Page 45 - KobiEfor_Eylül_2019
P. 45
selesi ve K›br›s meselesi gibi. Ellerindeki kayna¤› “Kazanmak için kaybetmek gerekir”
bask› olarak kullan›yorlar” diyor.
Ekonomi sadece ekonomi ile yönetilmiyor. Siya-
“Meseleler çözülemez ama yönetilebilir” set Türkiye’de ekonomi ile göbekten ba¤l›. Ege
AK Parti’ye göre ‘dengelenmenin’, Ege Cansen’e Cansen bu gerçeklikle Türkiye’nin en önemli siyasi
göre ‘dönüflümün’ ne kadar sürece¤i de önemli. Can- konusu olan Kürt Meselesi’ni flöyle de¤erlendiri-
sen, bu süreçlere geçmeden önce Kürt ve K›br›s me- yor: “Kürt meselesinde Türk toplumunun kararl›¤›
seleleri’nin varl›¤›n› kabul edip, akl›n bir kenar›nda ve ne kadar fedakarl›¤a katlanaca¤› önemli. Çünkü
tutulmas›n› istiyor. Cansen, Türkiye ekonomisinin çok ABD ve AB bu konuya fena halde takm›fl durumda.
k›sa zamanda dengeli hale gelebilece¤i ve cari aç›ks›z Kürdistan’› kurmak istiyorlar. Irak’ta ve Suriye’de
büyüme modeline geçebilece¤i görüflünde: “Türki- bunu baflard›lar, kala kala Türkiye kalm›flt›r. Türki-
ye’nin bugünkü insan gücüyle Türk ekonomisini na- ye Cumhuriyeti bu sorunu Osmanl›’dan miras al-
merde muhtaç olmadan ama onlarla beraber düzgün m›flt›r. Millet ayn› dinden gelenleri kapsad›¤› için
hale getirebiliriz.” Kürtler ayr›lmam›flt›r. Rum ilkokulu vard›r ama
Ege Cansen, bir tak›m kültürel ahlaks›zl›klar d›fl›n- Kürt ilkokulu yoktur. Çünkü Kürt ve Türk ayn›d›r.
da vasat›n üzerinde yetenekli bir millet yap›s›na sahip Beni as›l düflündüren husus; PKK, Kürt mesele-
olundu¤unun alt›n› çiziyor: “Bir Alman de¤iliz ama bir sinden ç›km›flt›r ama kendi bafl›na problem olmufl-
yamyam da de¤iliz. Alman’a daha yak›n›z. Emniyet tur. Zaman zaman Kürtleri PKK’dan kurtarmak ge-
fleridinden gitmek gibi bir tak›m kültürel sorunlar›m›z
rekti¤ini düflünüyorum. Ya da HDP’yi PKK’n›n pa-
ise çözülemez ama yönetilebilir. Çünkü milletimiz tentinden nas›l kurtarabiliriz? PKK, Kürtleri teröri-
trafik polisinin çakar›n› görünce fleridine girer. Ben ze ediyor. Bana kal›rsa bu meseleyi içeriye almak
milletimin yap›s›n› biliyorum. Kartal olup uçamay›z
en do¤rusu. Bundan önce ne oldu¤u önemli de¤il.
ama koflar›z. Net olarak Türk milleti sanayileflmede, Buradan nereye gidece¤imiz önemlidir. Suriye’den
üretim yetene¤inde AB toplumunun yüzde 60-65’ini
komple ç›kal›m. Kendi davam›z› kendi hudutlar›m›z
beceri itibariyle yakalam›flt›r.” içine alal›m. Biliyoruz ki baz› problemler çözülmez
Cansen’e göre as›l mesele; cari aç›ks›z büyümede
ray›na giriyor muyuz, girmiyor muyuz? Ya da irade ama yönetilebilir. Türkiye Kürt meselesinde bu
yöntemi kullanabilir. Ayr›ca flunu unutmamak la-
olarak bu yönde mi ilerliyoruz, zorunlu olarak m›?
z›m; kaybetmeyi göze almayan kazanamaz. So-
“Üretemiyoruz tezi gerçekçi de¤il” nunda bar›fl› kazanacaksak bir fleyi kaybedece¤iz.”
Türkiye ekonomisi 2019 itibariyle cari aç›ks›z bir
sürece girmifl bulunuyor. Cansen dönüflümün en cari aç›k vermeden potansiyel olan yüzde 4-4-5 bü-
yümeye geçilen andaki dolar kuru do¤rudur. E¤er
önemli ç›kt›s› olarak bu gerçekli¤in görülmesi gerek-
ti¤ini savunuyor: “Türkiye’de cari aç›k 0’d›r. Ne üreti- bu dolar kuruyla cari aç›ks›z büyümeye geçemiyor-
sak dolar›n biraz daha yükselmesi gerekiyordur. Ya-
yorsak kendimiz üretiyoruz. Ve ülke olarak ald›¤›m›z-
dan daha fazlas›n› sat›yoruz. Bu önemli kazan›m› ko- ni dolar›n 4 veya 5 TL olmas› önemli de¤ildir. Can-
rumak gerekiyor.” AK Parti döneminde cari a盤›n sen, devalüasyonun TL’nin de¤erini düflürdü¤ünü ve
otomatikman bunun enflasyona yans›d›¤›n› kayde-
milli gelire oran›n›n yüzde 5 oldu¤una dikkat çeken
Cansen, aç›kl›yor: “Milli gelir katmade¤er toplam›d›r. diyor: “Devalüasyon enflasyon fark›n›n ortadan kal-
d›r›lmas›d›r. Aç› daralana kadar birbirini kemirerek
Tüketimimizin yüzde 95’ini kendimiz üretiyoruz. Bo-
¤uldu¤umuz yer yüzde 5’tir. ‘Türkiye’de üretim yok’ dengeye ulafl›rlar.”
demek yanl›flt›r. Bu sene bu oran yüzde 0’d›r. Türki- “Merkez Bankas› kapat›labilir”
ye’nin 450 milyar dolar net borcu var. Türkiye, bugün-
kü durumundan dolay› yüksek faizle borçlanmakta- Döviz fiyat›n› d›flar›dan para giriflleri bozuyor.
Bunu engelleme veya dengeleme görevi Merkez
d›r. Oran› yüzde 6-7’dir. Sadece bu oranlar nedeniyle
borcumuza karfl›l›k ödenen faiz flu anda 30 milyar do- Bankas›’n›n görev tan›m›nda yer al›yor. Cansen,
lard›r. Bu rakam cari a盤›n hesab›na girendir. Di¤er “Türkiye çift paral› bir ülkedir: döviz ve TL. Alman-
ya’da veya Fransa’da böyle bir gerçeklik yoktur.
bir deyiflle bu kadar faiz ödemesek 30 milyar dolar
art›day›z. Faiz olmasa cari fazlam›z var demektir. Bu Türkiye’de neyin faizi indi? Mevduat›n yüzde 50’den
30 milyar dolar› niye ödüyoruz derseniz de o da eski- fazlas› döviz. Dövizde faizler yüzde 2.5-3 aral›¤›nda.
den yenilen nanelerden dolay›d›r. Üretim vard›r, Tür- Gayet düflük. Konu faiz ise faiz tasarrufu ve mev-
kiye üretip satmaktad›r. Kendi kendine yeterlilik diye duat› etkiliyor. Ama en düflük faiz dövizde. Gariban
bir fley yoktur. O iyi bir fley de de¤ildir.” Merkez Bankas›, faizi indirdim, ç›kard›m diyor. As-
l›nda kumda oynuyor. Bana kalsa Merkez Banka-
Peki döviz kurundaki mevcut durum s›’n› ya kapat›r ya da 150-200 kiflilik kurum haline
gerçe¤i yans›t›yor mu? getirirdim. Çünkü elindeki TL ile ekonomiyi yönete-
Ege Cansen’e göre bu sorunun tek bir yan›t› var: miyor” diye konufluyor.
Eylül 2019 KobiEfor 45