Page 72 - KobiEfor_Agustos_2010

UZMAN ‹nsan ve insanl›k…

G elin birlikte hepimizin ya- di¤eri al›n teriyle kazanan›n hak-
k›ndan tan›d›¤›, anlamakta
k›n› gasp etmeye çal›fl›r.
zorluk çekti¤imiz insan
s›n›f›n› geçmeye çal›fl›rken di¤eri
tiplerine bir göz atal›m. Dost l Birisi çal›flarak, hakk›n› vererek
meclislerinde hep yak›nd›¤›m›z, kopya veya birlerini araya soka-
hikâyeler anlatt›¤›m›z, onlar ol- rak veya kendini ac›nd›rarak s›n›f
mazsa dünyan›n daha güzel ola- geçmeye çal›fl›r.
ca¤›na inand›¤›m›z, bazen yak›- l Bir anne-baban›n zor koflullar-
n›m›zda bazen uza¤›m›zda olan da yetifltirdi¤i, üstüne titredi¤i
ama hep var olan insan tipleridir çocu¤unu bir di¤eri istedi¤i gibi
onlar… kullanmay›, zorlamay› ve hatta
Örnekle: hayat›na kast etmeyi bir maharet
l Birisi dünyaya merakla ve ilgiy- gibi alg›layabiliyor.
le bakarken; di¤eri ise merak›n› l Bir sporcu do¤ru biçimde hak
çocuklukla birlikte terk etmifltir. ederek maç veya yar›fl kazanma-
l Birisi enerjisini kendini gelifltir- y› hayal ederken di¤eri hakeme
Prof. Dr. meye odaklarken di¤eri ise bafl- bask› kurmay›, rakibi sindirmeyi;
TURGAY B‹ÇER kalar›n›n geliflmesine köstek ol- gerekirse sakatlayarak maç› ka-
maktad›r. zanmay› isteyebiliyor.
turgay@marmara.edu.tr l Birisi karanl›¤a söverken di¤eri l Baz› seyirciler sahada güzel
›fl›k yakmak veya aramakla mefl- fleyler görmek isterken di¤erleri
guldür. “ölmeye ölmeye geldik” nidalar›
l Birisi olumlu bir fleyler yapmak ile özü oyun olan sporu bir inti-
isterken di¤eri aksine y›kmak ve- kam duygusuna çevirebiliyorlar.
E¤er istersek ya tüm güzellikleri yok etmek is- l Birileri evine helâl› ile ekmek
seçen, tepki ter. götürmeyi erdem sayarken di¤e-
l Birisi sevgiyi, mutlulu¤u, bafla- ri çalmay›, zorla almay›, dilenme-
veren, reddeden, r›y› üretirken bir di¤eri bunlar› yi bir erdem kabul edebiliyor.
“hay›r” diyen ve tüketmenin hakk› oldu¤unu dü- l Birileri do¤al ve olmas› gere-
flünür. ken usulde mal üretirken bir di-
yön verebilen, l Birisi çevresini korumak, güzel- ¤eri insanlar› kand›rarak, kaz›kla-
sevebilen, lefltirmek isterken di¤eri arabas›- yarak, aldatarak hormonlu; içine
n›n çöplerini soka¤a atar, piknik baflka malzemeler katarak yap-
üretebilen ve var yapt›¤› yerlere çöpünü b›rak›r gi- t›klar› yiyecek ve içecekleri in-
eden insan tipi der. sanlara hiç s›k›lmadan ad›na “ti-
l Birisi cebinde mendil tafl›rken caret” ad› verdikleri fleyle satma-
olabiliriz. di¤eri soka¤a tükürmeyi, pislet- ya kalkabiliyorlar.
meyi do¤al bir hak san›r. l Birileri insanlara do¤al olarak
l Birisi insan içinde nefes almaya güvenirken bir di¤eri bu güveni
bile çekinirken bir di¤eri kimse- “zay›fl›k” kabul ederek insanla-
den izin almadan çok do¤al bir r›n güvenlerini kullanabiliyorlar.
hakm›fl gibi sigara, tütün içer.
Kendisini uyaranlara ise “Buras› Bu maddeleri uzatabilir, geniflle-
aç›k hava istedi¤imi yapar›m” tebiliriz ama dünya dedi¤imiz;
yan›t›n› verir. hatta bafl›na da “yalan” ekledi¤i-
l Birisi otoyolda h›z s›n›r›na ve miz bu yaflamda ne yaz›k ki iste-
yol kurallar›na uyarken di¤eri bü- sek de istemesek de bunlar olu-
yük bir piflkinlikle servis yolunu yor ve bazen bir fleyler yapam›-
iflgal eder, arabas› ile bir yar›flç› yoruz.
gibi slalom yaparak baflkalar›n›n Ama, seçen, tepki veren, redde-
hayatlar›n› tehdit eder. den, “hay›r” diyen ve yön verebi-
l Birisi hak ederek al›n teriyle len, sevebilen, üretebilen ve var
geçimini kazanmaya çal›fl›rken eden olabiliriz e¤er istersek.

72 KobiEfor A¤ustos 2010