Page 106 - KobiEfor_Agustos_2018

SA⁄LIK

HAYATINI SÖNDÜRME

MedAmerikan T›p Merkezi’nden
Dr. Erkan Zor ile sigara
ba¤›ml›l›¤›, neden oldu¤u
hastal›klar ve sigaray› b›rakma
yöntemleri üzerine konufltuk.
Dr. Erkan Zor

Tütün, keyif verici ve ba¤›ml›l›k yap›c› özelli¤i olan 6) Boflalt›m sistemi ve üreme: Böbrek yetmezli¤i,
bir bitkidir. Bu özelli¤i bitkinin yapraklar›nda impotans, erken menopoz, adet düzensizli¤i ve
nikotin denen bir alkoloid bulundu¤u için oluflur. k›s›rl›¤a neden olur.
Tütün yetifltiricili¤ine MÖ 5000-3000 y›llar›nda, 7) ‹skelet sistemi hastal›klar›: Osteoporoza neden
Anadolu’da tütün yetifltiricili¤ine 1600 y›llar›nda olur, kemik k›r›klar›n›n oluflumunu kolaylaflt›r›r.
bafllanm›flt›r. Tütün dünyada en çok sigara olarak 8) Endokrin sistem hastal›klar›: Kan flekeri
kullan›lmaktad›r. ‹çilen sigaradaki nikotin a¤›z ve düzeyinde bozuklu¤a yol açar, kolesterol ve troid
akci¤er yoluyla absorbe olarak kana kar›fl›r ve hormonu seviyesini art›r›r.
15-20 saniye içinde merkezi sinir sistemine Hamilelik s›ras›nda içilen sigaraya ba¤l› olarak
ulaflarak etkilerini gösterir. Nikotin karaci¤erde erken do¤um riski 2 kat, ölü do¤um riski 1/3
metabolize olur ve böbrek yoluyla at›l›r. Nikotin oran›nda, düflük riski 1/4 oran›nda artar. Bebe¤in
beynimizde ventral tegmental alandaki nikotinik gelifliminde sorunlara ve bebekte zeka gerili¤i
reseptörleri uyar›r, uyar›lan reseptörler santral riskinin artmas›na sebep olur. Tütün kullan›m›
sinir sisteminden dopamin hormonunun nedeniyle dünyada y›lda 5-6 milyon, Türkiye’de
salg›lanmas›na neden olur. Salg›lanan dopamin y›lda 100-120 bin kifli ölmektedir.
hormonunun keyif verici, mutluluk verici ve sakinlik Sigara B›rak›lmas›yla Sa¤l›¤›m›zda Oluflan
yap›c› özelli¤i mevcuttur. Nikotin, ba¤›ml›l›k Olumlu De¤iflimler
s›ras›nda eroin, morfin ve kokainden sonra gelen Sigara b›rak›ld›ktan sonra kalp h›z› 20. dakikadan
çok güçlü ba¤›ml›l›k yap›c› maddedir. Esrardan 8 itibaren normale dönmeye bafllar ve 12 saatte
kat daha fazla ba¤›ml›l›k yap›c› özelli¤i vard›r. kanda karbonmonoksit düzeyi normale döner.
Sigarada nikotin haricinde yaklafl›k 4.000 çeflit Koku ve tat alma duyusu normale gelir, fiziksel
toksik ve karsinojenik kimyasal madde mevcuttur. aktivite kapasitesi artar. Orta vadede, 2. haftadan
Bu maddelerin bir k›sm› karbonmonoksit, arsenik, itibaren kalp krizi riski azalmaya bafllar. 1. aydan
benzen, kurflun, krom, nikel, tolüen, formik asit, itibaren öksürük, nefes darl›¤› azalmaya bafllar ve
amonyak, aseton, bizmut gibi maddelerdir. solunum kapasitesi artar. 1. y›l›n sonunda kalp
Sigaran›n Neden Oldu¤u Hastal›klar krizi riski sigara içenlerin yar›s›na iner. Uzun
1) Kanserler: A¤›z, dil, yutak, akci¤er, yemek vadede, yaklafl›k 10 y›l sonra kanser riski sigara
borusu, mide, karaci¤er, pankreas, ba¤›rsak, içenlerin yar›s›na iner, 15 y›l sonra kalp krizi riski
mesane, penis, rahim a¤z› ve kan kanserine neden sigara içmemifl bireylerle ayn› olur ve 20 y›l sonra
olur. Ortalama olarak a¤›z kanserini 30 kat, kanser riski sigara içenlere göre %90 azal›r.
akci¤er kanserini 20 kat, rahim a¤z› kanserini Sigaray› Nas›l B›rakabilirsiniz?
17 kat, yemek borusu kanserini 10 kat art›r›r. 1) Kendi Kendine B›rakma: Aniden b›rakma veya
2) Solunum sistemi hastal›klar›: KOAH, ast›m, azaltarak b›rakma vard›r. Aniden b›rakma yöntemi
pnömoni ve kronik bronflite neden olur. azaltarak b›rakma yöntemine göre %80 daha
3) Kardiyovasküler sistem hastal›klar›: baflar›l›d›r.
Hipertansiyon, kolesterol yüksekli¤i, damar 2) Etkinli¤i Kan›tlanm›fl T›bbi Tedavi ile B›rakma:
t›kan›kl›klar›, kalp krizi, kalp yetmezli¤i, Sigaray› kendi kendine b›rakmakta zorlanan
ateroskleroz ve kalp ritim bozukluklar›na neden kifliler doktor gözetimi ve deste¤inde, bilimselli¤i
olur. kan›tlanm›fl yöntemlerle b›rakabilir.
4) Sinir sistemi hastal›klar›: Beyin damarlar›nda Bu yöntemlerle b›rakma oran› kendi kendine
kanama ve t›kan›kl›¤a ba¤l› felçlere ve erken b›rakmaya göre çok daha yüksektir. Bunun için
bunamaya neden olur. ülkemizde Sa¤l›k Bakanl›¤› onayl› çok say›da
5) Sindirim sistemi hastal›klar›: Reflü, mide ve merkez bulunmaktad›r.
ba¤›rsak ülseri ve kronik gastrite neden olur. S‹GARAYI SÖNDÜR!

106 KobiEfor A€ustos 2018