Page 75 - KobiEfor_Haziran_2017
P. 75
rada öngörüm flu; Türkiye enflasyon bask›s› nedeniy- ze geliflti¤inde 2 ad›m geri gidiyoruz. ‹hracatta hare-
le daha yavafl büyüyecektir. ‹flsizlik yüksek düzeyde ket edemiyoruz gibi oluyor. fiimdi oradaki bir neden
çak›l› kalacakt›r. Enflasyon bir miktar gerileyecek. bizim sanayi ve imalat sektöründen bir flekilde vaz-
Ama iki sorunu çözemeden süreci geçirece¤iz. fiunu geçmifl olmam›zdan kaynaklan›yor. ‹kincisi ise kapi-
da unutmamak laz›m; enflasyon ekonomik yap›y› bo- talizmin özelli¤i. Kapitalizm krizlerden çok büyük
zuyor. Çünkü biz sonuna kadar aç›k bir ekonomiyiz. teknolojik at›l›m ile ç›k›yor. Örne¤in; sanayi 4.0 gibi.
Çok dikkatli, çok uzun vadeli olmayan, her noktas› Türkiye olarak buna ayak uydurabilir miyiz bilmiyo-
düflünülmüfl 3 y›ll›k planlar yapmal›y›z. rum. Çünkü öyle bir yap›m›z yok. Bizim sanayi sektö-
ründeki altyap› ve kapasite da¤›l›m›m›z bu tür gelifl-
KobiEfor: ‹flsizli¤in bu oranlara ulaflmas›n› meye yatk›n veya uyumlu de¤il. O yap›y› bütünüyle
hangi faktörlere ba¤l›yorsunuz? de¤ifltirmek laz›m. fiu andaki konjonktürde bunu ya-
Taner Berksoy: ‹stihdam konusunda Cumhur- pabilir miyiz? Çok emin de¤ilim. Bu nedenle ihraca-
baflkan› Erdo¤an’›n sanayicilere ça¤r›s› vard›. Ama t›m›z hep geleneksel mal ihraç eden ve yüksek tek-
bizim gibi d›fla aç›k ekonomilerde bu ça¤r›lar çok ve- nolojili ihracat›m›z arada derede kalan, kura ba¤l›,
rimli olmuyor. Çünkü buradaki uyumu piyasa fiyat- pazar genifllemesine ba¤l› bir yap›da ilerler.
land›rmalar› sa¤lar. E¤er durum bir miktar aleyhini-
ze ise piyasa sizi bir miktar gecikme ile düzeltir. Çok KobiEfor: Yine iç tüketim a¤›rl›kl› m›
iyi kurgulanmam›fl, çok iyi planlanmam›fl emirle büyüyece¤iz?
merkeze buyruk yaparsan›z bütün mekanizmay› bo- Taner Berksoy: Evet iç tüketim a¤›rl›kl› yap›m›z
zars›n›z. Dolay›s›yla yüksek iflsizlik verileri ça¤r›n›n devam edecek. Ama flunu da unutmayal›m; iç tüke-
çok da iyi, verimli olmad›¤›n› gösteriyor. Ancak bir timi öcü haline getirmemek laz›m. Biz birçok ülke-
fley daha var; Türkiye ilginç bir dönemden geçiyor: ye k›yasla büyük bir ekonomiyiz ve talep taraf›m›z
Suriye. Henüz araflt›rmas› yok ama Suriye göçünün aktif. Ve dolay›s›yla muhtemelen iç tüketim ile bir-
iflsizlik piyasas›na çok ciddi etkisi oldu¤unu düflünü- likte hareket edebilecek avantaja sahibiz. Ama düz-
yorum. Çünkü vas›fl› iflgücü burada kalmad›. Suri- gün kullan›lmas› laz›m. Çünkü iç tüketim ile büyür-
ye’den gelenler bizim inflaat, tekstil gibi vas›fs›z ken enflasyona tak›lmamak laz›m. Onu k›rarsan bir
iflgücünün yo¤un oldu¤u sektörlerde kullan›l›yor yere gidemezsin.
olabilir. Dolay›s›yla görece ucuz vas›fs›z iflgücünün
her biri bir Türk iflçisini ikame ediyor demektir. KobiEfor: Türkiye’nin reformlarda hayalleri
ve gerçekleri nelerdir?
KobiEfor: Her fleye ra¤men büyüme için Taner Berksoy: Olmayacak fleyleri hedef olarak
kayna¤› nereden bulaca¤›z? koyarsan›z hayal olur uçarsan›z. Ekonominin kapa-
Taner Berksoy: Büyüme için kayna¤a ihtiyaç var. sitesi belli. Daha ileriye gitmek ise özenli yaklafl›m
Ama bu kaynak nereden sa¤lan›r bilmiyoruz. Öyle mi ile olur. Aksi halde z›plamak istiyorsan bir taraf›
de¤il mi bilmiyorum ama Körfez Bölgesi’nde serma- sakatl›yorsun. Çok itip kak›c› de¤il ba¤lay›c› bir viz-
ye y›¤›lmas› alg›s› var. Kanaatim bu birikimin küresel yon olmal›. Ülkemizde siyaset ile ekonomi çok iç
sermayeye k›yasla küçük oldu¤udur. Üstelik Körfez içe. Onu normallefltirmek laz›m. Ülke olarak çok da
sermayesinin sadece Türkiye’ye gelmesini düflüne- karamsar de¤ilim. Ak Parti’nin ekonomi politikala-
meyiz. Bize küçük bir k›sm› gelecektir. Art› tabii Kör- r›n› performans olarak de¤erlendirdi¤imde 2002 y›-
fez bunu Türkler’in yarar›na olsun diye yapm›yor. l›nda ilk iktidara geldiklerinde ferasetli davrand›-
Kendisine kazanç veya yerleflme imkan› yaratmak lar. IMF program›n› sonuna kadar götürdüler. Son-
için yap›yor. Ayr›ca ben Körfez ülkelerinin Türk infla- ra tek bafllar›na kald›klar›nda konjonktür de¤iflti.
at sektöründe spekülasyon yapt›¤›na inan›yorum. Bir Ve ciddi bir kriz geldi. Tecrübe gerekiyordu. Tem-
taraf› bu. Di¤er bir taraf› ise Avrupa ile s›k›nt›lar var. kinli olmay› gerektiren süreçte çok tarafl› kald›lar.
Erdo¤an yeniden AB’ye döndü¤ünde yaratt›¤› s›k›nt›- Elimizde kala kala inflaat kald›. Buna baflar› demek
y› ne kadar h›zl› siler bilmiyorum. Hiç gözden uzak mümkün de¤il. Dönüp bak›nca program›n getirileri
tutmamam›z gereken nirengi noktas› ise bizim ikti- d›fl›nda yollar yap›ld›, tüneller kaz›ld› ama o kadar.
satta göbek ba¤›m›z Avrupa ile. ‹malat sektöründe bu çal›flmalara feda edildi.
KobiEfor: Peki Türkiye’nin ihracat› neden KobiEfor:Avrupa Birli¤i’nin gelece¤i ne olur?
istenilen oranda artm›yor? Taner Berksoy: Avrupa Birli¤i’nin fonlama kap›-
Taner Berksoy: Bizim ihracat›n flöyle bir özelli¤i s› Almanya. Ve Avrupa Birli¤i’nde Almanya’n›n bas-
var. ‹hraç etti¤imiz mallar› üreten sektörler; hadi ye- k›n taraf›n›n bir s›k›nt› yaratt›¤› gerçek. AB’de kriz
ni pazarlara aç›lal›m fleklinde hareket etmiyor. Kur yaflansa da uzlafl› kültürü devam ediyor, görülebilir
müsaade edince 2 ad›m ileri gidiyoruz. Kur aleyhimi- gelecekte çok s›k›nt› olaca¤›n› sanm›yorum.
Haziran 2017 KobiEfor 75