Page 89 - KobiEfor_Temmuz_2020

ve planlı bir reform sürecine girmesi gerekiyor. yinde iyimser senaryoda U şeklinde bir toparlanma
Hala bu imkanın olduğunu düşünüyorum. Güçlü bir gerçekleşecek görünüyor. Asıl resesyonun yaşana-
reform sürecini başlatamama durumunda kırılgan- cağı yer ise hizmet sektörü olacak. Özellikle turizm
lıklarımız artar” uyarısını yaptı. ve taşımacılık olmak üzere hizmet sektörlerindeki
talebin toparlanması zaman alacaktır.
“Bu dönem para basılacak” Özellikle, aşı ve ilacın bulunup yaygın bir şekilde
Covid-19’a yönelik orta ve uzun vadeli para ve ma- kullanımı ve bizlerin Covid-19’u normal bir grip ola-
liye politikası desteğine kesinlikle ihtiyaç bulunduğu- rak algılamamıza kadar hizmet sektörlerindeki to-
nun altını çizen Aslanoğlu, bu süreçte istihdam ve ge- parlanma yavaş olacaktır. Bu nedenle hizmet sektö-
lir kaybını telafiye yönelik politikaların da öncelikli ol- ründeki seyrin ayağı hafif yukarı dönmüş L şeklinde
ması gerektiğini aktardı. Aslanoğlu, destek ve teşvik olacağını tahmin ediyoruz. Hizmet sektöründeki gelir
paketlerinin daha çok kredi mekanizmasıyla devreye ve istihdam kaybı zaman içerisinde imalat sanayinde-
girdiğini kaydetti: “Covid-19’un kısa vadeli bir sorun ki talebi yavaşlatmaya aday görünüyor. Bu nedenle
olması durumunda kredi desteği yeterli olabilirdi. tüm sektörleri birleştirdiğimizde toparlanmanın V,U
Fakat, Covid-19’un orta vadeli bir sorun olduğunu, ve L karışımı karekök şeklinde olacağını düşünüyo-
iyimser senaryoda bile 1.5 /2 yıl devam edecek bir sü- ruz. Pandeminin azalarak devam etmesi durumunda
recin bizleri beklediğini düşünürsek, maliye politika- toparlanma yavaş yavaş devam edebilir.”
sının karşılıksız transfer harcamalarına dayanan bir
çerçevede oluşturulması ve yaratılacak kaynağın “Sektörel öncelikler değişti”
koordineli bir şekilde doğrudan para politikası ile Türkiye ekonomisi için faiz, enflasyon ve kur po-
Merkez Bankası’ndan elde edilmesinin daha etkili bir litikalarına ilişkin görüşlerini aktaran Aslanoğlu,
politika olacağını düşünüyoruz.” bu dengede enflasyon ile mücadelenin kritik öne-
Erhan Aslanoğlu, bu dönemi atlatmak için “para me sahip olduğunu dile getirdi: “Piyasada enflas-
basmak” gibi yöntemlerin uygulanabileceğini ifade yon beklentilerinin gerilemesi ve TCMB’nin politika
etti: “Bu dönemde para basılacak, çok fazla alter- faizinin beklenen enflasyonun üzerinde kalacağı
natif yok. Bu kaynağın Hazine üzerinden orta vade- şekilde düşürülmesi durumunda faiz, enflasyon,
li sektörel bir plan çerçevesinde kullanılması düşü- kur politikası daha sürdürülebilir bir dengeye otu-
nülebilir. Hazine özel tertip nakit dışı tahviller çıka- rur düşüncesindeyim.”
rarak, ya doğrudan ya da bankacılık sektörü üzerin- Önümüzdeki dönem ekonominin denge unsuru-
den bu tahvillere karşı nakdi Merkez Bankası’ndan nun inşaat sektöründen ziyade gıda, sağlık, teknolo-
sağlayabilir. Sektörlerin sabit maliyetlerine ortak ji ve lojistik olacağının altını çizen Aslanoğlu, “Hem
olmak ve Türkiye ekonomisinin varlıklarına katkıda ihtiyaç ürünü olması nedeniyle talebi esnek olma-
bulunmak öncelikli olabilir. Depreme yönelik konut yan gıda ve sağlık gibi sektörler hem de değişimi
güçlendirmesi, tarım gibi alanların dönüşümüne simgeleyen teknoloji ve lojistik öne çıkan sektörler
yönelik orta vadeli projelere kaynak aktarılabilir.” oluyor ve olmaya devam edecek görünüyor” dedi.
Önümüzdeki dönemde küresel tedarik zincirle-
Toparlanma V, U ve L karışımı rinde önemli değişimlerin olası göründüğünü ak-
Finans sektörünün, özellikle hisse senedi piyasa- taran Aslanoğlu, “Çin’in imalat sanayi payının azal-
larının Şubat sonu ve Mart ayında çok sert düşüşler dığı, farklı ülkelerin buradan pay aldığı bir sürece
yaşadığını, sonra Nisan ayı ile beraber hızla topar- yöneliyoruz. Bu nedenle, tekstil, giyim, deri, ayak-
landığını kaydeden Aslanoğlu, “Bu toparlanmanın en kabı gibi Çin’e benzer üretim gerçekleştiren Türki-
büyük nedeni merkez bankalarının verdiği likidite ol- ye ekonomisinde birçok imalat sanayi sektöründe
du. Azalan likidite artan volatilite anlamına gelir. yatırım ve üretim anlamında olumlu gelişmeler
Merkez bankaları likiditeyi verdikçe volatilite, yani olabilir. Bunun için Türkiye ekonomisinin yatırım
dalgalanma azaldı. Bu likidite aynı zamanda düşük yapılabilir statüsünü arttıracak yapısal reformları
faiz ortamında hisse senedi piyasalarına giderek V gerçekleştirmesi önemli parametre olmaya devam
şeklinde ciddi bir toparlanmaya yol açtı. Merkez ban- edecektir” açıklamasını yaptı.
kaları bol likidite vermeye devam ediyor ve yılın ikin- Hizmet sektörlerinin önümüzdeki 1-2 yıllık dö-
ci yarısında görece toparlanma beklentisi hisse se- nemde muhtemelen resesyon yaşamaya aday gö-
nedi piyasalarını desteklemeye devam ediyor” dedi. ründüğünün altını çizen Aslanoğlu, ancak dünyanın
İmalat sanayi ağırlıklı reel sektörün ise Nisan ve büyük ekonomilerinde ve ekonomiler geliştikçe pa-
Mayıs döneminde izolasyona bağlı olarak sert düşüş- yını en çok arttıran sektörlerin başında turizm ol-
ler gösterdiğini ve bir süre yatay seyrettiğini belirten mak üzere hizmet sektörlerinin geldiğini, uzun va-
Aslanoğlu, şunları ifade etti: “İzolasyonların azalma- dede hizmet sektörleri için yine pozitif bir gelecek
sı ile ötelenen üretimin devreye girmesi imalat sana- olduğunu sözlerine ekledi.
Temmuz 2020 KobiEfor 89