Page 109 - KobiEfor_Aralik_2018

UZMAN

Seçme Hakk›…

B ir düflünür, “Olaylar›n Bu duygular›n alt›nda ezilirler. Ce-
sur, özgüvenli, kendinden emin,
kendisinden daha çok,
olaylara nas›l tepki ver-
‘hay›r’ diyebilen, duygular›n› aç›kça
di¤in önemlidir” demifl- belli edebilen, atak, giriflken mü-
tir. Ben bu sözü alt›n çerçeveli cadeleci vs. gibi davranmak müm-
sözler aras›na koyar›m, zira hem kündür asl›nda ama nedense kifli-
Prof.Dr. kendi yaflam›mda uygulamaya ça- lerin benlik alg›lar› düflük olunca
l›fl›r hem de ulaflabildi¤im yak›n kendilerine böyle davran›fllar› ya-
Turgay Biçer ve uzak çevremle paylaflmaya k›flt›ramad›klar› gibi bu davran›fl ve
turgay@marmara.edu.tr özen gösteririm. tutumlar›n sanki baflka insanlara
Tüm davran›fllar›n omurgas›n› ge- özgü olduklar› sanr›s›na kap›l›rlar.
nelde düflünceler oluflturur. Dü- Oysa herkeste her davran›fl biraz
flünceler bazen bilinçli bazen de bi- vard›r. En cesur insan da zaman
Her insan kendini linçsiz seçimlerimiz veya ö¤ren- zaman korkabilir, çekinebilir, endi-
de¤ifltirecek, ak›l, melerimizdir. Baz›lar› ifle yarar ba- fle duyabilir ama bunlar›n dozu az-
duygu, beden, z›lar› ise iflimize yaramad›¤› gibi d›r ve sürekli de¤ildir. Dolay›s›yla
her kim öyle istiyorsa öyle davran-
bizleri kötü durumlara sokabilir;
düflünce, duygu ve yaflam kalitemizi olumsuz etkiler. may› ö¤renebilir; bu ö¤renme; ayn›
di¤er kaynaklara Fark›na vard›¤›m›zda olaylar›n ve bir müzik aleti çalmak gibi, zaman
sahiptir asl›nda. fark›ndal›¤›m›z› art›rarak bilinci- ve emek al›r, tutkuyla de¤iflmeyi ve
Önemli olan bunlar› mize ç›kartt›¤›m›zda özellikle geliflmeyi amaç edindi¤i zaman ka-
fark etmek ve olumsuz düflüncelerin onlar› kon- zanabilir kifli. Örneklerini görürüz
kullanmaya trol alt›na alabilece¤imiz gibi de- ve o kiflilere hayranl›k duyar›z; on-
¤ifltirilmemesi gereken davran›fl-
lar gibi olmak ve davranmak iste-
bafllamakt›r. lar› de¤ifltirebildi¤imiz gibi daha riz. Böyle davran›fllar kimsenin te-
Kimse aciz olarak ustal›k isteyen yeni beceri ve dav- kelinde de¤ildir; baz› kifliler ortam,
do¤maz. ran›fllar ö¤renebiliriz. genetik, aile, sosyal çevre, e¤itim
‹nsan kendini aciz Örne¤in; trafikte kaba davranan bir ve bilgi gibi üstünlüklere sahip ol-
sürücü, bizi kaz›klamaya çal›flan sa bile isteyen ve hakk›n› verebilen
duruma soksa da
bir esnaf, bize zorla mal satmak is- herkes bir ölçüde kendini istedi¤i
oradan ç›kabilir.
teyen bir sat›c› olsun onlar›n dav- gibi gelifltirebilir ve de¤ifltirebilir…
Bafl›m›za ne gelirse ran›fllar›n›n ne oldu¤una bakmak- Hatta baz› kifliler kendini aflabilir,
gelsin, gelecek s›z›n kendimizi bu durumlarda da- daha önce düflünemedi¤i bir duru-
umut demektir. ha kontrol alt›na alabilir; karfl›m›z- mun bile ötesine geçebilir. Ustal›-
Umudu besleyecek dakine ders verebilir, onlara do¤ru ¤›n kimsenin tekelinde olmad›¤›n›
düflünce sistemi yolu gösterebilir veya umursama- söylersek herhalde yanl›fl söylemifl
yabiliriz. Seçim bize ba¤l›d›r asl›n-
olmay›z…
davran›fllar›m›z› da. Tabii her durumda böyle sakin Her insan kendini de¤ifltirecek,
belirleyecektir. ve iyi kalmak veya davranmak ol- ak›l, duygu, beden, düflünce, duygu
Umut etmek, mayabilir bazen ama bu davran›fl- ve di¤er kaynaklara sahiptir asl›n-
hayallerimizle lar›m›z›n say›s›n› art›rmaya baflla- da. Önemli olan bunlar› fark etmek
umudu beslemek d›¤›m›zda daha az incinen, olum- ve kullanmaya bafllamakt›r. Kimse
ve onlar› suz durumlardan daha az etkile- aciz olarak do¤maz. ‹nsan kendini
nen insanlar olabiliriz ki bunun da
aciz duruma soksa da oradan ç›ka-
gerçeklefltirecek yaflam kalitemizi iyi yönde etkile- bilir…
sorumluluk almak yece¤i kesindir. Bafl›m›za ne gelirse gelsin, gele-
bizi büyütecektir. Birçok insan kendine, duygusal, si- cek umut demektir… Umudu bes-
nirli, ‘hay›r’ diyemeyen, tembel, çe- leyecek düflünce sistemi davran›fl-
kingen, k›zg›n, öfkeli gibi duygu ve lar›m›z› belirleyecektir. Umut et-
davran›fl durumlar›n› betimleyen mek, hayallerimizle umudu besle-
ifadeler kullanarak bir anlamda mek ve onlar› gerçeklefltirecek so-
“kurban” olduklar›n› ima ederler. rumluluk almak bizi büyütecektir…
Aral›k 2018 KobiEfor 109