomik ya-
daha hızlı ve muhtemelen daha şamla çevrenin uyumlaştırılmasına
temiz hale gelecektir. Endüstrinin aracılık etmiş ve büyümenin/kalkın-
otomasyonu, yeni ürünler geliştir- Rahmi Aktepe manın nicel boyutu kadar nitel boyu-
mek için gereken süreyi azaltacak tunun da önemli olduğu düşüncesini
ve üretimin bireysel müşteriye göre dƺƌŬŝLJĞ ŝůŝƔŝŵ ĞƌŶĞŒŝ gündemimize sabitlemiştir.
uyarlanmasına bile izin verecektir. ;d Ϳ Yine yıllardır üzerine çalışılan
Verimlilik algısının bu kapsayı- 'ĞŶĞů ĂƔŬĂŶŦ Makine Öğrenmesi Yapay Zekâ,
cılık niteliği, Uluslararası Çalışma Derin Öğrenme alanları bu yıl itiba-
Örgütü’nün (ILO) 1990’lı yıllarda gerekse üretim kapasitesinde ol- riyle belki hiç olmadığı kadar önem
açıklamış olduğu, “verimlilik artışı dukça ani ve kontrol altına alınma- kazanacak, çünkü bunlarla elde
insanların ve toplumun refah düze- yan bir düşüşün ortaya çıkmasıdır. edilen çözümler ile hayatımız bu-
yinin yükseltilmesine hizmet etme- 2) Bu büyüme eğilimini değiştir- güne kadar hiç görmediğimiz kadar
lidir” söylemine de uymaktadır. me ve gelecekte uzun süre devam kolaylaşacak. Kararlar geleceğin
4. Sanayi Devrimi, önemli bir edebilecek çevresel ve ekonomik tahmin edilebilmesi nedeni ile daha
karışıklığa neden oldu ve birçok bir denge kurma olanağı vardır. sağlıklı ve doğru verilmeye başla-
geleneksel uygulamayı ortadan Dünya çapında bir denge, dünya yü- nacak. Tabi bunlar sayesinde yeni
kaldırdı. Adapte olunması bir türlü zeyindeki her bireyin temel maddi deneyim tasarımları tümüyle kişi-
bitmeyen bir sürecin de kapısını aç- ihtiyaçlarına doyumunu sağlayacak selleştirilmiş bir hale gelebilecek.
mış oldu. Fiziksel, dijital ve biyolojik ve eşit fırsata sahip olmasına ola- Eczaneye gidip mide kontrol kame-
dünyaları birleştiren ve tüm disip- nak verecek biçimde tasarlanabilir. ranızı almanız an meselesidir…
linleri, ekonomileri ve endüstrileri Yani, 1. seçeneğin olmaması ve Diğer yandan, hangi gelecekte
etkileyen bir dizi yeni teknolojiyi içe- 2.’ci seçeneğin olması arzusunun neler yaşayacağımız pek de be-
ren, önemli ölçüde daha otomatik duraklamasız kalkınmayı işaret lirli olamayacaktır. Örneğin; bir-
bir dünyaya geçiş, birden bire tüm eden “Sürdürülebilirlik” kavra- çok küresel kuruluş 2020 için çok
ezberleri de ortadan kaldırdı. mının, halen geçerliliğini koruyan önceden teknolojik ve ekonomik
Bu anlamda Birleşmiş Milletler 1987 tarihli ve “Ortak Geleceğimiz” tahmin raporları yazmışlar ancak
nezdinde tartışılan iki ana görüş başlıklı Brundtland Raporu’nda dile aniden ortaya çıkan Kovid-19 salgı-
şöyle özetlenebilir: getirildiğini görmekteyiz. nı bu tahminlerin çoğunu geçersiz
1) Dünya nüfusunda, sanayileş- Söz konusu rapor ile daha çok kılmış, kimi alanda ani gelişimler,
mede, çevre kirlenmesinde, gıda doğal kaynakların korunması üze- kimi alanda da çaresizce yaşanan
üretiminde ve doğal kaynakların tü- rine kurgulanan sürdürülebilirlik, duraklamalar oluşmuştur.
kenmesinde bugünkü büyüme eği- artık süresiz olarak yerini “sürdü- Bu noktada eğer felsefi bir ba-
limi sürecek olursa, gezegenimizde rülebilir kalkınma”ya bırakmıştır. kış açısıyla bakarsak, en büyük
ekonomik büyüme gelecek yüzyıl Sürdürülebilir kalkınma ile birlik- soru “insan” kavramı ve tanımının
içinde sınırına dayanacaktır. Olası- te sürdürülebilirlik kavramı çok ne yönde ve ne vasıflarda evrile-
lığı en fazla sonuç, gerek nüfusta, boyutlu bir hal almıştır. ceğidir…

22 KobiEfor Dijital ìXEDW