Page 47 - KobiEfor_Ekim_2015
P. 47

Toplam faktör verimlili¤inin  miflte kendilerini çok ba¤lad›kla-
          düflük oldu¤unun gözlendi¤ine    r› için olabilir, böyle bir durumda
          iflaret eden Baflç›, “Bugün hiçbir  t›pk› 2008'de Avrupa Merkez
          ülkede toplam faktör verimlili¤i  Bankas›'n›n (ECB) içine düfltü¤ü       Mehmet fiimflek
          kriz öncesi döneme ulaflmad›,    durum gibi ciddi bir itibar sorunu
          çok daha düflük seviyelerde. Ge-  yaflamalar› ve QE4'ü gündeme    yoktur. Cari aç›k problemini çöz-
          nellikle büyüme emek taraf›n-   almalar› hiç uzak bir ihtimal de-  menin de baflka yolu yok. Cari
          dan, istihdam taraf›ndan geliyor.  ¤il. Ama bunlar›n bir çözüm ola-  a盤› ya fakirleflerek ya da re-
          Yat›r›mlar›n GSYH’a oran› da    mayaca¤›n› art›k anlamam›z la-  form yaparak çözebilir Türkiye.
          kriz öncesi döneme göre biraz   z›m. Faizleri yükseltmek istiyo-  AK Parti hükümetleri olarak as-
          daha düflük oldu¤u için sermaye  ruz ama geçmiflte defalarca ör-  l›nda uzun süredir bu reformlar›
          oluflumundan ve toplam faktör    ne¤ini gördük; faizleri para poli-  uygulamaya koyduk. Enerjide d›-
          verimlili¤inden ziyade büyüme,  tikas› kanal›yla yükseltmeye yö-  fla ba¤›ml›l›¤› azaltmaktan tutun,
          istihdam art›fl›ndan geliyor” diye  nelik her teflebbüs, en ufak bir  e¤itim ve altyap› yat›r›mlar›na
          konufltu. Baflç›, hizmetler sek-  ima bile dünyada müthifl bir çal-  kadar Türkiye çok güçlü ad›mlar
          törünün, imalat sanayi d›fl›ndaki  kant› ve dalgalanma yarat›yor.”  att›. Sonuç almak biraz zaman
          sektörlere nispeten iyi durumda                                 alabiliyor, uzun vadeli yap›lmas›
          bulundu¤unu ifade etti: “Hiz-     fiimflek: “S›k›nt›lar           gerek. Türkiye'nin önünde bulu-
          metler sektörü de genellikle      reformla afl›l›r”              nan makro sorunlar› çözmenin
          emek yo¤un sektörlerdir. Ora-     ‹stanbul Finans Zirvesi'nin (IFS)  tek yolu çok kapsaml› yap›sal re-
          larda da hem istihdam, hem      ikinci gün aç›l›fl›nda konuflan Ma-  formlar›n hayat geçirilmesi.”
          üretim art›yor. Ancak bu sektör-  liye Bakan› Mehmet fiimflek glo-  Dünya borç üzerinde
          lerde verimlilik art›fl›n›n çok  bal ekonomide yavafllaman›n        dönüyor
          yüksek olmas› beklenemez. Do-   sözkonusu oldu¤unu, emtia fiyat-
          lay›s›yla verimlili¤in çok artma-  lar›n›n düflmesinin geliflmekte  Sermaye Piyasas› Kurulu (SPK)
          d›¤› hizmetler sektörüne kay-   olan ülkeler için ciddi bir s›k›nt›  Baflkan Yard›mc›s› Tevfik K›n›k,
          naklar, emek kayd›kça, ölçülen  yaratt›¤›n›, global ticarette yavafl-  küresel ekonomiye bak›ld›¤›nda,
          toplam faktör verimlili¤i de dü-  lama ve küresel ölçek yat›r›mla-  içinde bulunulan dönemin gele-
          flüyor olabilir.”                r›nda hala bir ciddi toparlanman›n  cek için ö¤retici olaca¤›n› belirte-
                                          bulunmad›¤›n› ifade etti. fiimflek  rek, 2008 krizi sonras›nda Merkez
            Faizler para politikas›       flunlar› söyledi: “2000-2007 y›llar›  Bankalar›’n›n büyümeyi destekle-
            ile yükseltilemez             aras›ndaki geliflmekte olan ülke-  mek için ciddi bir geniflleyici para
                                          lerin büyümesi ile geliflmekte olan  politikas› benimsediklerini ve dü-
                                          ülkeler geliflmifl olan ülkelerle 36  flük faizlerin gündeme geldi¤ini
                                          y›lda aray› kapat›yorlard›. fiimdi  hat›rlatt›. Faiz oranlar›n›n düflme-
                                          geliflmekte olan ülkeler için 2014  siyle hem hükümetler, hem flir-
                                          büyümesini baz al›rsak maalesef  ketler hem de hane halk› aç›s›n-
                                          aray› kapatmak için 125 y›l gibi bir  dan ciddi bir borçlanma dönemi-
                                          süre gerekecek. Ümit ederim ki  ne girildi¤ine iflaret eden K›n›k
                                          geliflmekte olan ülkeler bu s›k›nt›-  flunlar› kaydetti: “Yak›n tarihli bir
                                          lar› aflmak için reform yaparlar ve  rapor var. Global ölçekte 2007 y›l›
                                          bu süreyi tekrar h›zl› bir flekilde  sonunda 142 trilyon dolar olan
                   ‹brahim Turhan         kapat›rlar. Türkiye için bence her-  borçluluk seviyesi 2014 sonunda
                                          kesin kafas›nda bir tek soru var:  199 trilyon dolara ç›km›fl durum-
            AK Parti ‹zmir Milletvekili ve  '90'l› y›llara m› dönüyoruz ' Son  da. Global finansal varl›klar›n da-
          eski Borsa ‹stanbul Genel Müdü-  geliflmeleri dikkate al›rsak bu  ¤›l›m›na bakt›¤›m›zda da neredey-
          rü ‹brahim Turhan, Zirve’nin ilk  önemli bir soru, yayg›n bir kanaa-  se yüzde 80'inin borç ve mevduat-
          günkü kapan›fl konuflmas›n› ger-  te bile dönüflebilir. Bence bu soru-  tan olufltu¤unu görüyoruz.”
          çeklefltirerek flunlar› söyledi:  ya 'Evet dönüyoruz' demek için
          “Albert Einstein’›n ‘Ayn› fleyleri  çok erken. Terörün tekrar bafl›n›
          tekrar tekrar yaparak, farkl› fley-  kald›rm›fl olmas› o y›llar› and›r›yor
          ler beklemek ahmakl›kt›r’ der.  ama bugün terörle mücadele ile
          Parasal genifllemenin ilk aya¤›  90'l› y›llardaki terörle mücadele
          QE1, QE2 ve QE3... Ben eminim ki  aras›nda da¤lar kadar fark var.
          ABD Merkez Bankas› (Fed) yanl›fl   Ülkemizin rekabet gücü arta-
          bir karar verip, zaman›ndan önce  cak, rekabet ortam› iyileflecek ve
          ve h›zl› bir parasal s›k›laflma  verimlilik artacak. Kal›c› flekilde
          yapmak mecburiyetinde kal›rsa   enflasyonu düflük tek haneye in-
          ki böyle bir durum ancak geç-   dirmenin baflka sihirli formülü            Tevfik K›n›k
                                                                                      Ekim 2015 KobiEfor 47
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52