Page 67 - KobiEfor_Agustos_2013
P. 67
Sa¤l›¤›n finansman›: Türkiye’de nüfusun yar›s›n›n
35 yafl›n alt›nda olmas› sa¤l›k sektörünün fonlanma-
s›n› kolaylaflt›ran önemli fakat geçici bir faktör olufl-
turuyor. AB ülkelerinde sa¤l›k sektörüne ait harca-
malar›n yüzde 60 ile 80 aras› de¤iflen büyük bir k›s-
m›, kamu kaynaklar›ndan finanse edilmektedir. Tür-
kiye’de ise bu oran AB’den biraz yüksektir. Avru-
Doktor say›s›: Türkiye’de toplam 124.500 doktor pa’daki hastaneler yemek, sterilizasyon ve laboratu-
bulunmaktad›r ve 1.000 hasta bafl›na düflen doktor var hizmetleri gibi temel olmayan faaliyetleri uzman
say›s› 1.6 ile dünya ortalamas›na eflittir. Sektörün tedarikçiler arac›l›¤›yla d›flar›dan temin etmektedir.
geliflkin oldu¤u ülkelere bakarsak 1.000 hastaya Bilgi teknolojisindeki geliflmeler, sa¤l›k sektörün-
ABD’de 2.4, Rusya’da ise 4.3 doktor düfltü¤ünü gö- de yer alan kurumlar›n kaynaklar›n› daha etkin kul-
rüyoruz. Türkiye’nin hasta bafl›na düflen doktor ora- lanarak verimliliklerini artt›r›p maliyetleri düflürmele-
n› geliflmifl ülkelere k›yasla geridedir. rine imkan vermektedir. Bu do¤rultuda “elektronik
Doktorlar›n da¤›l›m›: Türkiye’deki doktorlar›n t›bbi kay›t sistemi” maliyetlerin azalt›lmas› ve sa¤l›k
yüzde 59’u devlet hastanelerinde, yüzde 20’si özel hizmetlerinin kalitesinin artt›r›lmas› amac›yla son y›l-
sektörde hizmet vermektedir. Hastane müracaatlar›- larda benimsenmeye bafllanm›flt›r. ABD’de teflvik pa-
n›n yüzde 78’i devlet hastanelerine, yüzde 16’s› özel ketleri ile elektronik t›bbi kay›t sistemine geçilmesi
hastanelere, geri kalan› ise üniversite hastanelerine desteklenmektedir.
yap›l›yor. Devlet-özel sektör karfl›laflt›rmas›:
Hemflire say›s›: 1000 kifliye düflen hemflire say›s› Yatan hastalar›n yüzde 60’› devlet, yüz-
ABD’de 10.8, OECD ülkelerinde 8.4 ve Türkiye’de ise de 25’i özel hastanelerde tedavi görüyor.
1.5’dir. Türkiye’de toplam 116.000 hemflire istihdam Türkiye genelinde hastane yatak doluluk
edilmektedir. Doktor say›s›nda yaflanan yetersizlik oranlar› yüzde 64 seviyesindedir. Devlet
hemflireler için de geçerlidir. Hemflire ve doktor sa- hastanelerinde bu orana paralel seyre-
y›lar›ndaki yetersizli¤in yan›s›ra doktor bafl›na düflen derken özel hastaneler yüzde 51’lik dolu-
hemflire say›s›na bak›ld›¤›nda da Türkiye OECD ülke- luk oran›na sahiptir. Ortalama yat›fl süre-
lerinin oldukça gerisindedir. OECD ülkelerinde leri devlet hastanelerinde 4.4 gündür.
100.000 kifliye düflen yeni mezun hemflire say›s› 39
iken bu rakam Türkiye için sadece 6’d›r. Özel t›p laboratuvarlar›
Hastanelerde kal›fl süresi: Son 10 y›lda Avrupa Türkiye’de neredeyse tüm kamu hastaneleri, üni-
Birli¤i dahil birçok ülkede, hastalar›n hastanelerde versite hastaneleri ve özel hastaneler bünyelerinde
kal›fl sürelerinin azald›¤› görülmektedir. 2000 y›l›nda klinik t›p laboratuvar› bulundurmaktad›r. Bunun d›-
8.2 gün olan OECD ülkelerinin ortalama hasta kal›fl fl›nda çeflitli özel t›p merkezleri ve özel laboratuvar-
süresi, 2009 y›l› itibar›yla 7.2 güne düflmüfltür. Tür- lar da bu alandaki hizmet sa¤lay›c›lar› aras›ndad›r.
kiye’de ise bu süre ortalamada 4 gün olmakla birlik- Türkiye’de özel t›p laboratuvarlar›n›n say›s›nda son
te, asl›nda bu gösterge hizmetin iyili¤i ve h›z›na ifla- 10 y›lda büyük bir düflüfl yaflanm›flt›r.
ret etmemekte, hizmet kapasitesinin yetersiz olma- Pazardaki talep dengesine bak›ld›-
s›ndan kaynaklanmaktad›r. ¤›nda halk›n giderek konu hakk›n-
Hasta profilleri: Türkiye’de y›l- da bilinçlenmesi ve nüfusta bek-
l›k doktora baflvuru say›s› ortala- lenen art›fl ile gelecek dönemde
mada 7, OECD ülkelerinde 6, Yu- t›p laboratuvarlar›na olan tale-
nanistan ve ABD’de ise 4’tür. bin yeniden art›fla geçmesi bek-
Türkiye’de mevcut durumda, lenmektedir. Mevcut durumda
hastalar doktorlar›n yap›lmas›n› pazarda özellefl-
gerekli gördü¤ü tetkik ve tahlil- mifl testlere
leri farkl› kurumlara giderek tek- olan talep
rar yapt›rabilmektedirler. art›fl› ön pla-
Biliflim altyap›s› ve hukuk: na ç›kmak-
Türkiye’de hastal›klara iliflkin geliflimi takip edebil- tad›r.
mek ve önleyebilmek için öncelikli olarak kifli bilgi-
lerinin (aile sa¤l›k geçmifline dair bilgiler de dahil ol-
mak üzere) entegre bir yaz›l›m altyap›s›nda tutulma-
s›na ve takip edilmesine ihtiyaç duyulmaktad›r. Has-
talar›n epidemiyolojik bilgilerinin bulundu¤u ortak
bir yaz›l›m altyap›s› kuruldu¤unda, tekerrür eden
müdahale ve testlerin hem engellenmesi sa¤lanabi-
lecek, hem de bu testlerin geliflimi tüm ilgili sa¤l›k
personeli taraf›ndan takip edilebilecektir.
A¤ustos 2013 KobiEfor 67