Page 26 - Dijital-KobiEfor-Subat-2021
P. 26
3DUDQÇQ 7HNQRORM°N HYU°P°
laşımdaki Litcoin sayısı 84 milyon Bitcoin Madenciliği yetersiz kalacağından sınırlı sayıda
ile sınırlandırıldı. Litecoin de orta- nedir, nasıl yapılır? Bitcoin üretilir. En hızlı şifre çözen
lama 2 dakikada blok oluşurken Bitcoin madenciliği, Bitcoin madenci Bitcoin alabilir.
Bitcoin de bu süre 10 dakika. blockchain ağı üzerinde gerçek-
leştirilen işlemlerin güvenliğini P2P (Peer to Peer) nedir?
Blockchain (Blokzincir) sağlamak amacıyla her bir işle- P2P(Peer-to-Peer: eşten eşe)
nedir? min onaylanması, işlemlerin ana Bitcoin ve Blockchain ağının te-
blockchain ağına eklenmesi için mel özelliklerinden P2P, üçüncü
madencilik işlemi yapan kişiler bir kişi veya kurumun onayına ih-
tarafından kullanılan bilgisa- tiyaç duymadan, doğrudan kişiler
yarlar aracılığıyla matematiksel arasında gerçekleştirilen işlem-
problemlerin çözülmesi için kul- leri ifade ediyor. Birçok bilgisaya-
lanılan hesaplama gücü işlemidir. rı birleştirip veri paylaşımına açık
Bitcoin madenciliği, blockchain hale getirebilen P2P ile bir veri
Blokchain kavramı; blok olarak tek bir kişi yerine, tek seferde
teknolojisiyle işler. Blockchain tek-
nitelendirilen tek tek işlemlerin nolojisinde yapılan işlemler blok- birden çok kişiye gönderilebiliyor.
bir zincire benzer şekilde birbiri-
larda kayıt altında tutulur ve bit-
ne eklenerek oluşturduğu ve tüm coin madencilerinin anlık çözmeye PoW (Proof-of-Work:
işlemlerin (blokların) kayıtlarının çalıştıkları sayısal problemlerle İş Kanıtı) nedir?
tutulduğu tek zinciri ifade etmek
Bitcoin üretme işlemi gerçekleşir. Bitcoin blockchain ağının en te-
için blok ve zincir kelimelerin- mel özelliklerinden birisi olan ve
den türetildi. Blockchain, Bitcoin ‘İş kanıtı’ olarak Türkçe’ye çevrilen
ve diğer kripto para işlemlerinin Proof-of-Work, bir konsensüs me-
gerçekleştiği ve bu işlemlerin kanizması. Bitcoin blockchain ağı-
kayıt altına alındığı, bilgisayarlar
nın güvenliği için oldukça önemli
arasında kişiden kişiye değer ak- bir konsept olan PoW, Bitcoin ma-
tarımına izin veren bir sistem. dencilerinin ‘blockchain’e yeni bir
Satoshi Nakamoto olarak bili- blok eklemesi ve işlemleri onay-
nen kişi veya gruplar tarafından laması için ağ üzerinde kullanılan
bitcoin ve ilk blokzincir tasarlan- Bitcoin üretmek, altın maden-
ciliğine benzetilir, ne kadar çok bir algoritmadır. PoW protokolü,
mış. Blockchain teknolojisi mer- ‘DoS Saldırıları (denial-of-service:
keziyetsiz ve şeffaf bir yapıda. Blok kazı yapılır yani üretim yapılırsa
o kadar çok kazanım olur. Bitcoin hizmet reddi saldırıları)’ ve spam
üzerindeki bilgiler sadece belirti- mesajları gibi servislerin kötüye
len alıcı ve satıcı tarafından işlene- transferleri kullanıcının onayını kullanımını önlemeyi amaçlayan
bilir. Yapılan işlemler blokları oluş- aldıktan sonra madenciler tara- ve tüm siber saldırıları engelle-
turur örneğin; alıcının adı, alıcıya fından blockchain eklenir ve iş- meyi hedefleyen bir sistemdir.
gönderilen tutar gibi bilgilerden lenir. Madenci bu işlem sonunda Mutabakat Algoritması: Bir-
her biri bloktur. Bloklar herkes ta- ödül olarak Bitcoin alır Bitcoin’de çok kripto para birimi mutabakat
rafından görülebilir ancak kullanıcı yapılan işlemlerin sayısı her ge- algoritması olarak PoW kullanır.
bilgileri gizlidir, bu özellikle yapılan çen gün arttıkça blok uzunlukları Mutabakat algoritması, üçüncü
işlemleri herkes kontrol edebilir- da oldukça fazlalaşır. Maksimum bir kişi olmadan para gönderme
ken gizlilik de sağlanır. Bitcoin sayısına yaklaşıldıkça da veya para alma imkanı sunan bir
Blockchain’in dahiyane yapı- blok başı dağıtılan ödül Bitcoin sistemdir. Diğer bir deyişle mu-
sı sayesinde bloklarda değişiklik miktarları zamanla düşer. tabakat algoritması, blockchain
yapmak neredeyse imkansızdır. Bitcoin Madenciliği güvenli mi?: teknolojisini güvenli hale getir-
Her bir blok kendinden bir önceki Bitcoin madenciliği blockchain tek- mek için kullanılan bir sistemdir.
ve bir sonraki bloğa bağlıdır, bir nolojisiyle çalıştığı için güvenlidir.
blokta değişiklik yapmak istendi- Merkezi olmayan yapısıyla bir işle- Dijital imza nedir?
ğinde kendinden önceki ve son- min onaylanıp ‘blokzincir’e işlen- Web ortamında yasal kimlik
raki blokla uyumsuz olacağından mesine tek bir kişi karar veremez,
doğrulama olan ‘dijital imza’ ile-
bu değişiklik hemen fark edilir bu madencilerin ortak kararları ya da
yönüyle blockchain teknolojisinin oy çokluğuyla bir işlem blok işlenir tilen bilginin hatasız olduğunu,
anahtar-kilit uyumuna sahip ol- veya işlenmez. Bitcoin madencileri bilginin gönderici ve alıcının kim-
duğu, blockchain teknolojisinde sınırsız Bitcoin üretemez. Sistem, liklerini doğrulamak şartı ile ile-
hırsızlık olma olasılığının dünyaya madencilerin çözmesi gereken şif- tildiğini garanti eder.
*Kaynakça: Tanımlara ilişkin bilgiler
meteor çarpma olasılığından çok reyi her defasında zorlaştırır. Böy- için; Kripto Para ve Bitcoin Borsası Bari-
daha düşük olduğu ifade ediliyor. lelikle işlem gücü her defasında meks (https://www.barimeks.com)
KobiEfor Dijital ìXEDW