Page 40 - KobiEfor_Eylul_2015

UZMAN Ekonomideki Patinaj

‹hracat› Olumsuz Etkiliyor mu?
T Ü‹K verilerine göre, 2015 Haziran ay›nda, 2014 y›l›n›n ayn› ay›na göre ihracat yüzde 6.9

azalarak 11 milyar 996 milyon dolara, ithalat yüzde 12.5 azalarak 18 milyar 201 milyon
dolara, d›fl ticaret a盤› yüzde 21.6 oran›nda azalarak 7 milyar 912 milyon dolardan 6 mil-
yar 206 milyon dolara gerilemifl.
Böylece Haziran ay›nda ihracat›n ithalat› karfl›lama oran› yüzde 65.9’a yükselmifl.
2015 Ocak-Haziran döneminde ihracat geçen y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 8.2 azalarak 80 mil-
yar 67 milyon dolardan 75 milyar 512 milyon dolara düflmüfl.
Bu dönemde ithalat da yüzde 10.9 oran›nda düflmüfl ve 119 milyar 785 milyon dolardan 106 mil-
yar 746 milyon dolara gerilemifltir.
Toplam ihracat içinde Avrupa Birli¤i’nin pay› 2014 y›l› Haziran ay›nda yüzde 46 iken 2015 Haziran
ay›nda ancak yüzde 46.1 olabilmifltir.
AB’ye yap›lan ihracat, 2014 y›l›n›n ayn› ay›na göre yüzde 6.6 azalarak 5 milyar 535 milyon dolara
gerilemifltir.
‹hracatta ilk s›ray› 1 milyar 138 milyon dolar ile Almanya alm›flt›r.
Bu ülkeyi 814 milyon dolar ile ‹ngiltere, 689 milyon dolar ile Irak ve 595 milyon dolar ile ‹talya iz-
lemifltir.
‹thalatta ilk s›ray› May›s ay›nda oldu¤u gibi yine Çin alm›fl; Çin’den yap›lan ithalat geçen y›l›n ay-
n› ay›na göre yüzde 6.5 artarak, 2 milyar 40 milyon dolara ulaflm›flt›r.
Çin’i 1 milyar 891 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 744 milyon dolar ile Rusya ve 1 milyar 10
milyon dolar ile ‹talya takip etmifltir.
Teknoloji yo¤unlu¤una göre d›fl ticaret verileri, ISIC Rev.3 s›n›flamas› içinde yeralan imalat sa-
H‹LM‹ DEVEL‹ nayi ürünlerini kapsamaktad›r.
‹malat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki pay› yüzde 93.5’tir.
hilmideveli@gmail.com Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracat› içindeki pay› yüzde 3.8, orta yüksek
teknolojili ürünlerin pay› ise yüzde 35’tir.
Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ithalat› içindeki pay› yüzde 14.8 oldu.
‹malat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki pay› yüzde 81.3’tür.
Önümüzdeki Yüksek teknolojili ürünlerin 2015 Haziran ay›nda imalat sanayi ürünleri ithalat› içindeki pay› yüz-
de 14.8, orta yüksek teknolojili ürünlerin pay› ise yüzde 45.5’tir.
süreçte Türkiye Teknoloji yo¤unlu¤una göre imalat sanayi ürünleri (Milyon ABD $)
ekonomisinde d›fl ticareti, Haziran 2015
Haziran Ocak-Haziran
yaflanmakta olan 2014 2015 2014 2015
patinaja, yeniden Teknoloji yo¤unlu¤u De¤er (%) De¤er (%) De¤er (%) De¤er (%)
‹hracat (FOB)
seçime gidilme ve Toplam imalat sanayi 12 099 100.0 11 217 100.0 74 869 100.0 68 817 100.0
Yüksek teknolojili ürünler 416 3.4 431 3.8 2 420 3.2 2 233 3.2
terörün neden Orta yüksek teknolojili ürünler 4 052 33.5 3 929 35.0 23 777 31.8 21 208 30.8
Orta düflük teknolojili ürünler 3 452 28.5 2 865 25.6 22 795 30.4 22 172 32.2
oldu¤u riskler de Düflük teknolojili ürünler 4 179 34.5 3 991 35.6 25 877 34.6 23 204 33.7
eklenmifltir.
Bu verilere göre Türkiye ihracatta zorlanmaktad›r.
Son y›llarda ‹hracattaki düflüflte, küresel ölçekte d›fl ticaret hacminin daralmas› ve Dolar/Euro paritesindeki
de¤iflim etkili olmaktad›r.
ekonomide yaflan›lan ‹hracatta yerimizde sayar bir görünümü yaratan temel nedenleri s›ralamaya çal›fl›rsak;
l Türkiye’nin yüksek katmade¤erli ya da sermaye yo¤un (yüksek teknoloji ürünü) mallar ihraç
patinaj›n ihracat› da edememesi, ihracat› art›rmay› engellemektedir (Tablo 1).
l Türkiye son on y›ld›r ihraç ürünleri gam›nda de¤ifliklik yapamam›flt›r.
olumsuz etkiledi¤i l Türkiye benzer ürünleri ihraç eden ülkelerin bask›s› alt›ndad›r (Örne¤in; tekstilde baflta Çin,
Uzak Do¤u’nun bask›s› ileri düzeylerdedir. Zaman içinde geliflmifllik düzeyi Türkiye’nin alt›nda
görülmekte... olan ülkeler de rekabet piyasas›na girmektedir).
l En fazla ihraç etti¤imiz ürün olan otomotivde yurtiçinde kalan katmade¤er düflüktür.
2015’i bu karmafla l Politik nedenle Türkiye’nin geleneksel ihracat pazarlar›ndaki konumu zay›flam›flt›r (Örne¤in;
y›l›n ilk yar›s›nda Kuzey Afrika’ya yap›lan ihracat yüzde 15.8 azalm›flt›r).
içinde geçirirken, Verilerde turizm gelirlerinde de ciddi düflüfller yafland›¤› görülmekte. Örne¤in; May›s ay›nda tu-
rizm gelirleri geçen y›la göre yüzde 7.4 azalarak 2 milyar 110 milyon dolara gerilemifltir.
umudumuz erken Y›l›n ikinci çeyre¤inde (Nisan-Haziran) ise turizm gelirleri 2014 y›l›n›n ayn› dönemine göre yüzde
13.8 oran›nda düflerek 7 milyar 733 milyon dolar düzeyinde gerçekleflmifltir.
seçim sonras› Önümüzdeki süreçte Türkiye ekonomisinde yaflanmakta olan patinaja, yeniden seçime gidilme
ve terörün neden oldu¤u riskler de eklenmifltir.
olumsuzluklar› 2014 sonunda 800 milyar dolar olan Türkiye’nin gayri safi milli has›las›, dolar›n 3 liray› görme-
siyle 594 milyar dolara geriledi.
geride b›rak›p Bu geliflme, kifli bafl›na düflen milli geliri de 1 Ocak 2015’ten bu yana 10 bin 404 dolardan 7 bin
714 dolara çekti.
2016’ya iyi bir Halen yüzde 3 civar›nda seyreden büyüme h›z›ndaki yetersizli¤in iflsizli¤i daha da art›rabilece¤i,
bafllang›ç kayg› yaratan bir di¤er husustur.
Tüm bunlar dikkate al›nd›¤›nda son y›llarda ekonomide yaflan›lan patinaj›n ihracat› da olumsuz
yapabilmek etkiledi¤i görülmekte...
2015’i bu karmafla içinde geçirirken, umudumuz erken seçim sonras› olumsuzluklar› geride b›-
olmal›… rak›p 2016’ya iyi bir bafllang›ç yapabilmek olmal›…

40 KobiEfor Eylül 2015